Özel işsizlik sigortası ve ekonomik kriz

Türkiye'de ki krizler gündeme sürekli yeni arayışları getiriyor. Bunlardan biride insanların işsiz kaldıklarında onlara alternatif olabilecek hayati tedbirler. Tasarruf yapmanın çok zor olduğu bir dönemdeyiz. Bunu anlamak zaten zor değil. İşsiz kalanların kendilerine güvenli bir liman aradığı da muhakkak. Çünkü giderlerin arttığı bir çağda, yaşam şartlarının ağırlığını eklersek işsizlik sorunlarında ötesinde bir etken halini alıyor. İşsizlik kabusunda ilk öne çıkanlar genelde temel giderler, yani; kira, gıda ve fatura harcamaları. İşte toplumsal anlamda böyle kötü günlerin oluşması bazı yeni sektörleri ortaya çıkarırken, bazı sektörlerin kendi iç bünyelerinde yeni ürünleri piyasaya sürmelerine kadar varıyor. Buna en net örnek işsizlik sigortası. Birde bu sigortanın kendi içinde açılımı var, mesela kredi kartınız için sigorta isteyebiliyorsunuz, işten çıkarılırsanız sigortanız bütün kredi kartı borcunuzu kapatıyor. Aşağıda detaylı bir röportajdan alıntılar var. Tahmin ediyorum ki çok kişinin de ilgisini çekecek ve bilgilendirecektir.

Garanti Emeklilik Genel Müdürü Erhan Adalı; son dönemde çok popüler olan özel işsizlik sigortası uygulamalarını şöyle anlattı:

Özel İşsizlik Sigortasını 2008 Haziran ayından itibaren üç ayrı ürün bazında satmaya başladık:
1- Bireysel kredi kullananlara yönelik işsizlik sigortası,
2- Kredi kartı sahiplerine işsizlik sigortası
3- Gelir güvencesi dediğimiz işsiz kalana maaş ödeyen işsizlik sigortası.

Artan işsizlik ve ekonomik kriz, özel işsizlik sigortalarına olan talebi bir anda patlattı. Normalde şirketlerin satmaya zorlandığı sigorta çeşitlerini, şimdi tüketiciler kendileri talep etmeye başladı ve beklentilerin çok üzerinde bir satış rakamı ortaya çıktı. Kredi kartı sigortası ise en çok ilgi gören ürün. Önümüzdeki dönemde gelir güvencesi dediğimiz işsiz kalanlara yönelik sigorta ürününe olan ilginin daha çok artacağı yönünde. Yaşanan krizler bu tip sigortalara ilgiyi çok fazla biçimde arttırdı. Normalde bu tip sigorta ürünleri talep edilen ürünler değildir. Biz kendimiz satmaya çalışırız. Şimdi ise tam tersi. İlk defa müşteri bizzat bizden bu tip bir sigorta ürününü talep etmeye başladı. Ve bu ilgi giderek artıyor.
'Ben işsiz kalmam' diyenler bile bu ürünü ciddi düşünür hale geldi. Gelir güvencesi dediğimiz ve işsiz kalanlara maaş ödediğimiz ürüne olan talebin artacağını düşünüyorum. Krizden bağımsız olarak da düşünseniz bunun çok doğru bir ürün olduğunu düşünüyorum. Türkiye'de işsizlik oranları en kötü yine yüzde 9-10'larda. Dolayısıyla gelir güvencesi ürününe her zaman ihtiyaç var.

KREDİ KARTINA SİGORTA
Kredi kartıma işsizlik sigortası yaptırmak için işleyen süreç şöyle:
Öncelikle en az 6 ay aynı işyerinde çalışıyor olmak şart. Sigorta yapıldıktan sonra 4 aylık bir bekleme süreci de var. Bu süreçten sonra, işsiz kalınması halinde kredi kartı borcu tek kalemde kapatılıyor, fakat istifa edilmesi durumunda bu ödeme söz konusu olmuyor. Yani sadece işveren çıkarırsa ödeme söz konusu. Limiti ise 10 bin TL.
Maliyeti ise kredi kartınızla yaptığınız aylık harcamanın yüzde 1'i ödeniyor. O ay hiç harcama yapmazsanız, sigorta primi ödemiyorsunuz. Yani 1000 TL'lik bir harcamanın bedeli 10 TL sigorta pirimi ödersiniz. Bu da bir sonraki ekstreye yansır.

BİREYSEL KREDİ SİGORTASI
5 yıllık bireysel kredilerde 12 ay, 10 yıllık olanlar ise 24 boyunca işsizlik teminatını ödeniyor.
Aylık 1000 lira taksit ödemeli 5 yıl vadeli kredi aldığınızda bu paradan yaklaşık olarak 27-28 TL işsizlik sigortası primi ödeniyor. İşin kredi kullanana maliyeti bu. Şartlar bir önceki ürünle aynı. Yani yine 6 ay aynı işyerinde çalışıyor olmanız ve sigortayı yaptırdıktan sonra 4 ay beklemeniz. Eğer 4 ay sonunda işsiz kalırsanız iş bulana kadar aylık 1000 TL'yi 12 ay boyunca ödeniyor. Ama 5. ayda iş bulursanız, sigorta ödemeyi kesiyor.

GELİR-GÜVENCESİ ve İŞSİZLİK SİGORTASI

İşsizlik sigortasında ve bu tip sigortalarda 4 aylık bir süre konulmasının sebebi art niyetlerin önüne geçmek. Bugün işsiz kalacağınızı bilseniz hemen işsizlik sigortası yaptırır, yarından itibaren de maaş almaya başlarsınız. Ama 4 ay sonra işsiz kalacağınızı bilemezsiniz. Bu şekilde ürünlerin kötü kullanımının önüne geçilmiş oluyor. Eğer sistemi kandırma yoluna gidilirse sigorta ödememe hakkına sahip. Ayrıca yüz kızartıcı suçtan işten atılanlara da ödeme yapılmıyor. Bunun dışında herkese ödeme yapılıyor. Ödenecek maaş miktarları 320 TL ile 2500 TL arasında. Herkes istediği kadar maaş talep edemez. Maaşın % 70'ini geçmemesi gerekir. Asgari ücretle çalışan biri 1500 TL gelir güvencesi talep edemez. Ancak 320 liralık bir güvence isteyebilir. Bu sigortayı isteyen herkes yaptırabilir ve işsizlik maaşı altı ay boyunca ödenir.

Sigortanın kişiye maliyeti % 2.5 civarında. İşsiz kalınca 320 TL maaş almak için ayda 10 TL ödeme yapılıyor. 2 bin 500 TL maaş içinde ayda 78 TL ödeniyor. İsteyen üç sigorta ürününü de aynı anda yaptırabilir.