Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

25 Kasım '13

 
Kategori
Tarih
 

Resneli Niyazi Bey

Resneli Niyazi Bey
 

İttihat ve Terakki Cemiyeti Liderlerinden Resneli Niyazi Bey


KARAMANLI TÜRKÇESİ KAYNAKLARINDA RESNELİ NİYAZİ BEY ÜZERİNE BİR YAZI

"Nea Frae Presa" Gazetesi Niyazi Beyin katlinden bahsettikten sonra merhumun tercüme-i haline dair atideki tafsilatı ita ediyor:

Niyazi Bey  hakiki bir Arnavut idi. Merhum Manastır Vilayeti dahilinde Resne’de tevellüt (doğmuş – f.d.) etmiş ve henüz genç yaşında iken İstanbul’a gelerek Mekteb-i Harbiyeye dahil olmuştur. Burada tahsilini ikmal ettikten sonra mülazım olarak 3.Orduya gönderilmiştir. 1907’de  Kolağası rütbesini badel ihraz (aldıktan sonra – f.d.) tabur kumandanı olarak mahal-i tevlüdü  (doğduğu yere – f.d.) bulunan Resne’ye tayin edilmiştir. Henüz genç bir Mülazım iken dahil olduğu Genç Türk Cemiyetine, (İttihat ve Terakki - Jön Türkler – f.d.) Niyazi Bey Resne’de kemal-i faaliyetle hizmete başlamış ve 1908’de Abdülhamit’i milletine bir Kanuni (Esası - f.d.) verdirmeye mecbur edende kendisi olmuştur. Cemiyetin merkez  ittihaz ettiği Selanik şehri, paşalardan ve saray hafiyelerinden mürekkep bir komisyonun vürud ettiği ve cemiyetin büyük bir tehlike karşısında bulunduğunu haber aldığı zaman, Niyazi Bey teşebbüsat-ı lazimede (gerekli girişim – f.d.) bulunmaya karar verdi. Merhum, tabura emniyet etmediğinden civarda bulunan ve kendisine itimadı olan ahaliden mürekkep bir çete teşkil ederek dağlara firar etti ve fazla bir şeye lüzum görmeyerek taburun kasasındaki 500 lirayı bile almadı. Çetesinin azasını artırmak için Bulgar ve Rum çetelerini dahi yanına aldığı gibi, bir mülazımda kendisine miktar-ı kafi mücahit getirdi.

Bir taraftan Niyazi Bey hürriyet ordusunu artırmakta iken, Şemsi Paşa Manastır’da katledildi. (Mülazım Atıf Bey tarafından – f.d.) Anın (onun – f.d.) yerine selahiyet-i vasia (geniş yetkilerle – f.d.) ile (Tatar f.d.) Osman Fevzi Paşa Manastır’a gönderildi. Fakat orduda bu generale pek ziyade hürmet edildiğinden, bununda Abdülhamit hafiyesi Şemsi Paşanın akıbetine düçar olması arzu edilmiyor idi. Bu sebeple Niyazi Bey, Ohri’de 1200 kadar mücahit toplamaya muvaffak olan Eyüp Sabri Bey ile birlikte Temmuz 9 uncu gecesi şehrin halkı uykuda iken Manastır’a dahil oldu. Bütün telgraf hatları derhal kat edildiği (kesildiği – f.d.) gibi en mühim noktalarda işgal olundu. Osman Fevzi Paşa yatağından alınarak bir araba içinde Resne’ye kaçırıldı. Bu tarihi araba, Manastır’a bir yadigar-ı hürriyet (hürriyet hatırası – f.d.) olarak hıfz olunmaktadır . Niyazi Bey bu suretle bizzat ihtilale kapı açmış oluyor idi. Manastır’daki askerlerde ane (ona – f.d.) iltihak ettiler.

 

Bu suretle Genç Türkler mühim ve Abdülhamit’i korkutarak bir kuvvete malik olmuş bulunuyorlar idi. Niyazi Bey aradan çok geçmeden Kahraman-ı Hürriyet olmuş idi. Mumaileyh (adı geçen – f.d.) istifasını vererek ordudan çıktı ve cemiyete ibraz ettiği hidemata (hizmete - f.d.) mukabil Niyazi Beye bir kılınç ihta etti. Yalnız Sultan Mehmet Reşat Hazretleri 1911 senesinde Manastır’a gittiği zeman, Niyazi Bey maiyetindeki mücahitleri milli kostümleri ile padişaha takdim etmiş idi.

 

İstanbul 1913

 

 

 

 

Fehmi Dinçer

Ankara 2013

 

 

 
Toplam blog
: 109
: 5832
Kayıt tarihi
: 23.03.07
 
 

1959 yılında Fertek - Niğde'de doğdum. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültes..