Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

24 Ekim '12

 
Kategori
Tarih
 

Osmanlı Devleti'nde kölelik ne zaman sona erdi?

Osmanlı Devleti'nde kölelik ne zaman sona erdi?
 

1860'larda Amerikan iç savaşı ile dünyadan köleliğin kalktığı söylenir. Acaba bu doğru mudur? Benim çocukluğumda Antakya'da köle öyküleri devam ediyordu. Bugün Muğla, Ortaca köyü tümüyle Afrika kökenli Türk vatandaşlarından oluşur. Demek ki bir kere, Osmanlı döneminde cariyelerden başka kölelik vardı. Bunu kimse inkâr edemez. Bugün, Suudi Arabistan'da çalışmaya gidenler aslında oradaki bir Suudi vatandaşın kölesi durumuna girerler. Ülkeden ayrılana kadar. Arabistan Osmanlı devletinin bir parçasıydı. Ben de oraya gittiğimde bir süre aynı uygulamaya tabi oldum. Bugün siyah derililer hâlâ orada adam yerine konmazlar. İçlerinde çok azı Suudi vatandaşlık haklarını ve saygısınıkazanmıştır.

Çok eskiden Osmanlı döneminin ilk zamanlarında batıda kölelik sürerken bizde yani Türklerde kölelik yoktu. Ama Arabistan'da da vardı. Zamanla Arap ülkelerinin Osmanlı topraklarına katılmasıyla kölelik de ortama girmiş oldu.

Köleliğin kaynaklarından biri savaş esirleri idi. Devşirme sistemi kölelik değildi. Bu konu ile ilgili olarak aşağıdaki kaynağa bakabilirsiniz.

http://tr.wikipedia.org/wiki/Osmanlı_İmparatorluğu'nda_kölelik

Burada verilen bilgiler tam olarak doğru olmamakla birlikte bir fikir de verir. (lütfen yazının başındaki uyarılar adikkat ediniz) Kölelik 1839 Tanzimat Fermanı ile ve 1847 Islahat Fermanı ile yok olmamıştır. Olsa olsa Osmanlı Devlet yönetimi bu işten elini çekmiştir. Ama ülkede kölelik devam etmiştir.

Yakın zamanlarda evlerde bulunan siyah derili dadılara dikkat çekmek isterim. Onlar Arabistan'dan köle olarak getirilip ev işlerinde çalıştırıldılar. Yaşlanınca da kapının önüne konmadılar ve onca uzun zaman birlikte yaşadıktan sonra ailenin bir parçası haline geldiler. Ne de olsa genç nesil onların elinde büyümüştü.
Çocukluğumda duyduğum bir öykü ve Antakyalı bazı kişilerin siyah derililerle kan karışımı - ki zamanla ev işlerinden karılığa da terfi edenler olmuştur- bildiğim bir olaydır. Demek ki kölelik çok yakın zamana kadar vardı. Belki de Cumhuriyetin ilanından sonra kendiliğinden ortadan kalkmıştır.

Şunu da söylemeliyim, Antakya Anadolu'dan 15 yıl sonra Cumhuriyete kavuşabildi. O arada ilişkiler eskiden olduğu gibi devam etti. Şu sözü birebir duydum: "Neden? Parasından değil mi vermiş parasını,satın almış." Satın alındığı söylenen nesne bir kız çocuğu idi. Afrika'da köyünden atlılar tarafından kaçırılmış, Kâbe önünde kurulan pazarda bir Türk hacıya satılmış. Oradan Antakya'ya gelmiş ve büyüdükten sonra öyküsünü, köyünde, evinin önünde oynarken nasıl kaçırıldığını, nasıl satıldığını anlatmış.

 
Toplam blog
: 153
: 18932
Kayıt tarihi
: 27.09.09
 
 

Antakya 1955 Doğumluyum. O.D.T.Ü. Mimarlık Fakültesi 1982 Mezunuyum. O zamandan beri firmalarda m..