Özel eğitimde eklektik yaklaşımlar

(Ebeveyn Rehberi)

İnsanca yaşamak , birey olabilmek günlük yaşamda sürekli duyduğumuz söylemlerdir. Sık sık da eğitim şart geyiği yapılır. Kendi dünyalarımıza öyle hapsederiz ki kendimizi başka dünyalar, farklı yaşamlar var mı yok mu hemen hiç görmeyiz. Evet engelli çocuk sahibi ebeveynlerden bahsediyorum. Ve tabii özel çocuklarımızın yaşamından.. Bir tür öğrenilmiş çaresizliğe giden yolda kapı kapı dolaşma sendromuna girmiş anne ve babalar..

Sektörel bazda at iti it izine karışmışlık gösterse de bunu bile bile dolaşır özel anne ve özel babalar..Son bir haftada birbirine benzer dört vaka geldi. Aslında temel sorunlar aynı olsa da, söylemler hep dünyayı yeniden keşfetmeye yönelik, ve tabii kafaları karışmış, çaresizliği şiar edinmiş gibidir.

Anne-baba varlığını yok edip çocuklarının eğitimciliğini üstlenen, öğretmenliğe soyunup ebeveyn titrini ortadan kaldıran bir çok danışanımız olmuştu. Ancak son görüştüğüm bu dört ailenin eğitimci veya bir yakını (belki birçok yakını) eğitim-öğretim-sağaltımcı olması bunca yıl sonra bile bizi şaşırtan yeni bir deneyime götürdü. İşin ilginç tarafı birçok şeyi aştıklarını söyleseler de,  hala şok evresinde sayılırlar.

Biz anne-babalara çocuğunuza anne baba olun,öğretmen kimliğine bürünmeyin derken  direkt bana da öğretmelik yapma personası ile yaklaşımları vardı. Ezcümle ilk söze girişimiz ''doktorun verdiği reçeteyi kullanmayacaksanız neden doktora gidiyorsunuzki''oldu hepsinde..

Kaliteli zaman geçirmek, kesinlikle çocuğa öğretim disiplinlerini uygularcasına asıl görevlerimiz olan anne babalıktan imtina etmek demek değildir. Bunun devamı ise her kulak duygunluğu olarak gelen

yeni alternatiflerin her birinde binlerce lira sarfetmek aldatılmışlığıdır. Arz varsa talep hemen oluşur.

Herkes özel eğitim uzmanı kesilir. Bir sürü de literatür gevezeliği yapılır. Özel ders aldırmak, her duyulan terapi yöntemlerine dair para harcamak, sanki her çırpınışta bir mucize gerçekleşmesi umuduyla  sömürülmek bu treni devirir.

Özel eğitimde tanılama, etiketleme ve veya standart testlere göre hap üretme diyebileceğimiz davranışlara asla yer yoktur, olamaz.Esas olan birey ve bireyin ihtiyaçları, neyi yapıp neyi yapamadığıdır. Down sendromlu bireyler bile fiziksel ve tıbbi benzerliklerinin dışında homojen bir yapı göstermezler.Bu yüzden profesyonel destek talep eden velilerimize minimum 10-12 bireysel seansdan sonra aylık danışma periyotlarına girebileceğimizi söylüyoruz.

Öncelikle bireyin bilişsel ve duygusal kimliğini kabaca değerlendirmek gereklidir. Eğitsel değerlendirme ise 1-2 saatde yapılabilecek bi uygulama değildir.Standart testler belki bir başlangıç donesi verebilir ama gerek-yeter tespitleri tüm kapsamı ile değerlendirme güveniriği yoktur.

Bu bağlamda hangi tıbbi veya psikolojik tanılama yapılmış olursa olsun,  bize tam anlamıyla rehberlik yapabilecek kapsamdan çok uzaktadır. Peki ne yapmalı? Bireyin eğitsel değerlendirmesi bir profesyonel tarafından yapılmalı.. Devamında ise anne baba rollerinden sıyrılmadan oyunlaştırılmış, kısa zaman dilimlerinde sunulan minik etkinliklerle kaliteli zaman geçirme sürecine girilmeli, bu süreç içinde aylık periyotlarla danışmanlık desteği alınmalıdır.

Psikomotor gelişim ve diğer hazır bulunuşluk gerek-yeter becerileri ilk basamak alınmalı, devamında dünyayı değiştirmeye kalkışmadan, hayatın akışı içersinde  bireye rehberlik yapılmalıdır.

Danışan ebeveynlerimizin ısrarlı ve uzun süredir tekrar tekrar yazmamızı ve sosyal medya aracılığı ile engelli birey evladı olan tüm anne babalara spesifik anlamda destek olmamızı talep etmeleri nedeniyle, bahsettiğim son dört danışan ailemizde gözlemlediğimiz çok eski diye düşündüğümüz davranış ve inançlar da sözkonusu olduğundan artık bu konularda soru ve taleplerinize de cevap vermeye  çalışiacağız.

Levent Kara

BEŞYILDIZ ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ

GEBZE

e-mail

karalevo@yahoo.com.tr