Özür için çok geç!

Biraz geç kalmadınız mı?

Uygarlık seviyesini yükseltmek için gittiğiniz topraklarda yerlilerin yaşama hakkını elinden aldınız. Neredeyse yok oldular. Geri kalanlar ise kültürel olarak yok olma noktasına gelmişken, Özür dilemek de nerden çıktı?

Avustralya geçmişi düzeltmek için mecliste bir yasa önerisi hazırlıyor. Yasanın kabul edilmesi durumunda Başkan Rud, Aborjin yerlilerinden özür dileyecek. Aborjin halkına yapılan asimilasyonlardan dolayı üzgün olduğunu belirten Rud, “Geçmişi düzeltmek için küçük bir adım” dedi.

Dünyanın her köşesine uygarlığı götürme gayreti ile dünyanın her noktasına ulaşan İngilizler. Avustralya kıtasına adım attıklarında, kıtanın tek halkıydı Aborjinler. Kıtada binlerce yıl hüküm sürmüşler, kendilerine özgü gelenekler geliştirmişler, kendi müziklerini üretmişlerdi. Mediniyet gelip kıtalarına dayanana kadar sorunsuz yaşamıştı Aborjinler.

Avcı-toplayıcı toplum aşamasının üzerine çıkamamışlardı ve bunun acısını İngilizler masum Aborjin halkını yok ederek ödetti. Uygarlık Kıtaya yerleşmişti bir kez, kaçış yoktu. Bir süre direndi yerli halk fakat uluslaşma sürecini tamamlayamadıkları için kazanmaları mümkün olmadı. Uygarlık yaşam alanlarını aldı ellerinden ve kendi topraklarında hastalıklı bir ırk gibi zaman içerisinde yok olmaları beklendi. Direndiler, yine de sayıları 450 bine kadar düştü. İngilizlerin gelmesinin ardından 60 milyon Aborjinin o yada bu şekilde yok edildiği asimilasyona tabi tutulduğu belirtiliyor. Şu an ülke nüfusunun 21 milyon olduğu düşünülürse Aborjinlere uygulanan asimilasyon politikası daha rahat anlaşılır.

Avustralya’nın uyguladığı politikalar sonucu, kıtada yaşayan etnik gruplar içerisinde en yüksek suç işleme, en kısa ortalama yaşam süresi, en cahil ve en işsiz topluluk haline dönüştürülmeleri her şeyi apaçık ortaya koymaktadır.

Australya’nın 1910 yılında başladığı asimilasyon çalışmalarının gerekçesi tam anlamıyla bir trajedi. Yasaya göre; annesi ya da babası Aborjin olan yüz bine yakın çocuk, Aborjinlerin yok olmaya mahkum bir ırk durumunda bulunduğu ve çocukları kurtarmanın insani bir alternatif olduğu varsayımına dayanan ulusal ve yerel yasalar çerçevesinde ailelerinden zorla koparılmıştır. 1970’lere kadar uygulanan politikalar ile kurtarılmaya çalışılan Aborjin halkı neredeyse ortadan kaldırılmıştır.

Avustralya Başbanı Kevin Rud muhalefetle anlaşarak meclise bir önerge sundu. Önergede, “Avustralyalı yurttaşlarımıza ağır acı, eziyet ve kayıplar verdiren bundan önceki meclisler ve hükümetlerin politikaları ve yasalardan dolayı özür diliyoruz” deniliyor şeklinde ifadeler yer alıyor. Aborjinler, 107 yıl aradan sonra meclise girmiş oldu. Rud’un Aborjin halkından özür dilemesi bekleniyor.

Önemli olan özür dilenmesi mi?

Başkan Rud’un çabalarını olumlu olarak görüyor, bundan sonrası için Aborjinlerin toplumsal hayata kazandırılmaları yönünde de politikalar üretmelerini tavsiye ediyorum. Yıllar süren mücadelenin ardından kedi yurtlarında özgürce yaşama hakkını elde etmeleri çok önemli bir gelişme. Dünya kültür mirasının bir parçası olan Aborjinlerin yok olmaması adına olumlu bir gelişme. Başkan Rud’a teşekkürler, kıtanın yerli halkına yaşama hakkı tanıdığı için!

Murat aydemir