Sadakat...

Modern birey’in, popüler kültürün sarmalında yön verdiği yaşam düzeni, acaba bazen insanların durup düşünmesine neden oluyor mu? Özellikle gelişmiş, uygar, modernite aşamalarını içselleştirmiş bir bireyi, diğer toplum bireylerinden ayıran yön, davranışlarına rasyonel dizayn verebilmesidir.

Endüstri toplumunun ve enformasyon toplumunun altın yakalı bireyi için, acaba “sadakat” kelimesi neyi ifade eder?

Çıkar, ihtiras ve arzuların tavan yaptığı bir süreçte, tüm ahlâki değerlerin, kapitalist sistemin değerlemesinden geçerek şekillenmesi, insanların, öncelikli ilişkilerinde daha çok çıkar amaçlı hareket etmesi, duygu ve hislerin, diğer tarafta kalanın hassasiyetinin algılanması meselesinin ve diğer tüm insana özgü manevi öğelerin yeri ikincil mi olmaktır?

Mesela, bir aile için, sadakat neyi ifade eder?  Aile dediğimiz müessesenin bireyleri olan, anne, baba, çocuklar arasındaki ilişkilerde, sadakat kavramı iyice oturmuş mudur? Ya da karı-koca bağlamında, evlilik kurumunun çatısı içinde, sadakat, evlilikleri boyunca elde edinen mal varlıkları ölçüsünde midir? Diyelim ki, evlilik öncesi, her iki kişinin evliliğe bağlı kalacaklarına yönelik antlarında, bu bağı dayanıklı tutacak olan “sadakat” için ne yapmaya hazırdırlar?

Çalışma ve gündelik hayatın rutin akışında, güç ve iktidar sahiplerinin savurdukları yönlerde ağaç misali bir oraya bir buraya savrulan bedenler, bir an, meşru olmayan bir ilişkiye saptıklarında, “sadakat” mekanizması nasıl işleyecektir?

* * *

Toplumun, dikte ettiği, erkek adam ne yapsa yakışır, erkeğin elinin kiri, erine sahip çıkda gözü dışarıda olmasın gibi geleneksel aile modelinin tasviri olabilecek şekilde, eşin karısını aldatması sonucunda ve bir sürelik zevk ve tatmin süreci bitiminde eşine dönen adam için sadakat mekanizması nasıl işleyecektir? Ya da kadın, bu saatten sonra hayat arkadaşına nasıl güvenecektir? Haberi olduğu halde, aynı ortamı paylaşmaya devam ederek, kadının Türk toplumundaki ikincil yeri ve ekonomik durumu itibariyle, kadın eşine ‘sadık’ kalmaya devam mı edecektir!?

Esasında ilişkiyi ilişki yapan itici güç, sadakattir. Yapılan evlilik ister duygusal erekler ile isterse de mantıki erekler ile gerçekleşmiş olsun, eğer yaratılan ilişki temelinde sadakat duygusu yeterince yeşertilememişse, eninde sonunda ilişkinin temelinde sarsılmalar yaşanması olasıdır.

Öyleyse, ilişki ve iletişim sürecinde, sadakat’e nasıl bir anlam yüklemeliyiz? Evliliğimiz aşk ve sadakat ile harmanlanmamış ise bu birliktelik, sadece bir anlık çıkar ve tatmin hevesinin giderilmesi için yapılmamış mıdır?

* * *

20. ve 21.yüzyıl iş ve toplumsal hayatın gitgide karmaşık yapısı, teknolojinin başdöndüren bir hızla ivme kaydetmesi, şirketlerin örgütlenmelerinde, merkez ve çevre ilişkisinin giderek kıtalar ötesine uzanması, duranlığın yerine, dinamik ve akıcı hareket tarzının geçmesi, çalışma süre ve konumunun formel, alışılmış yapıdan sıyrılması neticesinde, sadakat ve sadakate duyulan bağlılığı nasıl değerlendireceğiz?

Ya da, insanların sadakat diye bir dertleri var mıdır? Yani ikili ilişkilerde olmazsa olmazların başında, sadakat gelmekte midir? Birliktelik olağan akışına bırakılarak, birlikteliğe herkes ne yaparsa yapsın gibi liberal bir ilke mi yön vermektedir?

Gerçekten de, insanların uzun soluklu ilişki ve iletişim süreçlerinde, bana göre, çok önemli yer tutan sadakat kavramı, modern bireyi içinde sıkıştığı hayat mengenesinde iyice hoyratlıklara sürükleyebilecektir.