Serbest piyasa ekonomisi tepetaklak oldu

ABD’ nin bütün dünyada tek güç olma hırsının yıkıcı sonuçları dalga dalga yayılıyor.

Yüzyılın krizi diye nitelendirilen ABD’deki banka iflasları ve ekonomik kriz, zaten yıllardır tartışılmakta olan “serbest piyasa ekonomisi” ezberini bozuyor.

Adam Smith’in “bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler” felsefesi ile kurguladığı, ekonomiye hiçbir müdahale olmadan kendi dinamikleri ile yürütülmesini esas alan serbest piyasa ekonomisinin kuralları altüst oldu.

Kim derdi ki “serbest piyasa ekonomisinin en baş savunucusu ABD’de bankalar bir bir batacak ve en önemli sigorta şirketinin batmaması için devlet müdahale edecek”?

Bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler sistemi, yaratıcısı olan ABD’de çökmeye başladı.

Aslında serbest piyasa ekonomisi denilen garabet, yeni dünya düzeninde kendi içinden dev tekeller çıkaran, tüm dünya ekonomisini bu dev tekellerin egemenliği altına sokan, toplumun refah seviyesini yükseltecek safsatası ile globalleşirken adil gelir dağılımını yok eden bir sistem olduğu ve de gün gelip tıkanacağı aşikar değil miydi?

2001 yılında IMF ve Dünya Bankası’nın Türkiye'de yapılmasını istemediği banka kurtarma operasyonlarının en alasını ABD şimdi kendi banka veya şirketlerine yapıyor.

Kapitalist sistemin kurallarını bizim gibi ülkeler için acımasızca uygularken, kendi durumlarını kurtarmak için serbest piyasa ekonomisinin kurallarını rahatlıkla delebiliyorlar.

Şimdi, kendi kurdukları bu serbest piyasa sisteminin içinde boğuluyorlar. Kendilerini kurtarmak adına sisteme müdahaleci boyutlar getirmeye başladılar.

Serbest piyasa ekonomisinin ezberleri bozulurken, Türkiye’nin de külahı önüne koyup düşünmesi gerekiyor.

Zira kapitalist sistem boğulurken, kendisi ile birlikte tüm dünyayı da denizin dibine götürebilir.

Yıllarca dünya ticaretinin gelişmesi ve güya toplumların refahı için paranın serbestçe dolaşımını savundular. Para, artık sadece tek bir tuşla birkaç saniyede Dubai’den Brezilya’ya, New York'tan Türkiye’ye tüm dünyayı dolaşır hale geldi. Paranın dolaşım hızına ayak uydurmak mümkün değil. Para kontrolden çıktı. Denetim mekanizmaları bilerek veya bilmeyerek çalışmaz hale geldi, getirildi.

Bu anlamda, Türkiye'deki yabancı bankaların ve yatırımcıların durumlarına dikkat etmek gerekiyor. Bunlar kaynaklarını götürmeleri halinde yaşanabilecek sarsıntılar için önlemler alınıyor mu?

Türkiye'deki yatırım bankalarının olası krizi mevduat bankalarını etkiler. Bu da zaten zor durumda olan reel sektör krizini iyice tetikler.

Cari açığımız çok yüksek, boğazımıza kadar dış borç içindeyiz ve özellikle enerjide dışarı bağımlılığımız had safhada.

İhracatımızın neredeyse yarısını gerçekleştirdiğimiz AB ülkeleri mallarımızı alamaz duruma gelirse ne olacak?

Yoksa yıkım başlayınca gene fukara halktan ve özellikle emekçilerden toplanacak vergiler, zamlarla mı denizin dibini boylamaktan kurtulmayı planlıyoruz?

Dünyada serbest piyasa ekonomisinin de, globalleşmenin de ezberleri bozuldu.

Ezberler bozulurken alınması gereken dersler olmalı.