Rotterdam'da Türk yönetmenden bir oyun

Her liman kentinde olduğu gibi ,Rotterdam’da da gün ışığına çıkmamış dolaplar döner. Kaçakçılık, fuhuş, uyuşturucu ve silah ticareti günlük işlerdendir. Gazetelerde veya TV’lerde izleriz.

25 kişiden ve Jack Russel köpeğinden oluşan HARC (Hit and run Cargo’nun kısaltılmışı) timi , yedi milyon konteyner arasında adeta saman yığını içinde iğne aramaktadır.

Tiyatrocu Sadettin Kırmızıyüz ,”the Wire ” isimli Amerikan serisinden esinlenerek yazılmış 4 bölümlük Code 010 isimli  oyunda Rotterdam’ın iç yüzünü ortaya sermeye çalışıyor. Bu bağlamda şehrin karanlık yönlerini açığa vurmaktan çekinmiyor. Bu işe  de şehrin hareketli  liman semtinden başlıyor.

Simon Weeda titiz bir araştırma sonucu aktörlerle birlikte temel bir metin yazmış. Bununla birlikte oyunculara   tuluat oyunlarında olduğu gibi kendi katkılarını yapabilecek bir esneklik sağlamış.

Oyunda para karşılığında limana giriş belgesini yasa dışı işler yapan bir adama veren vinç operatörü Hugo’yu tanıyoruz. Rotterdam’da işin lafta kalmadığını, bu gibilerin dediklerini yaptığını daha oyunun başında anlıyoruz.

Code 010 acımasız bir dünya çizmeye çalışsa da , kimi eleştirmenlere göre şehrin karanlık dünyasını garip bir şekilde ıskalanmış. Oyun daha ziyade aydınlatıcı ve güldürücü. Kendini oyuna veren aktörler oynadıkları dedektif, genelev patronu, hacker gibi rollerden sürekli sıyrılıp anlatıcı oluyor. Eleştirmenlere göre, gülünç yönler öne çıkarken karanlık  yönler eksik kalıyor. Mesela Nasreddin Dchar’ın karikatürize ettiği nüktedan Brabo L’de korkutucu  bir taraf göremiyoruz.

Kısacası liman semti seyirciler açısından eğlendirici ,bir çeşit panayır yerine falan benzemiş. O kadar. Oysa oyun daha içerikli olabilirdi deniyor. Belki bu daha ilk bölüm olduğundan yüzeyseldir. Bakalım diğer bölümler ne gösterecek?

Alize Zandijk , oyunun sahnelendiği “Ro theatre” ı  bir deneme sahnesine dönüştürdü. Artık bu salonda Sahkespeare veya Çehov değil, Hollanda veya Hollanda dışından , yeni repertuvarlara yer verilecek. Böylece topluluk kendini gösterme fırsatı bulacak. Rotterdam’da bir işlev ifa edecek. Bazı eleştirmenler Code 010 , bu amaca çok uygun diyor. Başta da belirttiğim gibi 1987 doğumlu Simom Weeda, oyuncularla birlikte berrak, esnek , akıcı ve kolay anlatılır bir metin yazmış. Oyuncular belki de bu yüzden son derecede rahat ve adeta tuluat yapar gibi bir biri ardınca espiri patlatıyor.

Oyunun kimliği ise şöyle

Ro tiyatro grubu sahneliyor

Reji: Sadettin Kırmızıyüz

Oynayanlar: Nasreddin Dchar, Sadettin Kırmızıyüz, Alejandra Theus, Kaspar Schelingerwout,  Marieke Giebels

Oyun 22,23 Nisan’da ve 2,3,6 Mayıs tarihleri arasında Rotterdam’da Ro theatre sahnesinde.

Rotterdam'da oturan veya oraya yolu düşenlere tavsiye ederim.