Öss sıfırcıları

Haberlerde izlediğime göre Milli Eğitim Bakanlığı ÖSS’de sıfır çeken 30 bin öğrenciyi mercek altına almış. Merceğin altında ne arayacağının ayrıntıları verilmedi. Sadece bu durumun nedenlerini ortaya çıkarmak için gerekirse bakanlıktan yetkililerin öğrencilerle yüz yüze konuşacakları duyuruldu. Yani sorunu ciddiye aldıklarını açıklamakla yetindiler. Bu kadar öğrenciyle yüz yüze konuşulamaz tabi; sanırım onlarla tek tek iletişim kuracaklarını bildirmek için kullanılmış bir benzetim ifadesidir.

Ben bu sıfır çekenlerin sıfırlarını hangi gayret veya boş geçmişlikle aldıklarını bilemiyorum. Ancak bunun bilinmesini aklın ölçüsünü doğru dirhemle dengelemek açısından çok önemli görüyorum. Çünkü sınav sistemi gereği, hiç cevapta bulunmayan da, soruların bazılarına doğru cevap veren de puan olarak sıfır çekebilir. Sınavda kafadan atmayı önlemek için dört yanlış bir doğruyu götürür kuralı vardı. Bu kural geçerliyse puan bazında sıfır çekenleri değil de, doğru cevap bakımından sıfır çekenleri mercek altına almak daha adil ve yararlı olacaktır. Her sorunun bir puan sayıldığını varsayalım. Bu durumda, yüz sorudan 20 soruyu doğru yapan ve öbür soruları cevapsız geçen bir öğrenci 20 alır. Bir başka 20 doğrulu öğrenci eğer kalan 80 soruyu kafadan atmayla cevaplar ve bunlar yanlış çıkarsa, o öğrenci de 0 (sıfır) alır. Oysa gerçekte bu ikisi aynı bilme düzeylerinde gezinen öğrencilerdir. Şimdi bunlardan sadece sıfır puanlıyı mı mercek altına alacaklar? Bu adil olmaz. Bu yüzden mercek altına alınacak sıfırcılar puan bazında değil de salt doğru cevap bazında yapılan bir değerlendirmeyle ayıklanmalı.

Ayrıca diyorum ki, mercek altına sadece sıfır doğru yapan öğrencilerin yatırılması eğitim sistemini iyileştirme amacına yeterli uygunlukta olmaz. Bu yüzden en yetersiz lise eğitimine denk düşebilecek bir en az doğru cevap sayısı belirlenmeli. Örneğin onda bir. Bence ÖSS'de on sorudan birini doğru bilemeyen zaten lise diplomasını hak etmiş sayılmaz. İşte bu onda bir ve altında kalan tüm öğrencileri mercek altına almak gerekir. Mercek altına alınan öğrencinin lise karne notları, ÖSS öncesi ruhsal veya bedensel bir sarsıntı geçirip geçirmediği iyice bir araştırılmalı. Öğrencinin geriye doğru sınıf geçme durumu, cinsiyeti, lise mezuniyet yaşı, lisedeki öğrenci hâl ve gidişatı da değerlendirmeye katılmalı., Bölge, yerleşim yeri ve okul adı altında bir sınıflandırma yapılmalı. Ve daha başka benim aklımın yetmediği bazı ölçütler de olabilir. Maksat, onda bir ve altı doğru bilen öğrencilerin nedenlerini bilimsel olarak ortaya sermek. Bu değerlendirme dosyaları oluşturulacak olan Eğitimde Kalite Denetim Kurulu’na sunulmalı. Ve dananın kuyruğunu bu kurul kopartmalı…

Gerçekten de eğitim sisteminin savsaklığından dolayı salt yetersiz bilgilenmeden kaynaklanan bir nedenle onda bir ve altı doğru cevap verebildiğine inanılan öğrencilerin okulları ve öğretmenleri mercek altına alınmalı. İşte burada idari hata veya yetkiyi kötüye kullanmak saptanırsa sorumlusu belirlenip caydırıcı bir ceza kesilmeli. Çünkü bu sıfırcılar lise diplomalarını pek âlâ not karşılığı rüşvetle almış da olabilirler. Ya da okul idaresinin laçkalığı öğrencilerin bol kepçe notlarla sınıf geçmesine göz yummuş olabilir. Herşeye rağmen sonuçta öğretmen ve öğrencilerin iyi niyetlerinin de yetersiz kaldığı perişan okullarımız da olabilir. Yani sık öğretmen değişikliği, öğretmen eksikliği, ve boş geçen derslerin öğrenmeyi soğutucu etkisi de göz önüne alınmalı. Bu mercek altına yatırma işlemiyle bu durumdaki okulların bilimsel tespiti de yapılabilir ve gereken önlemler daha hızlı ve maksada uygun bir bilinirlikle alınabilir. Yani bu sıfırcılar ulusal eğitim ve öğretim sisteminin en düşük düzeyini belirleme, denetleme ve düzeltme tetiklemesi olarak kullanılabilir. MEB’nın bu sıfırcıları mercek altına yatırması, ayrıntıda eğitim sisteminin zayıf hücrelerini ve elemanlarını tespit etmek için olmayacaksa eğer, bu iş bir çocuğun büyüteç arkasından karınca yuvasının girişine bakmasından ileri fayda sağlamaz…

Muharrem Soyek