Sevdiklerimizi yargılamadan önce, değerlerini anlamak gerek

İlişkiler dünyanın en karmaşık konusudur. Her ilişki kendine özeldir, geçmiş ve şimdinin getirdiği bir sürü değişkenle şekillenir. Hiçbir genelleme, hiçbir denklem probleme birebir oturmaz ve her ilişki kendi içinde değerlendirme gerektirir. Ancak her genellemeden bize uyan bir parçayı bulabilir ve çözüme ulaşmak için yol alabiliriz. Çünkü ilişkilerimiz hayatımızın temelidir ve her ilişki uğruna çabalamaya değer. İkili ilişkilerimiz, evliliklerimiz yaşarken karşımızdakini hep kendi doğrularımızla ve kendi değer yargılarımızla değerlendiririz. Üzüntü, acı, kızgınlık gibi duygusal travmalarımızın arasında karşımızdakinin ayrı bir insan dolayısıyla ayrı bir kişilik olduğunuz unuturuz. Sonuç olarak da bizim alındığımız bir hareketi karşımızdakinin bilinçli ve kasıtlı yaptığını düşünürüz. Oysa çoğu zaman karşımızdakinin değerleri ve önem sıralaması bizimkinden çok farklıdır ve davranışı sadece bunun sonucudur. Bizim sandığımızın aksine çoğu zaman kasıtlı ya da bilinçli değildir. Eşlerin, birbirlerinden farklılıklarını keşfetmeleri için öncelikle bakış açılarını değiştirmeleri gerek. Çünkü, ortada bir problem varsa öncelikle değiştirmemiz gereken şey bakış açımızdır. Bu sorunu görmezden gelmek demek değildir elbette. Amaç, bakış açımızı değiştirerek tahammülü arttırmak ve eşimizin nedenlerini anlamaktır. Bunun için danışanlarımıza uyguladığımız bir çok metottan biri, “değerler tablosu” yapmaktır. Burada eşler ayrı ayrı kendi değerlerini yani kendi hayatlarında önemli olan konuları listelerler. Örneğin eşlerden birinin listesinde sıralama “saygı, aile, iş, sevgi, para vs… olabilir. Diğer eşin listesinin ise “para, sevgi, huzur vs…” şeklinde devam ettiğini düşünelim. “Saygı” konusu bu listede yer almıyor. Dolayısıyla eşinin, tavırlarını saygısızlık olarak algılamasına ve bu nedenle problem çıkartmasına hiçbir anlam vermeyecek ve saygının eşi için bu denli olduğunun farkına da varamayacağı için tartışmalar genelde çözümsüz kalacaktır. Saygı konusu hayatında öncelikli olan eşi ise, eşinin bütün davranışlarını kendisine yapılan “saygısızlık” olarak algılayacak fakat eşi için bu konunun önemsiz olduğunu ve dolayısıyla kasıtsız davrandığını anlamayacaktır. Özetle, eşler tartışmalarının olumlu sonuçlanmasını ve evliliklerine yapıcı katkısı olmasını istiyorlarsa, eşlerini kendi değer yargıları ile değil, onun değerleriyle değerlendirmeliler. Bakış açımızı değiştirmemiz gereken bir diğer konu da anlaşmazlıkları yorumlayışımızdır. Bir çok insan eşiyle arasında anlaşmazlıklar olmasından korkar ve hatta paniğe kapılarak bu anlaşmazlıkları kavgaya taşır. Halbuki anlaşmazlık kötü bir şey değildir. Ona kötü anlam yükleyen biziz ve duygusal enerjimiz. Anlaşmazlıkları korku ile karşılamadığımız, eşimizin değerlerinin farklı olduğunu bilerek alınganlık yapmadığımız sürece anlaşmazlıklar ilişkiyi geliştirir ve bizi zenginleştirir. Bakış açımız, anlaşmazlıkların bize kendimizi geliştirme fırsatı sunan keyifli sohbetler sağlayabileceği ve eşimizin bizden farklı fikirlerini de saygıyla karşılamak ve yargılamamak olduğu zaman, kavga etmeden de tartışabileceğimizi görürüz. Eğer tartışmanın sonucunda tek bir karar verilmesi gerekiyor ve uzlaşma sağlanamıyorsa, kendi evliliğimiz dengesinde mümkün olduğu kadar iki tarafı da memnun edecek ara çözümler üretebiliriz.

Tartışmalarınızda amacınız, ikna etmek, yargılamak ve kendi istediğini kabul ettirmek değil de çözüm üretmek olduğunda, anlaşmazlıkların ne kadar keyifli sohbetlere döndüğünü görüp şaşıracaksınız. Evet, her ilişki kendine özeldir. Ama ilişkilerimizi iyileştirmek için göstereceğimiz çabanın her ilişkiye olumlu etkide bulunacağı kesindir. Bilmem kaç senelik evliliğiniz de olsa, eşinizi her şeyiyle tanımanızın mümkün olmadığını asla unutmayın lütfen. Her insan her gün yeni deneyimler yaşar ve bu deneyimlerle her gün gelişir. Dolayısıyla sizin de eşinizin de her şeyinizle evlendiğiniz günkü insanlar olmanız, imkansız. Bakış açınızı değiştirir, kavga etmek yerine eşinizin yeni yönlerini tanımak için çabalarsanız, hem evliliğinizin daha huzurlu olmasını sağlar hem de evliliğinize yeni bir heyecan getirebilirsiniz. Her evlilik çabalamaya değer… Sevgiler Yeşim Varol Şen