Sappho de Lesbos (M.Ö. 700- 630)

Lezbiyen eşcinselliğin tarihteki ilk örneği :

Sappho de Lesbos (M.Ö. 700- 630)

Babası, sekiz farklı  isimle eser üretmiş  eski tasarımcılardandır : Simon, Eunonimus, Euryguis, Ecritus, Semus, Camon, Etarchus ve Scamandronymus . O daha çocukken ölmüştür. Annesinin adı  Cléïs (veya Kléïs)  idi, tanınmış (ticari) bir ailedendir, Sappho’nun üç erkek kardeşe vardı.

Sappho, Ege Denizi’nde Midilli adasında doğmuş, güçlü müzikal ve şiirsel yaratımı ile ünlenmiş bir kültür  ailesinden geliyordu.

Midilli sakini ve eşcinsel, çift anlamda lezbiyenliğin kadın eşcinsellik davranışlarının hemen hemen antik tek örneğidir.

Sappho, kendi öz annesi gibi Cléïs adlı kızı olan Andros adasının zengin tüccarı Kerkôlas (veya Cercala) ile evlenir. Kocası genç yaşta ölür: o kızı ile dul kaldı ve Muses[1] (Şiir tanrıçaları) kültünde kendisini ibadete adadı. Sappho şiirlerinde , eskiler tarafından iletilmiş, pek çok şiir tanrıçasından, büyük olasılıkla yaşamış olduğu kadın şairlerden Agalys, Congyla, Anactoria... ve  Atthis gibi şiir tanrıçalarından bahseder .

“Buraya geliniz, ilham perileri (Muses), ışıldayan odanızı bırakınız!

…Şimdi geliniz,  Narin güzeller,

ve güzel saçlı siz ilham perileri ;

… Pembekollara geliniz erdemli Güzeller,

Geliniz, Jüpiter’in kızları

(seçilmiş parça)

*

Politik çekişmeler sonucu ya da eşcinsellik nedeniyle  Sappho Sicilya’ya sürgün edilir.

Şaire, lir tellerini çimdiklemeye yarayan ağaçtan, metalden veya fildişinden küçük bir çubuk olan mızrabı keşfedecektir. Başka antik yazarlar onu lirin bir türü, “pectis” veya “magadis”in mucidi sayarlar.

Batı’nın ilk kadın şairi  Sappho, ayni zamanda epik olmayan şiirleri (tanrıların hayatını anlatan)  ve lirik şiirleri (aşkla karşılaşmış bireyin sevinçlerini ve ıstıraplarını özetleyen) dile getiren ilkler şairlerden biridir[2] .

“Tüm engellerin fatihi aşk

heyecanlandırır, kışkırtır beni.

Tatlı ve acımasız bir kuştur o;

direnmek mümkün mü ona.”

(Sur la rose- Fragment III)[3]

BİR AŞK KADININA

Tanrılara eş gibi görünüyor o bana,

usulca,  oturunca yanına ,

dinler büyüleyici sözlerini senin

ve kendi gülümsemesini görür sende;

işte odur ruh derinliklerinde üzen beni.

Gördüğüm her anda seni,

kaybolur dudaklarımda ses,

zincire vurulur dilim,

tüm damarlarımda ,

tatlı küçük bir alev,

kulaklarımı çınlatır,

soğuk bir ter kaplar,

ürpertir tüm vücudumu,

daha solgunum  sararmış çimenden,

ölüme yakın gibi,

soluk soluğa kalırım.

Fakat cesur olmalı gerektiğinde…

Sappho Lesbo

(M.Ö. 700-630 civarı)

 Türkçesi: T. Ayhan ÇIKIN

Kaynak :

POESIE EROTIQUE et autres amusements

http://www.poesie-erotique.net/Sappho.html