Şehit Kubilay ve Menemen Olayı

    23 Aralık 1930 günü sabah namazını müteakip organize olmuş bir grup camideki sancağı da alarak genç çumhuriyete karşı isyana kalkışırlar.

     İsyanı bastırmakla görevli yedek subay genç asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay isyancılar tarafından katledilir, başı bağ biçağı ile kesilerek bir sopanın uçuna bağlanır ve bu halde Menemen sokaklarında gezdirilir.Bu arada Kubilayla birlikte iki bekçide katledilir.

     Menemen İsyanının baş aktörleri toplam altı kişidir ve Manisa'da organize olmuşlar,başlarında kendini "mehdi" olarak ilan eden Giritli Derviş Mehmet bulunmaktadır.

     Olay günü   camiden sancağı alan isyancılar etraflarına topladıkları kalabalıkla meydanda toplanırlar. Olayın duyulması üzerine  Alay komutanı, asteğmen Kubilayı bir müfreze askerle olay mahalline gönderir.

      Kubilay halka dağılmalarını, elebaşlarına da teslim olmalarını söylese de, sonuç alamaz ve çatışma çıkar, neticede Kubilay olay yerinde vurularak öldürülür, kafası kesilir ve kesik başı bir sopanın uçuna takılarak sokaklarda dolaştırılır.

    Olayın önlenememesi ve isyanın artarak devam etmesi üzerine askeri birlikler sevkedilerek isyan bastırılır,Derviş Mehmet de dahil olmak üzere bir çok isyançı öldürülür, kaçanların büyük çoğunluğu ise daha sonraları yakalanır ve "Divanı Harpte" yargılanarak idam edilir.

     Kubilay olayı Genç cumhuriyetimizin yaşadığı önemli  isyanlardan bir tanesidir.

    Olayın duyulması sonrası Gazi Mustafa Kemal Paşa 27 Aralık 1930 günü Dolmabahçe sarayında acılen bir toplantı yapar ve alınacak tedbirleri görüşür.

      Çok sinirli olan Gazi, toplantı esnasında "Menemeni haritadan silin" emrini verdiği, ancak ertesi günü ;

    " Böyle emirler verirsem uygulamayın,sonra bir daha sorun" diyerek, Menemen'de bu olaya katılmamış masum insanların da zarara görmesini engellemiştir.

        Atatürk 28 Aralık 1930 tarihinde ordu birliklerine gönderdiği telgrafta:

"Mürtecilerin gösterdiği vahşet karşısında Menemen’deki ahaliden bazılarının alkışla tasvipkar bulunmalarının bütün cumhuriyetçi ve vatanperverler için utanılacak bir hadise” olduğunu belirtmiştir.

      Menemen olayının ardından 31 Aralıkta başta Menemen olmak üzere Manisa ve Balıkesir'de sıkıyönetim ilan edilmiş, Divanı Harp kurularak suçlulara gerekli çezalar verilmiştir.

      1930 yıllarda Menemen'de yaşanan bu isyan ve vahşet Genç cumhuriyetin bir taraftan çağdaşlaşma adına yeni adımlar atarken, diğer taraftan da geriçi, yobaz ve devrimlere karşı koyan hainlerle müçadele etmek zorunda kalmıştır.

      Genç öğretmen, asteğmen Kubilay ise genç cumhuriyetin devrimlerini ve çağdaş bir geleçeği koruma adına yobazlar tarafından katledilmiş, kafası kesilerek hunharca işkence yapılmış bir çumhuriyet çoçuğu olarak tarihe geçmiştir.

      Atatürk'ün aşağıdaki ifadelerinde de belirttiği gibi Kubilay temiz kanıyla cumhuriyetimizi kuvvetlendirmiştir.

      İşte Atatürk'ün Türk ordusuna çektiği o telgraf:

"Büyük ordunun kahraman genç zabiti ve Cumhuriyetin mefkûreci muallim heyetinin kıymetli uzvu Kublay Bey, temiz kanı ile cumhuriyet hayatiyetini tazelemiş ve kuvvetlendirmiş olacaktır".

         Kubilayın hainleçe şehid edilişinin 87 yılında rahmetle, minnetle anıyor, bu ülkede bugün de binlertce Kubilay, binlerce vatana, cumhuriyete ve Atatürk'e bağlı gençlerimiz olduğuna yürekten inanıyoruz.

 

         Osman Özeker  23.12. 2017