Robotik cerrahi ve kullanım alanları

Robotik Cerrahi Nedir?

Robotik cerrahi, branş fark etmeden hemen tüm branşlarda Laparoskopi yöntemi ile gerçekleşebilecek ameliyatların tamamında cerrahi işlemler kullanılmasını sağlayan teknolojidir.

Laparoskopi nedir?

Laparoskopi, karın içi ve üreme organlarının endoskop yardımıyla görüntülenmesine ve açık ameliyata ihtiyaç duymadan jinekolojik müdahalelerin yapılmasını sağlayan bir yöntemdir. Bu yöntemde genelde göbek deliğinden 4-12 mm çapında bir kesi açılarak endoskopla karın içine girilerek tedavi sağlanır. Laparoskopi sadece tedavi amacıyla değil tanı amacıyla da uygulanmaktadır. Kasık ağrısı, açıklanamayan kısırlık gibi rahatsızlıkların tam olarak tanı halinde hastalara sunulması için uygulanan yaygın bir yöntemdir. Ayrıca rahim alınması ve dış gebelik ile tüplerin bağlanması gibi ameliyatlar Laparoskopi ile gerçekleşebilmektedir.

Robotların kullanıldığı durumlar nelerdir?

Robotik cerrahi, birçok branşta Laparoskopi yöntemi uygulanabilen tüm müdahalelerde kullanılabilen bir yöntemdir. Halk arasında kapalı ameliyat olarak bilinen hemen tüm müdahalelerde robotik cerrahi kullanılmaktadır. Robotik cerrahinin en sık kullanıldığı ameliyatlar; kalp damar ameliyatları, safra kesesi ameliyatları, prostat ameliyatları ve jinekolojik ameliyatlardır.

Minimal invazif cerrahi olarak adlandırılan ve günümüzün yeni cerrahi akımlarından birisi olan bu yöntemlerin tamamında amaç; cerrahi müdahale sırasında organların korunmasını sağlamak, müdahalenin yapıldığı bölgedeki dokulara zarar vermemektir.

Neden robotik cerrahi kullanıyoruz?

Hastaların karnında açılacak olan büyük bir yara yerine ufak bir kesi ile sorunlu bölgeye müdahale etmek tabi ki sağlıklı ve daha pratik bir işlemdir. Bu şekilde ameliyatlar yapılasındaki en büyük etken, ameliyat esnasında enfeksiyon, kanama ihtimalini en aza indirgemek ve ameliyat sonrasında iyileşme sürecini hızlandırmaktır. Diğer büyük avantaj ise, cerrahın üç boyutlu bir şekilde tüm ameliyat sırasında ilgili bölgeyi görebilmesi, cerrah elinin ulaşamayacağı yerlere dahi robotik cerrahinin avantajlarıyla müdahale edebilmesi, eldeki titremeden kaynaklı handikapları yok etmesi ve çevre dokuya zarar vermemesidir. Robotların sahip oldukları sınırsız hareket kabiliyeti sayesinde aynı anda birden fazla cerrahi aletin müdahaleye etki etmesini sağlamaktadırlar.

Robotların özellikleri nelerdir?

Robotik cerrahi yönteminde kullanılan robotlardaki en büyük özelliklerden birisi 7 derece serbest hareket etme özelliğine sahip olmalarıdır. Bu robotların uçlarındaki hareketi sağlayan kısımlar, kendi etraflarında 540 derece dönme özelliğine sahiptirler. Yapılışında kullanılan mühendislik teknolojisi ile insan bileğine uygun olarak hareket edebilen bu robotlar, insan bileğinden çok küçük olduğu için ellerin müdahale edemeyeceği binlerce noktaya rahatlıkla müdahale edebilmektedirler.

Günümüzde uygulanan standart laparoskopik ameliyatlarda tek bir kamera ile görüntü alınması sağlanmaktadır. Bu görüntüler de eski teknoloji ile donatılmış olduğundan net bir bilgi vermeyebilir.  Robotik cerrahi yöntemlerinde kullanılan kameralar ise; her göze farklı görüntülerin gelmesine kadar imkân sağlayan yüksek çözünürlükteki görüntüleri yansıtmaktadır.  Bu sayede cerrahi müdahale koltuğunda oturan cerrah, tıpkı kendi gözleriyle çıplak olarak görebildiği netlikteki görüntüleri izleyebilecektir. Gerekli görüldüğü takdirde robotlardan gelen görüntüler bir odak noktasına göre 10 kat büyütülmekte ve High Defination adı verilen HD teknolojisindeki görüntüleri izleyebilmektedir.

Cerrahi konsolda oturan ve ameliyatı yöneten cerrah, kendisini oldukça rahat hissetmekte, ameliyat sahasını 3 boyutlu şekilde izlemekte ve robotik enstrümanları kontrol edebilmektedir. Bu sistem sayesinde cerrahların oturarak tüm ameliyatı yönettikleri için yorgunluğun oluşturduğu komplikasyonlardan uzak kalmakta ve ameliyatlardaki başarı yüzdesi de artmaktadır.

Robotik cerrahinin avantajları nelerdir?

Kısa iyileşme süresi: hastalar, ameliyatta sadece ufak kesiler ile müdahale edilmesinden dolayı büyük yaralara sahip olmadan sağlıklarına daha hızlı kavuşabilmektedirler.

Mükemmel Kanser Kontrolü: kanserli bölgede sadece sıkıntılı olan yere müdahale edilmesinden dolayı sağlıklı dokulara zarar verilmemektedir.

Ağrı derecesinin daha az olması ve kullanılan ağrı kesici miktarının azalması: yaraların ve müdahale alanının oldukça küçük olmasından dolayı ağrıların az olması ile ağrı kesici kullanımına ihtiyaç duyulmamaktadır.

Kozmetik üstünlük: yaraların oldukça küçük olmasından ve açılacak kesinin göbek deliğinin hemen altında gözle uzaktan görülmeyecek olmasından dolayı kötü görüntülerin olmaması sağlanmıştır.

Hastanede kalış süresinin kısalması

Günlük aktivitelere daha hızlı dönüş

Kan nakli ihtiyacında azalma

İnfeksyon riskinde azalma

Daha az komplikasyon.

Prof. Dr. Bülent Tıraş