Panik Atak hakkında merak edilenler

 

Panik bozukluk, günümüzde her 75 kişinin 1 tanesinde görülen bir kaygı bozukluğudur. Sıklıkla ergenlik veya genç yetişkinlik döneminde kendini gösteren bu bozukluk, her ne kadar nedeni tam olarak uzmanlar tarafından belirlenememiş olsa da; kişinin hayatında stres yaratabilecek önemli değişikliklerle (mezuniyet, evlilik, boşanma, işsizlik, taşınma, ayrılıklar, bir yakının vefatı, doğum vs.) tetiklendiği gözlemlenmiştir. Bunlara ek olarak, genetik geçişin panik bozuklukta önemli bir yere sahip olduğu kaçınılmaz bir gerçektir. Yani; anne veya babanızda panik bozukluk görülüyorsa sizde de görülme olasılığı diğer kişilere göre daha yüksektir. 

 

Panik atak nedir? Panik bozukluk ve panik atak arasında ne fark vardır?

 

Panik atak, aniden ve çoğu kez nedensiz yere gelen ve fiziksel belirtilerle kendini gösteren bir panik halidir. Panik atak, kişilerin gündelik hayatında yaşadığı stresin yaratmış olduğu fiziksel ve ruhsal belirtilerden çok daha ileri düzeyde deneyimledikleri bir kaygı yaşantısıdır.

 

Panik atağın belirtileri şunlardır

 

çok hızlı kalp çarpıntısı

nefes almada güçlük

felç geçirecekmiş gibi hissetme

baş dönmesi, mide bulantısı

titreme, terleme

boğazda tıkanmışlık hissi, boğulacakmış gibi hissetme, göğüste sıkışma hissi

ani üşüme ve titreme

ellerde ve ayaklarda karıncalanma

birazdan ölecekmiş gibi bir hisse kapılma

 

Bu belirtiler hiç bir sebep olmaksızın gün içinde, hatta gece uykuda bile yaşanabilir. Bir kaç dakika içerisinde bu belirtiler azalarak yok olur; ancak kişiye sanki çok uzun zaman geçmiş gibi gelebilir.

Pek çok kişi bu belirtileri hayatında bir ya da iki kez deneyimlediğini söyler. Bu durumda kaygılanacak bir şey yoktur. Ancak kişi 4 yada daha fazla kez panik atak yaşadıysa ve bu ataklardan sonra bir daha aynı atağı yaşamaktan korkmaya başlar, aklından bu panik atak belirtilerini çıkaramaz ve gündelik hayatını bu belirtilerinden kaçınmak için değiştirmeye başlarsa (örneğin kalp çarpıntısı yaşamamak adına merdiven çıkmayı, spor yapmayı veya kahve içmeyi bırakıyorsa, yardım alamayacağını düşündüğü kapalı yerlerden kaçıyorsa, gündelik hayatını kısııtlamaya başlarsa) panik bozukluk yaşanmaya başlanmıştır ve mutlaka bir ruh sağlığı uzmanından yardım almalıdır.

 

Panik atağın nedeni nedir?

 

Yukarıda da bahsettiğim üzere panik atağın nedeni tam olarak açıklanamamıştır. Ancak genetik olarak kaygıya yatkınlığı olan, stresli hayat koşulları yaşayan ve düşünce yapısı olarak olayları felaketleştirme eğilimi olan bireylerde panik atak görülme olasılığı daha fazladır. 

 

 

Panik bozukluk yaşayan kişiler hayatlarına diğer kişiler gibi devam edebilir mi?

 

Eğer doğru tedavi uygulanırsa bu sorunun cevabı EVET. Panik bozukluk ilaç tedavisine ve terapilere yanıt verebilen bir durumdur. Bu kişilerin mutlaka bir uzman terapistle kaygı atakları ile nasıl baş edeceğini, bedenlerini nasıl gevşeteceklerini ve panik atağı tetikleyen düşüncelerini nasıl kontrol edip değiştireceğini öğrenmesi gerekir. Yapılandırılmış terapi teknikleri ile panik atağın ortalama olarak 20 seanstan sonra kontrol altına alınabildiği araştırmalarla kanıtlanmıştır.

 

Kaynak: APA (American Pscyhological Association), www.apa.org

 

Yazar: Uzman Klinik Psikolog İpek Gökozan, Madalyon Psikiyatri Merkezi

www.ipekgokozan.com

twitter:@ipekgokozan