Rastgele iki kitap: Biri bizden, biri Şili'den

Geçen hafta kütüphaneden rastgele iki kitap seçmiştim, ikisi de Can Yayınları'ndan, nedense Can Yayınları'ndan çıkan kitaplara daha sık gidiyor elim... Sayfa sayısı fazla olmayan bu kitapları seçerken, iki farklı yazardan olsun, istedim; biri bizden, biri Şili'den. Önce Patagonya Ekspresi'ni okumaya başladım.

"Hiçbir Yere Yapılan Yolculuk" isimli öykü ile başlıyordu. Küçük bir çocuk ve huysuz dedesinin birlikte yaşadıkları
anıları içeren güzel bir öykü. En dikkat çekici bölüm ise, dedesinin herhangi bir kilise duvarına rastlayana kadar torununun tuvalete gitmesini engellemesi ve sürekli birşeyler içmesi için onu zorlaması. Sırf papazla kavga etmek ve içindekileri dökmek için bu davranışı sürekli yinelemesi.

Dede-torun arasında geçen diyaloglar, etkileşim ve kulağa küpe olacak sözler. Güney Amerika ülkelerini içeren çeşitli yolculuklar, okuması kolay bir öykü kitabı.

Sonra Cemil Kavukçu'nun "Bilinen Sokakta Kaybolmak" isimli kitabını aldım elime. O da ne!

Yine dedesini anlatan bir çocuk. Pes yani, bu kadar olur. Öyküler aynı değil, yanlış anlaşılmasın, dedeler aynı. Huysuz ve küfürbaz bir ihtiyar. Günde 4 paket sigara içen ve sürekli babaanne ile kavga eden bir dede. Yine dede-torun arasındaki etkileşim ve görünmeyen gizli bağlar. Eski İstanbul sokakları, komşuluk ve akrabalık ilişkileri, bahçeli müstakil evler, ağaçlardan erik çalan fırlama çocuklar. Mahalledeki amca ve teyzelerle olan lişkiler.

Her iki kitabın aynı zamanda okumam, farklı iki yazardan, farklı iki kültürün ve coğrafyanın, farklı olmayan ortak özelliklerini, insan ilişkilerini karşılaştırmama vesile oldu.

Öykü kitaplarını okumayı sevenler için öneririm.

****
Bilinen Bir Sokakta kaybolmak- Cemil Kavukçu
Can Yayınları-Öyküler 2. Basım-1997
YAYINEVİ NOTU:

Cemil Kavukçu'yu okurlarımız, önce, '1996 Sait Faik Öykü Ödülü'ne değer görülen Uzak Noktalara Doğru adlı kitabıyla tanıdılar. Ödülünün hakkını veren ve öykücülüğümüze yepyeni bir soluk getiren Cemil Kavukçu, son yıllarda yazdıklarıyla en çok ses getiren öykücü oldu. Kendisiyle yapılan bir konuşmada: 'İyi bildiğim insanları, çevrelerini yazmaya çalışıyorum,' diyordu. 'Bulundukları mekâna sığmayan, bunu aşmak için hayal kuran, içen ya da içsel yolculuklara çıkan insanları. Çizgi dışı yaşam süren insanlara saygı duyuyorum; sıradanlaşmak yerine tükenişi seçseler de.' Öykülerindeki yalın, abartısız dil, canlı anlatım, sıradan insanların sıradan yaşamlarından küçük serüvenler çıkarması, tarafsız bir gözlem gücüyle çaresiz küçük insanların küçük dünyalarına kolayca sokuluvermesi, bu dünyaları ustalıkla çözümlemesi, Cemil Kavukçu'nun başarısını sürekli, öykücülüğümüzde ulaştığı noktayı haklı kılıyor. Bilinen Bir Sokakta Kaybolmak'taki öyküler, birbirinden bağımsız görünen üç bölümde toplanmışsa da, öykü kahramanlarının çeşitli öykülerde görünüp kaybolmaları, bu öyküler arasında incecik bağlar oluşturuyor. İncelikli bir gözlem gücü, yalın bir anlatım, ustalıkla kullanılan Türkçe, Cemil Kavukçu öykücülüğünün temel öğeleri.

function displaySelTag(newTagStr){ //alert(document.getElementById('bm_tag').value); var oldStr = document.getElementById('bm_tag').value; if (oldStr==''){ oldStr = newTagStr; }else{ var oldStrAry = oldStr.split(","); var preStrTxt; preStrTxt = ""; if (document.getElementById('autoName').value == '1'){ for(i=0;i<(oldstrary.length-1);i++){ prestrtxt="preStrTxt" +="" oldstrary[i]="" +="" ",";="" }else{="" for(i=""><(oldstrary.length);i++){ prestrtxt="preStrTxt" +="" oldstrary[i]="" +="" ",";="" }="" }="" if="" (document.getelementbyıd('autoname').value="=" '0'){="" for(i=""><(oldstrary.length);i++){ prestrtxt="preStrTxt" +="" oldstrary[i]="" +="" ",";="" }else{="" for(i=""><(oldstrary.length);i++){ prestrtxt="preStrTxt" +="" oldstrary[i]="" +="" ",";="" }="" }="" oldstr="preStrTxt+","+newTagStr;" oldstr="oldStrAry[0];" oldstr="preStrTxt;" }="" document.getelementbyıd('autoname').value="0" ;="" document.getelementbyıd('bm_tag').value="oldStr+newTagStr;" }=""> http://www.netkitap.com/kitap/16112/bilinen_bir_sokakta_kaybolmak.htm

*****
Patagonya Ekspresi- Luis Sepulveda
Çeviri:Yıldız Canpolat
Can Yayınları-2001