Sahnesel etkileşim ve psikodrama

Yeni Trend / Psikodrama Temelli Isınma Oyunlarıyla Doğaçlama Tiyatro

alisongül*

Psikodramanın kurucusu J. L. Moreno, psikodramayı kısaca “Gerçeğin dramatizasyonla yeniden keşfedilmesidir” diye tanımlamıştır.

Sahnesel Etkileşim sürecinde yaptığım çalışmalarda saptadığım bulgular ışığında diyebilirim ki, “psikodramada önemli bir aşama olan ısınma oyunları boyutunda gerek yaşantısal, gerekse öyküsel uygulamalar tüm grup üyelerinde yaratıcı-spontan hareketin, duygu ve düşüncenin sahneye yansımasıyla beraber, o anda yaşanan oyuncu ve seyirci doyumunu oldukça farklı boyutlarda etkilediğini gözlemlemişimdir.”

Bu doyumun etkileşimine bağlı olarak psikodramada ısınma oyunları, sanat ve bilimin eşgüdümlü çalışması sonucunu beraberinde getirmeli ve yeni bir eğilim ve yaklaşım olarak doğaçlama tiyatro tekniği olarak sanat yaşamını etkilemelidir.

Rastlantısal çalışmaları bir tarafa bırakırsak, henüz bu tür sanat etkinliklerinde yer alan ve kullanılmakta olan bir teknik olmamakla birlikte, gerçeğin dramatizasyonla yeniden keşfedilmesi sürecinin başında yer alan bu aşamanın değerlendirilmesi gerekmektedir.

Tiyatro köklerinden beslenerek, gelişen ve bilimselleşen psikodrama, tiyatrodan aldıklarını şimdi geri vermeye başlamalıdır. Bu geri verme biçimi iyileştirici, rahatlatıcı ve geliştirici yararları içinde barındırmaktadır. İnanıyorum ki, bu yararlar ısınma oyunları bünyesinde filizlenecek psikodrama temelli yaratıcı/spontan tiyatro sanatı olarak çocukları, gençleri ve yetişkinleri eğitim, sağlık, kültür alanlarında kişisel ve sosyal gelişim boyutlarda pozitif açılardan kuşatacaktır.

Tiyatronun ve bir çok sanat türünün psikodramacıya, psikodramanın da tiyatro ve sinemaya gereksinimi söz konusudur. Bu doğan gereksinim sanatsal sosyal çalışma yönteminin de bir tekniği veya yaklaşımı olarak özellikle doğaçlama tiyatro türünde toplumu aydınlatarak geliştirecek yeni bir trend olarak toplumun gönlünde yerini alacaktır. Son yıllarda doğaçlama oyunlara artan ilgi bu durumun en iyi göstergesidir.

Sosyal sağlığın iyileştirilmesi ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için artık profesyonel yardım ve destek veren meslek uzmanlarının sanat alanlarında bilimsellikleriyle yer almalarının zamanı gelmiştir. Çünkü sonuçları düşünülmeden ve sırf kazanç uğruna üretilen sanat ürünleri öncelikle çocukları ve gençleri olumsuz davranış değişikliklerine sürükleyebilmektedir. Televizyonda sunulan film, dizi, yarışma ve diğer programların başında yaş logolarının bulunması bu yüzdendir. Bu uyarı işaretlerine gerek duyulmayacak düzeyde programlar üretilebilmelidir. Bunun yolu da sanat alanında bilimsel bilgiyi, psikososyal boyutu ihlal etmemekten geçmektedir. Bu nedenle mesleki nosyonlarımın da bir gereği olarak doğaçlama tiyatroyu, hem 4 yıl eğitim almış bir psikodramacı olarak yönettiğim sosyal grup çalışmalarımda, hem de oyuncu olarak doğaçlama gösterilerde bir sanatla sosyal çalışma yaklaşımı olarak işliyor ve değerlendiriyorum.

Doğaçlama Grubumuzun Kuruluş Anısına bir yazı...21 Eylül 2008/Antalya

SHU ve Alanya Sağlık Çalışanları Doğaçlama Tiyatro Grubu Kurucusu