Örtülü ödenek harcamaları rekor kırdı...

2010 yılı için 230 bin TL olarak öngörülen örtülü ödenek harcamaları şimdiden 383 milyon 170 bin 247 TL’na ulaştı.

İsterseniz konu ile ilgili geriye dönük bir hafıza tazelemesi yapalım.

Örtülü ödenek ile ilgili “Ergenekon” davası ile ilgili olarak 7.5 milyon liranın nerelere harcandığı konusunda haberler çokça basında yer almıştı.

Şener Eruygur'un Jandarma Genel Komutanlığı yaptığı dönem ile ilgili olarak Ocak 2010’da gündeme düşen haberler özetle şöyleydi: Jandarma Genel Komutanlığı'nın örtülü ödeneğinden harcanan 7 milyon liranın nereye harcandığı konusunda Ergenekon savcıları tarafından sorgulanan dönemin Jandarma İstihbarat Başkanı ve Ergenekon davasının tutuklu sanığı emekli Tuğgeneral Levent Ersöz harcama belgelerinin imha edildiğini söylemişti. Örtülü ödenekten alınan 7 milyon liranın 5 kişinin hesabına nakit olarak aktarıldığı ortaya çıkmıştı. Ergenekon savcıları bu paranın ne amaçla ve nerelerde kullanıldığını araştırdığı medyada yer almıştı.

Bu örtülü ödenek yasalara göre neymiş bir bakalım. Örtülü ödenek 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve kontrol Kanunu’nun 24. Maddesi’nde şöyle tanımlıyor:“Örtülü ödenek; kapalı istihbarat ve kapalı savunma hizmetleri, devletin milli güvenliği ve yüksek menfaatleri ile devlet itibarının gerekleri, siyasi, sosyal ve kültürel ve olağanüstü hizmetlerle ilgili hükümet icapları için kullanılmak üzere Başbakanlık bütçesine konulan ödenektir… Örtülü ödenek bu amaçlar dışında ve Başbakan’ın ve ailesinin kişisel harcamaları ile siyasi partilerin idare, propaganda ve seçim ihtiyaçlarında kullanılamaz.”

Örtülü ödenek ile ilgili ilk tartışma 27 Mayıs 1960 ihtilali sonrasında, Yassıada duruşmaları sırasında yaşanmıştı. İhtilal öncesinin Başbakanı Adnan Menderes'in mahkum edilme nedenlerinden biri de örtülü ödenekten zimmetine para geçirme suçlamasıydı.

Menderes'in bu suçtan 11 yıl 8 ay ağır hapis cezasına çarptırıldığı ve ‘cımbız davası’olarak da adlandırılan yargılamada Menderesin on yıl boyunca, üç milyon tutarındaki örtülü ödeneği, şahsi işlerinde D.P. (Demokrat Parti) hizmetlerinde kullandığı, bu arada süveter, pardösü, ayakkabı tamiratı gibi bazı masrafları bile yaptırdığı, vergilerini örtülü ödenekten verdiği, cımbız, viski gibi şeyler satın aldırdığı, dilediği kimselere, işine gelen amaçlar için bol bol paralar verdiği ileri sürülmüştü.

Bu dava Anayasayı ihlal davası ile birleştirmiş, açıklanan kararda Menderes 15 yıl ağır hapse mahkum edilmişti, ayrıca suça konu olan 4 milyon 877 bin 780 lira 19 kuruşunda geri ödettirilmesi kararlaştırılmıştı.

Turgut Özal döneminde de yaşanan örtülü ödenek krizlerinin ilki, halterci Naim Süleymanoğlu'nun Türkiye'ye getirilmesi sırasında ortaya çıkmıştı. Özal, iddialar üzerine Süleymanoğlu'nun Türkiye'ye getirilmesi için Bulgaristan'a bir milyon dolar ödendiğini açıklamak zorunda kalmıştı.

Yakın tarihte örtülü ödenek tartışmaları en fazla DYP Lideri Tansu Çiller'le anılmıştı. 24 Aralık 1995 seçimleri öncesi ANAP lideri Mesut Yılmaz, Çiller'in, azınlık hükümetini desteklemesi karşılığında Alpaslan Türkeş'in liderliğindeki MHP'ye örtülü ödenekten para aktardığını iddia etti. Çiller'in reddetmesine karşın banka dekontu basına sızmıştı.

Yine Tansu Çiller'in isminin karıştığı başka bir örtülü ödenek tartışması, aynı anda büyük bir skandalı daha ortaya koymuştu. Selçuk Parsadan isimli bir dolandırıcının, emekli Orgeneral Necdet Öztorun'un adını kullanarak, seçimlerde destek vaadiyle Tansu Çiller'i dolandırdığı ortaya çıkmıştı.

Genel olarak örtülü ödenek ile ilgili kamuoyunda oluşan ortak görüş devletin gizli/saklı karanlık işlerine harcandığı yolunda.

Geçmişte ülkeyi yönetenlerin kendilerine yakın gördüğü gazetecilere, sivil toplum kuruluşlarına vb. derneklere kaynak yarattığı biliniyor.

2003/2010 yılları arasında örtülü ödenek harcamaları incelendiğinde ortaya çıkan yüksek rakamlar dikkat çekiyor. 2007 yılında genel seçimler, 2010 yılında da referandum olduğunu not ettikten sonra yazıyı noktalayalım. İlk rakam bütçede öngörülen ikincisi ise gerçekleşen örtülü ödenek harcamalarıdır.

2003 175 bin TL 103 milyon 12 bin 740 TL
2004 174 bin TL 107 milyon 375 bin 284 TL
2005 200 bin TL 84 milyon 88 bin 668 TL
2006 200 bin TL 207 milyon 646 bin TL
2007 220 bin TL 262 milyon 286 bin 521 TL
2008 220 bin TL 290 milyon 981 bin 700 TL
2009 230 bin TL 341 milyon 971 bin 042 TL
2010 230 bin TL 383 milyon 170 bin 247 TL

Örtülü ödenek ile ilgili tartışmalar kuşkusuz örtülü kaldığı sürece devam edecek.

Kaynak,Vatan,Birgün