Savaşların açtığı yıkımlar ortadayken, silahlanmaya evet demek mümkün mü?

-Ülkelerin geleceği, uluslararası finans kuruluşlarında görevli teknokratlara bırakılır mı?
-Joseph Stiglitz soruyu soruyor ve yanıtını yine kendisi veriyor.
-Bırakılamaz.
-Joseph Stiglitz, ABD’nin Irak savaşına yönelik maliyetlerini ortaya çıkaran bir çalışma yapmış.
-Yapmış olduğu çalışmayı kitaplaştırmış.
-Ve ilginç verilere ulaşmış Joseph Stiglitz.

* * * * *

-Kimdir Joseph Stiglitz?
-Hemen kısaca tanıyalım.
-Joseph Stiglitz ABD’li bir ekonomist.
-2001 yılında “Piyasaların Asimetrik Enformasyonla Analizi” isimli kitabından dolayı, Nobel Ekonomi ödülünü almaya layık görülmüş.
-Joseph Stiglitz asıl ününü 1997 yılında kazanıyor.
-1997 yılında yaşanan Asya krizi sırasında, IMF ve Dünya Bankasına yönelik, sert eleştirilerde bulunuyor.
-IMF ve Dünya Bankasının teşhislerinin yanlışlığına vurgular yapıyor.
-Ve yapmış olduğu yazılı eleştiriler sonrasında, Dünya Bankasındaki baş ekonomistlik görevinden istifa ediyor.
-Ve Dünya Bankasındaki görevinden sonra Joseph Stiglitz, Uluslararası finans kuruluşlarının baş düşmanı oluyor.

* * * * *

-Joseph Stiglitz 2005 yılında yeni bir çalışmaya başlıyor.
-Ve ABD’nin, Irak savaşına yönelik maliyetlerini hesaplıyor.
-Ve hesaplanan savaş maliyetlerinin, alternatif kullanım alanlarının neler olabileceğinden bahsediyor.
-Karşımıza son derece enteresan bir tablo çıkarmış.

* * * * *

-Joseph Stiglitz’in buluguları nelermiş?
-İnceleyelim.
-Irak savaşının ABD’ye olan toplam maliyeti 3 trilyon Dolar.
-Savaşa iştirak eden diğer ülkelerin toplam maliyetide 3 trilyon Doları buluyor.
-Bu rakamların içerisinde, önümüzdeki 50 yıl süresince, ölü ve yaralıların tazminat ve tedavi masraflarınıda kapsıyor.
-ABD’nin Irak’ı işgali beşinci yılına giriyor.
-Ve ilginç olan ise, ABD, her iki dünya savaşında, toplam savaşta kaldığı süreden daha fazla Irak’ta kalıyor.
-Ve Vietnam’da 12 yılda harcadığından daha fazla parayı, 5 yılda Irak’ta harcıyor.

* * * * *

-Irak savaşı sırasında harcanan her 1 trilyon doların alternatif kullanım alanı ise şöyle.
-8 milyon yeni konut.
-15 milyon öğretmen.
-1 yıl boyunca 530 milyon çocuğa sağlık hizmeti.
-43 milyon öğrenci için Üniversite bursu.
-Yukarıdaki veriler her 1 trilyona karşılık geliyor.
-Çarpın 3’le bakın neler çıkıyor karşınıza.
-Veya çarpın 6 ile.
-Yani bir 3 trilyon dolarda, ABD dışında savaşa katılanların maliyeti.
-Bakın nasıl bir tablo ortaya çıkıyor.

* * * * *

-Son 5 yılda petrol fiyatları 25 Dolardan 100 dolara çıkmış.
-Ve ABD yılda, 5 milyar varil petrol ithal eden bir ülke.
-Ve bu artışın ABD’ye yıllık maliyeti ne olur acaba?
-Petrol fiyatlarındaki bu artışın, ABD’ye yıllık maliyeti, 25 milyar dolar.

* * * * *

-Sonuç olarak.
-ABD bir şekilde bu maliyetleri karşılamak ve finanse etmek zorunda.
-Peki nasıl kaynak bulacak ABD?
-Joseph Stiglitz bu soruyuda yanıtlamış.
-Ve ABD’nin Irak savaşına yönelik maliyetlerini, Çin Finanse ediyormuş.
-Neden derseniz?
-Şundan.
-ABD’de tasarruf oranı sıfırmış.
-Yani hiçbir şekilde tasarruf yapılmazmış.
-Bu sebeple ABD, bir şekilde savaşı finanse etmek için dış borçlanmaya gitmek zorunda.
-Dolayısı ile borçlanma için baş vurduğu ülke Çin.
-Yani buradanda anlıyoruzki, ABD, önümüzdeki yıllarda, ciddi anlamda bütçe açıkları ile karşı karşıya kalacak.
-Ve ABD’nin bütçe açıkları, en az 3 kuşağı olumsuz yönde etkileyecek.

* * * * *

-Rakamlarla Irak savaşının ve işgalinin tablosunu sıralayacak olursak;
-Ve Guardian’dan Türkçeye çevrilmiş olan şu rakamlara bakarsak.
-16 milyar $: Afganistan ve Irak'taki işgalin ABD'ye aylık maliyeti.
-138 $: İşgalin işletme maliyetleri için ABD'de her hanenin, her ay ödediği para.
-19, 3 milyar $: Halliburton'ın Irak'ta çalışmak için aldığı para.
-25 milyar $: İşgalin sonuçlarından biri olan yükselen petrol fiyatının ABD'ye yıllık maliyeti
-3 trilyon $: Bush'un Irak macerasının sadece ABD'ye gerçek maliyetinin muhafazakar bir tahmini
-5 milyar $: Irak'ta 10 günlük işgal maliyeti.
-1 trilyon $: Savaşı finanse etmek için borç alınan paranın 2017 yılına kadar ödenecek faiz tutarı.
-Yüzde 3: Petrol fiyatlarındaki artış nedeniyle 13 Afrika ülkesinin gelirlerindeki düşüş. (TK)

* * * * *

-Neden bu noktaya dikkat çekme gereksinimi duyduk?
-Şundan.
-Türkiye’de inanılmaz derecede silaha ve savaşa yatırım var.
-Ve Türkiye, siyasal şiddet eylemlerine yönelik ve güvenlik eksenli anlayış zeminini terk ederek, silahlanma harcamasını kısıp, ekonomik yatırımlara zemin hazırlayacak çalışmaları yapmış olsa, devlete olan muhalif duruşu daha asgari seviyelere çekebilir.
-Ve sosyal yatırımlarla ve demokratik açılımlarla muhafazakâr kimliğinden bir nebze ödün verme kaygısı gütse, daha yaşanılabilir bir ülke konumuna gelebilir.
-Yani demek istediğimiz kısaca bu.
-Savaş ve silahı reddetmek.
-Ölme ve öldürmeye şiddetle karşı çıkmak.
-Çok kültürlülük içerisinde yaşamayı hedef olarak belirlemek.
-Ve demokrasiyi içselleştire bilmek.