Özgürlük

Özgürlüğün, birinin bir şeyi sadece istediği için yapabilmesi olduğuna kanaat getirdim. Özgürlüğünün bir süreliğine de olsa elinden alınması, bir insanın başına gelebilecek en kötü şeylerden biridir herhalde. Bunu anlamak için böyle bir deneyimi yaşamak gerekir diye düşünebilirsiniz.

Oysa çoğumuz bunu yaşıyoruz ama farkında değiliz. Hayat denilen birkaç on yıllık zamanı tüketirken neler yapıyoruz diye düşündüm. Kaç şeyi sedece istediğimiz için yapıyoruz? Etrafıma bakıyorum çalışan insanlar görüyorum. Çoğu insan işini sevdiği için değil, sadece para kazanmak için yapıyor. Günlerinin en az dokuz saati iş yerlerinde geçiyor. Sekiz saat uyuduklarını düşünürsek geriye yedi saat gibi bir şey kalıyor. Bunun bir kaç saati diş fırçalama, yıkanma, tuvalete gitmeyle öyle ya da böyle geçiyor. Geriye kalan birkaç saatte de sırf canı istediği için bir şeyler yapmıyorsa bu kişinin özgür olduğu söylenemez.

Hapishanedeki bir insanı düşünün. Günün büyük bir bölümünde kitap okumak, spor yapmak, (eskiden) volta atmak, kibrit çöpünden ev yapmak veya en önemlisi düşünmek için büyük bir zamanı oluyor. Bütün bunları sadece istediği için yapıyor. Bir de günümüzde özel sektörde ücretli çalışan bir insanı düşünün. Sabah altıda uyanmak, aynı güzergahı kullanarak işyerine gitmek, saatlerce patronunun istediği işleri yapmak, mesaiye kalmak, geç saatte yine aynı güzergahı kullanarak evine dönmek, biraz boş zamanı kalırsa yine patronu daha çok kazansın diye kendisini işle ilgili geliştirmek zorunda. Bunu hafta sonu dışında her gün yapıyor. Bunu yapmak zorunda olmadığını söyleyebilirsiniz. Ancak bu, öyle bir kısır döngü ki her gelişim sizin özgürlüğünüzü biraz daha yok ediyor. Bir araba satın alıyorsunuz ve taksitlerini ödemek zorundasınız. Daha fazla çalışıyorsunuz ve bir bakıyorsunuz ki ortalama bir insan ömrünün yarısını çoktan geçmişsiniz. Hapishanedeki insan bir enstrüman çalmayı öğrenirken siz rutin işlerinizi yapmaya devam ediyorsunuz.
Özgür müsünüz? Özgürlük bazı şeyleri göze alabilme yetisidir. Bunu içinizde hissedebiliyosanız özgürsünüzdür. Herkes özgür olmayı ister mi? Özgürlük vaz geçilmez midir? Yoksa bazı insanlar özgürlük değil, sadece huzur mu ister? Bunlar da işin farklı boyutları.