Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

01 Eylül '09

 
Kategori
Siyaset
 

Rusya+Türkiye = Enerji ve Güç

Rusya+Türkiye = Enerji ve Güç
 

Hatırlanırsa Rusya Başbakanı Vladimir Putin, 6 Ağustos günü Ankara’ya gelmişti. İşte o 6 Ağustos tarihi siyasi, ticari ve enerji alanında 20’ye yakın protokol imzalandı ve tarihe geçti. Basına göre yapılan görüşmelerde, Türkiye’nin Rusya’dan Samsun-Ceyhan Boru Hattı için petrol istediği, buna karşılık Rusya’nın da Güney Akım Projesi için Türk sularını kullanmak istediğiydi. Fakat, Vladimir Putin’i Türkiye’ye getiren gerçek bu kadar sıradan olabilir mi sizce? Cevabını bulamayan en önemli soru belkide bu. Neden geldi bu adam?

Ziyaretin en önemli gündemi, basına hiç yansımayan Nabucco Projesi belkide. 13 Temmuz’da, Rusya’nın desteği olmadan Ankara’da imzalanan projeye herşey yolunda giderse 2013'te doğalgaz verilmesi planlanıyor. Başlangıçta 8 milyar metreküp doğalgaz verilecek, miktar daha sonra kademeli olarak 11 milyar metreküpe çıkarılacak. Hattın taşıyabileceği maksimum doğalgaz miktarı 31 milyar metreküp. Fakat enteresan bir sorun var ortada. Projeye doğalgaz verebilecek net bir ülke görünürde yok. Projenin başında Nabucco Boru Hattı’nın Erzurum’da Türkiye-İran Doğalgaz Hattı ile birleştirilmesi düşünülüyordu. Ancak, İran doğalgazının Avrupa’ya pazarlanma olasılığı Amerikan ambargosuna takıldı. Şimdilik görünen o ki, dünyanın en büyük doğalgaz rezervine sahip İran doğalgazı Nabucco ile de Avrupa’ya ulaşamayacak gibi.

Diğer yandan potansiyel doğalgaz kaynaklarından biri olan Kazakistan Nabucco’ya gaz vermeyeceğini ve Rusya ile birlikte hareket edeceğini açıklamıştı. Bnunla birlikte Mısır, Suriye ve Irak’ın mevcut şartlara, bakıldığında dikkate alınacak miktarda satacak doğalgazı zaten yok.

Nabucco Hattı, Türkmenlerin ve Azerilerin gazını Avrupa’ya taşımak üzere yola çıkmış gibi aslındar. Şimdilik, Azerbaycan'ın projeye dahil edilmesi kesinlik kazanmadı. 15 milyar metreküp doğalgaz ihracat potansiyeli bulunan Azerbaycan, geçtiğimiz Haziran da ihraç ettiği doğalgazın yarısını Rusya’ya satma kararı almıştı. İlham Aliyev’in, Nabucco’nun imza törenine katılmaması da, ülkesinin Rusya’nın izni olmadan Nabucco Projesi’ne doğalgaz vermeyeceğini gözler önüne serdi. Doğalgaz satma konusunda en net açıklama ise Türkmenistan cephesinden geldi ve projeye doğalgaz verebileceğini açıkladı. Ancak, miktarı konusunda herhangi bir açıklama yapmadı. Türkmen gazının en büyük alıcısı Rusya ve Çin. Çünkü tüketimleri çok fazla. Rusya izin vermediği sürece, Türkmen gazının Nabucco Projesi’ne bağlanması en azından şimdilik zor.

Doğalgaz açısından fakir olan Avrupa ve Türkiye, tedarik için Rusya’ya bel bağlanmış durumda. Avrupa doğalgazın % 40’ını, Türkiye ise % 65’ini Rusya’dan alıyor. Türkiye ve Avrupa üzerindeki doğalgaz tekelinin kırılmasını istemeyen Rusya, Nabucco Projesi’nin gerçekleşmesini istemiyor. Proje gerçekleşirse Kafkas ve Hazar Havzası’ndaki doğalgazın Avrupa’ya ulaşması, beraberinde doğalgaz tedarik etmede kaynak çeşitliliğini ve rekabeti de getirecek. Bu yüzden Rusya, Nabucco Projesi’nin hayata geçmemesi için büyük bir çaba harcıyor ve bir yandan Azerbaycan, Türkmenistan ve Kazakistan’la büyük miktarlarda, uzun süreli doğalgaz anlaşmaları yapıyor. Proje devreye girse bile Hazar Havzası’ndan, doğalgaz verilmesini engellemek en büyük amacı.

Oldukça büyük doğalgaz rezervine sahip Rusya, 3 trilyon metreküplük rezervleriyle dünya ikincisi Türkmenistan’la, tüm Avrupa'yı ve Türkiye’yi doğalgaz konusunda kendine bağlamış durumda. Moldova, Sırbistan, Karadağ, Estonya, Bulgaristan, Finlandiya kullandığı gazın tamamını, Letonya, Litvanya yüzde 95’ini, Yunanistan, Slovakya, Macaristan yüzde 80’ini, Çek Cumhuriyeti, Avusturya, Polonya, Romanya yüzde 70’ini, Türkiye yüzde 65’ini, Belarus, Ukrayna yüzde 50’sini, Almanya yüzde 40’ını, Fransa yüzde 35’ini, İtalya ise yüzde 30’unu Rusya’dan karşılıyor. Bu durumda Orta Asya, Kafkaslar ve Hazar Bölgesi’nde Rusya’dan izinsiz hiçbir şekilde doğalgaz satışı yapılamaz.

Putin, kendi doğalgazının dışında, Kafkaslar ve Hazar Bölgesi’nde bulunan, sözde bağımsız, fakat özde Rusya'ya bağımlı ülkelerin doğalgazının da sahibi olarak geldiği Türkiye'de, Nabucco Projesi’ni başlamadan bitirmiş oldu. Proje imzalandı. Fakat, doğalgaz bulunamıyor. Hatta verilecek doğalgaz için de Rusya’nın izni şart. Projenin ilerleyebilmesi için 6 Ağustos’ tarihinde yapılan ziyarette Putin’den onay çıktı mı kestirmek güç, fakat Rusya’nın tekeli kırabilmek için, AB'nin Türkiye ile ortaklaşa yapmak istediği doğalgaz kaynaklarının çeşitlendirilmesine yönelik Nabucco operasyonu daha başında bitmiş gözüküyor.

21.02.2009 tarihinde bir yazı yazmıştım. "Rusya'dan Türkiye'ye: Haydi gel bizimle ol" diye. Orada Türkiye'nin ABD'den çok Rusya'ya ihtiyacı var diye bir tezi savunmuştum. Sanırım geçen yaklaşık 6 ay süre zarfında o yazımın doğruluğu ortaya çıkmış gibi görünüyor.

 
Toplam blog
: 91
: 3105
Kayıt tarihi
: 16.02.09
 
 

Yıllardır yazmadım... Şimdi yine devam.. Haftanın belirli günleri... Çünkü eskisi kadar vaktim yo..