Ortak ATM Sistemi nasıl işleyecek?

Bankalarımız iktidar destekli kazançlarına kazanç katmayı sürdürüyorlar.

Son dönemlerde en iyi kazancı getiren kurumlar olarak bankalar ilk sıradaki yerlerini koruyorlar.

Paradan para kazanamayan bankalarımız (Topladıkları mevduatları bu güne kadar devlete sattıkları biliniyor) işlem parası, kart aidatı gibi normal bankacılık hizmetlerinden para kazanırken, 1 Ekim tarihinde yürürlüğe giren bir uygulama ile suyunun suyundan para kazanma dönemine girdiler.

Merak mı ettiniz? Hemen söyleyeyim. Bu yeni paradan para kazanma sisteminin adı “Ortak ATM Sistemi“ uygulaması. Daha önce birçok banka bu uygulamayı yapıyordu. Her işlem için 4 TL ye kadar ücret alınıyordu. ATM’den kendi hesabına para yatırsan bile belli bir ücret ödeme zorunda kalıyordun. Tabi ücret ödemeyenler, numara alıp kuyruğa girerek birkaç saatini bankada geçirmek zorunda kalıyordu.

Akıllara şöyle bir soru gelebilir. Acele işi olan o parayı gözden çıkartıp, hemen işine dönmek için işlemini ‘Ortak ATM’lerden yapsın diyebilirsiniz. Türkiye gibi gelir dağılımının son derece adaletsiz olduğu bir ülkede, bu masrafları hesaplayanların zaten düşük gelirli olduğunu söylemeye gerek var mı?

Evet, bankalarımız ‘Ortak ATM’ye geçilmesiyle birlikte, bankacılık sektörü 'paradan para kazanma' yolunda yeni bir kazanç kapısı daha açtı. Bu uygulama ile her banka para çekmeden en az 3 lira ek ücret alırken, bakiye sorgulama bile paralı oldu.

Evet, bilmeyenler için hemen hatırlatalım. İstediğiniz yerden, istediğiniz ATM’den para çekebilirsiniz. ATM hizmeti veren tüm bankaları kapsayan 'Ortak ATM Sistemi' 1 Ekim'de başladı.

Görünen o ki, sistemin şu andaki eksiği bankaların bu işlem karşılığında alacağı ücretlerin birbirinden farklı olması. Tüketici hangi bankaya ait olursa olsun en yakın ATM'den para çekebilecek. Daha önce 'Altın Nokta' ve 'Ortak Nokta' gibi kısmi uygulamaların olduğunu biliyoruz.

Şimdi ‘Ortak ATM Sistemi’ ne getirecek ona bir bakalım. Tüketici veya banka müşterisi banka kartına uygun ATM arama derdinden kurtuldu. İhtiyaç sırasında başka bankaya ait herhangi bir ATM'den para çekilebilecek. Seyahatlerde ATM bulamama ihtimali ortadan kalktı. Nakit taşıma riski ortadan kalktı. En yakın ATM'ye cep telefonları ya da internet üzerinden ulaşmak mümkün.

Bunların yanı sıra birde ülke ekonomisine yaptığı katkı var. Bu uygulama ekonomiye yaklaşık 300 milyon dolar katkı sağlayacakmış. Ayrıca piyasadaki para hacmi artacak, nakit dolaşımı hızlanacakmış.

Basına yansıdığı kadarı ile özel bankalar net ücret belirlerken kamu kesimi ise sabit ücretin yanı sıra çekilen tutardan yüzde olarak ek ücret alacakmış.

Buna göre, ortak ATM uygulamasına geçilmesinden karlı çıkacak bankalar Ziraat Bankası, Vakıfbank ve Halk Bankasıymış. Yani Kamu bankaları ‘Ortak ATM Sistemi’ni kullanan her müşteriden belli bir ücretin yanı sıra, çekilen miktar üzerinden yüzde 1 lik bir ücret alacaklarmış.

Bu sistem tutar mı? Bir kredi kartı veya bankamatik kartı gibi tutacağını sanmıyorum. Olmayan parayı tasarruf edip, olmayan parayı harcama alışkanlığı olan halkımızın, böyle her işlemden para kazanan bir sisteme yönelir mi? Bu kafalardaki soru işareti. Birde hangi bankanın ne kadar işlem ücreti alacağı tam belli değil. Bankalar bu işi kafalarına göre ayarlarsa, halkın üç kuruşluk tasarruflarını talan ederler. Bildiğiniz gibi kredi kartlarının faizlerini yakın zamana kadar bankalar kendi belirliyordu. Bu zamana kadar kredi kartı borçlarına birkaç kere af çıkmasına rağmen, bir türlü başarı sağlanıp, bankaların kredi kartlarından doğan alacakları tahsil edilemedi. Halkımız haksız kazanca, borcunu ödemeyerek tepki(!) veriyor.

Yazıma son verirken, naçizane bir öneri getirmek istiyorum. Bankalar Birliği aracılığıyla, her banka şubesinin girişine veya ATM’lerin görünen yerine ‘Ortak ATM Sistemi’ni kullananlardan alınacak ücret yazılmalı. Herkes kullandığı sistemin, kendisine getirdiği maliyeti bilmeli.