Ormanların koruyucu melekleri

“Orman yangınları artacak. Bu yangınların en az zararla söndürülmesi, her yangının yüzlerce, binlerce hektarlık ormanımızı yok etmeden, işin başında, yangın henüz başlamışken söndürülmesi, en etkili yöntemdir. “ Milliyet Blog’daki 13 Nisan 2007 tarihli yazımıza böyle başlamışız.(1) Sonra pek çok ‘orman yangını’ konulu yazımız olmuş. 4 Temmuz ve 6 Temmuz günleri, Selim Yıldız’ı anlatmışız, (2-3) Hani şu henüz yaşamının baharında, 30 yaşında, bir orman yangınında, uçağı ile yangına su atarken yangının tam ortasına düşen, 30 yıllık yaşamının neredeyse tamamını orman sevgisi ile bütünleştirmiş, Orman Mühendisi, Pilot Selim Yıldız’ı.

Bu gün, Türk Hava Kurumu Orman Yangını Söndürme Ekiplerinde, Çanakkale’de , İzmir’de, Antalya’da, gün doğumu- gün batımı görev yapan, yangın ihbarının ardından yedi dakika sonra havalanan ve kutsal orman varlığımız üzerine kanat açan, melekleri, Türk Hava Kurumu Yangın Pilotlarını anlatmak istiyorum. “Melek” sözcüğü, dilimizde bir cinsiyet çağrışımı yapar. Nedendir? Bilmiyorum. Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul Kuşatmasında, Kuşatma sürerken Bizanslı Din Adamlarının meleklerin cinsiyetini tartıştığı öne sürülür. Belki o günlerden kalma yanlış bilgilerle yaptığımız bir değerlendirmedir. Ben bu sözcüğü; iyilik ve koruma görevini üstlenmiş, her türlü özveri duyguları ile sınır tanımayan, gerektiğinde canını bile seve seve verebilen insanlar için kullanıyorum.

Ormanlarımızın yangına en duyarlı olduğu 4, 5 aylık dönemde görev yapıyor yangın söndürme ekipleri. Bu süre gün hesabı ile, tam 135 gün oluyor. Bu 135 günlük sürede, söndürme ekiplerinde görev alanlar, evlerinden uzakta, sevdiklerinden ayrı, tek bir konuya, orman yangınlarına odaklanarak yaşıyorlar. Gün doğumu- gün batımı aralığında ve haftada 7 gün.

Bu yıl, Çanakkale’de; Plt.Selami Altıokoğlu, Plt.Turgut Akan, Plt.Hakan Bakır, Plt.Ali Türkiş, Plt.Alişan Koçkaya, Plt. Utku Ayrılmaz.

İzmir’de; Plt.Günay Ciyavul, Plt.Ahmet Ünügür, Plt.Akif Öztürk, Plt.İsmail Çınar, Plt.Volkan Ateş, Himmet İlemin.

Antalya’da; Plt.Ayhan Nevarsa, Plt.Tarık Gökdemir, Plt Kamil Doğan, Plt.Süleyman Kaya, Plt.Yusuf Soyupek, Plt.Osman Doğanyiğit. Görev yapıyorlar. Uçak Bakım Ekibi 21 günlük periyotlarla değiştiriliyor.

Orman Genel Müdürlüğü tarafından sağlanan ve Orman Bölge Müdürlükleri ile iletişim olanağı sağlayan telsiz 24 saat açık. Keşif uçakları yangın olasılığının yüksek olduğu saatlerde keşif uçuşlarını yapıyor. Keşif uçağında pilotumuzun yanında bir de orman mühendisi bulunuyor. Yangın ihbarında da, (şayet yerdeyse) ilk havalanan Keşif Uçağı oluyor.

Güne, güneşin doğuşundan yarım saat önce başlayan ekip, gün doğumu ile birlikte, uçuş teçhizatları ( donanımları) üzerlerinde, kendilerini uçakların bulunduğu park yerine (Uçak Başına) taşıyacak aracın kapısı açık, her an göreve hazır olarak bekliyorlar.

Telsizden yada keşif uçağından gelen bir yangın ikazı genellikle “ Yangın Uçakları Hazırlansın” şeklinde oluyor. Bu yangın uçaklarının en çok yedi dakikada göreve başlaması anlamına geliyor. Kimi zaman bu hazırlanma ikazı iptal edilse de, genel olarak bu ikazın ardından uçuş gerçekleştiriliyor. Çoğu zaman Kendilerini uçak başına taşıyan araçta olmak üzere , Yangın bölgesi harita üzerinde pilotlara anlatılıyor. Ekip şefi( aynı zaman da kol lideri) uçakların kalkış ve uçuşta kol sıralarını çok kısa bir brifingle anlatıyor. Uçakların havalanması ile birlikte gök yüzünde inanılmaz bir serüven başlıyor.

Kol lideri, keşif uçağından aldığı talimatlar doğrultusunda, koldaki uçaklar arasında görev bölümünü telsiz komutları ile yapıyor. Keşif uçağı yer ekibi ile sürekli olarak telsiz bağlantısını sürdürüp, değişen koşulları anında kol liderine, kol lideri de koldaki uçaklara bildiriyor. Her an değişebilen rüzgar, yangının gelişme yönü ve akıl almaz bir telsiz trafiğinde, yangın söndürme pilotunun bir sözcüğü dahi kaçırmadan, verilen komutlara uyarak uçağını sevk ve idaresi… yangının tam koordinatları, uçulacak pusula başı, son olarak keşif uçağından Kol liderine, oradan da koldaki su atar uçaklara bildiriliyor. Yangın bölgesine gelindiğinde, Kol Liderinin yönlendirmeleri ile, yangının neresinden girileceği, rüzgarın etkisi, manialar ( Engeller; enerji nakil hatları, topoğrafik yapı, yüksek binalar, anten kuleleri vb.) göz önünde bulundurularak ve güvenlik ön planda tutularak, görev paterni çiziliyor. Söndürme görevinde, her su atar uçak pilotu üzerine düşün görevi eksiksiz yapmak için insan üstü bir çaba gösteriyor. Yangın bölgesindeki yoğun duman, oluşan yüksek ısının meydana getirdiği türbülanslar ( hava burgacı) uçuş güvenliğini ve uçağın havada tutunabilme gücünü azaltsa da, her pilot burada canını ortaya koyarak görevini en iyi şekilde yerine getirme çabasını sürdürüyor.

Bu uçuşlar yangın söndürülene kadar, ana meydan yada yedek meydanlardan su ikmali yapılarak sürdürülüyor. Çoğu zaman sayısız uçuş (sorti) yapılarak. Yangının önlenmesi ve tamamen söndürülmesi ile tüm yorgunluklar unutuluyor. Görev anında gerilen sinirler, Telsiz anonslarındaki sert söylemler, birden bire yumuşuyor. Görevini tam olarak yapmış olan insanların dinginliği sarıyor ortamı. Kimi zaman da , biten bir görevin teri soğumadan yeni bir ihbar, yeni bir görev başlıyor. Böyle günlerde ne yemek ne de sigara molası oluyor. 17-18 saate varan uçuşlarla gün tamamlanıyor. Gün batımında bitmesi gereken görevin gün batımının bir, bir buçuk saat sonrasına taştığı da oluyor.

Çanakkale Yangın Söndürme Ekibi Şefi Plt.Selami Altıokoğlu; “Uçuşun en zor anlarında, dumandan göz gözü görmezken ve ısının etkisi ile oluşan türbülanslardan uçağı sevk ve idare etmenin imkansız olduğu anlarda aklıma gelir, bize uçuş sırasında el sallayan yangını seyreden çevre insanı bizim yerimiz de kendi otursaydı, mutlaka daha da hassas davranırdı.” Diyor.

Binlerce teşekkürler, Ormanların koruyucu melekleri.Sizlere, kazasız - kırımsız görevler diliyorum.

1-http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=35492

2-. http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=50199

3-http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=50599