Pierre Loti' den mektup geldi !

Türk dostu Fransız Pierre Loti’den mektup var. Araştırmacı Orhan Koloğlu tarafından 2007 yılında İzmir B.Şehir Belediyesi Kent arşivine bağışlanan 252 belge, 6 klasörden oluşan belgeler, 2 yıl süren araştırma tasnif neticesi açılımları yapılarak araştırmacılara açıldı.

Eserlerin Osmanlı’ca ve Fransız’ca metinlerinin açılımının, 2 yıl kadar uzun zaman almasına şaşırmakla beraber, elde edilen bilgilere göre P.Loti,1915 sözde Ermeni soykırımı iddialarına karşı Türk tezini savunan incelemesi bulunuyor. Yine anlıyoruz ki, Türk dostu, batıya çıkışarak “gerçekleri çarpıtıyorsunuz!” demiş.

Loti, soykırım iddialarına karşı kendi el yazısı kaleme aldığı ve üzerinde düzenlemeler yaptığı araştırmasında Türk tezini savunarak, Osmanlı İmparatorluğu içindeki AZINLIKLARIN Batılı devletler tarafından kışkırtıldığını, azınlık cemiyetlerinin aldığı dış yardımlara ve direktiflerle ayaklanmalar çıkardıklarını vurguluyor.

Loti ayrıca, Batılı kaynakların Balkanlar’daki Müslüman topluluklara yapılan eziyetleri görmezden geldiklerini de vurgulayarak,bazı duyarlı Batılı’ların sansüre uğratıldığını, yapılan yanlış bilgilendirme ve propagandalardan dolayı Türk’lerin barışsever ve hoşgörülü bir halk olduğunun bilinmediğini, gerçeklerin çarpıtıldığını da, ayrıca ifade ediyor.

Loti’nin yazışmaları arasında, İzmir Müdafaa-i Hukuk-i Osmaniye Cemiyetinin mektubu da bulunuyor. Cemiyet, İzmir’in işgâl edilmesine tepki gösteren ve yurtdışında İzmir’in işgâlinin haksızlığını savunan Piyer Lotiye teşekkür ediyor.

P. Loti, 1923 yılında Paris’te öldüğünde, cenaze törenine, o zama Lozan Barış Görüşmeleri için İsmet Paşa başkanlığında Fransa’da bulunan delegasyondan bir temsilci de katılarak, Türkiye adına son göreve katılıyor.

Bütün bunlar bilinmezken, İzmir bu vefalı dost için ne yaptı? Söyleyelim. İstanbul’da Halici seyrettiren P. Loti’nin yeri gibi, bir platform yapıldı. Şimdi bütün halk, yaz-kış oradan İzmir körfezini seyrediyor.

İzmir’deki bu seyirliğin, bir de hazin hikâyesi var. K.Yaka Belediye Başkanı, görkemli bir eser yaptırdı: “ Dünya Barış Anıtı” olarak. Yüksek tepelerden tıpkı İstanbul Haliç’te olduğu gibi, İzmir Körfezi, ayaklar altında seyredilebilecekti. Ne var ki siyasi iktidarca bu Bayraklı semti, ayrı belediye olarak K.Yakadan koparılınca, o büyük anıt, Bayraklı ilçesi hudutları içinde kaldı. Belediye de buraya bir çivi çakmadı.

Durumu gören bir başka müteşebbis, dizginleri eline aldı ve, Örnekköy’de, Çilek Dağı tepesine görkemli bir “seyirlik” inşa etti. Bu sefer halk, oraya akın etmeğe başladı. Böylelikle Başkan Cevat Durak’ın anıtı, atıl durumda kaldı. “Bu eser, benim prestijimdi” diyerek başkanın dert yandığı görüldü. Şimdi orası, P. Loti seyirliği.

Şimdi, bir özel teşebbüsçü”, Örnekköy’deki bu “ Altınpark’ta, para kesiyor.” 850 bin metrekarelik alanlara, kapalı ve açık kır bahçeleri yapmış. Şehre mesafesi beş dakikalık olan bu mesire yerinde Piyer Loti usulü İzmir Körfezi, kurulan sofraların başında İzmir, ayaklar altıda seyrediliyor. Bir inci gerdanlık gibi uzayan kıyı ışığı, Alsancak Limanından itibaren, Üçkuyular ve ötelerine kadar uzanıyor.

İzmir’in Çilek Dağından görünen gece manzarası, görenleri vurgun yemişe döndürüyor muhteşem görünüşü ile. İstanbul’daki P. Loti seyirliğini ona, yüze katlıyor İzmir. Yaz-Kış İzmirli, bu yaşanan gecelerle yeni bir nefes kazandı. Kalbini de kuvvetlendirdi, gönlünü de hoş eyledi.