Orman güllü

Tatlı, ilaç, zehir ya da silah... İnsanların keyifle yediği ya da şifa bulunduğu bal, nasıl olur da insanları deli edebilir? Bu sorunun yanıtı halk arasında "deli bal" olarak bilinen balı yapan arılarda saklı. Karadeniz Bölgesi'inde yetişen Rhododendron ponticum (Orman güllü) bitkisinin çiçek özlerini yiyen arıların yaptığı bal, yiyecek zehirlenmesine yol açabiliyor. Ağır zehirlenmelerde, tansiyon düşmesi, nabız atışlarında azalma, bilinç kaybı gibi belirtilerde görülebiliyor. Zehirlenmeye neden olduğu bilinen toksin Rhododendron ponticum çiçek özünde yer alan ve 18 türü bulunan grayanotoksin'in ikinci çeşidi.

Groyanotoksin'in yoğunluğu baldan bala, semptromların ağırlığı da hastadan hastaya değişebiliyor. Prof.Dr.Gürayten Özyurt, "Bir çay kaşığından fazla toksin bal zehirlenmeye neden olabilir" diyor ve ekliyor: "Ksenophon'un İÖ 401'de, Yunan askerlerinin, kamp yaptıkları Karadeniz dağlarında zehirlediğini söylediği bal da, deli bal olmalı". Deli bal mide ve bağırsak şikayetleri, diyabet gibi rahatsızlıklara karşı alternatif tıp ilacı olarak da kullanılıyor. Özyurt, bal alanları cinsine dikkat etmeleri konusunda uyarıyor.