Özbek mantısı

"Barcha odamlar erkin, qadr-qimmat va huquqlarda teng bo'lib tug'iladilar."
"Bütün insanlar hür , haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar."*

Konusu Özbek mantısı olan bir blog yazısına Özbekçe bir ifade ile başlamanın etkili olacağını düşündüğüm için böyle bir giriş yaptım. Aslına bakarsanız iyi damak zevki olan fakat yemek yapmakla uzaktan yakından hiç alakası olmayan birisiyim. Fakat Özbek mantısını yedikten sonra bunu anlatmak ve meraklılarıyla paylaşmak için nedense ayrı bir heyecan duydum.

Herkesin aklına özellikle bilmeyenlerin aklına hemen şu soru gelmiştir herhalde: Bizim Kayseri mantısından ne farkı var bu mantının? Anlatmaya ve yemeğe değer bir yemek olan Özbek mantısının bizim mantıya tek benzer tarafı hamuru aslında. Hamuru aynı şekilde hazırlanıyor. Farklılıklar bundan sonra başlıyor. Bu mantının içini doldurmak için klasik çekilmiş kıyma kullanılmıyor. Az yağlı kuzu etinden hazırlanmış satır kıyması kullanılmaktadır. Ayrıca bol miktarda soğanla bu kıyma karıştırılır. Hazırlanan mantı hamuru 7-8 cm lik kareler şeklinde kesilir. Her karenin içine kıymalı karışımdan konulduktan sonra dört bir tarafından bohça gibi dürülür ve elle büzülerek şekil vermek suretiyle bütün açık yerler kapatılır.

Mantının en önemli farklılığı aslında pişirme şeklinde gizlidir. Özbek mantısını pişirmek için kullanılan özel kazanlar kendine has tarzda yapılmış. Bugün piyasada mevcut satılan buharlı pişirme makineleriyle aynı prensibe sahip. Bu kazanlar bir kaç katlı; en alt katta ise sadece su var. Hazırlanan mantılar üst katlara dizilir. Su kaynayınca üst katlara dizilmiş olan mantılar suyun buharıyla pişmektedir.

Pişmiş olan mantılar sıcak olarak servis edilmektedir. Üzerine yoğurt dökülerek yenilebildiği gibi baharatlı bir karışım genelde sos olarak tercih edilir. Kızdırılmış sıvı yağın için kırmızı pul biber ve dövülmüş sarımsak ilave edilerek bulamaç şeklinde bir sos hazırlanır. Mantıların üstüne biraz bu sosdan biraz da sirke gezdirerek afiyetle yiyorsunuz.

Özbek Türk kardeşlerim Özbek mantılarıyla ne kadar gurur duysalar haklılar bence. Ayrıca Moğol mantısı, Çin mantısı olarak Özbek mantısının özünden gelip de onun yerine geçmeye çalışmaları da üzücü olsa gerek.

Xayr ; Yana keling! ( Güle güle yine gelin manasında ).

* (Cümle ve açıklaması www.wikipedia.org adlı siteden alınmıştır.)