Siyasetçiler için seçim dersleri 6: Her bağımsız aday ayrı bir bağımsızdır

9 Kasım 2002 tarihli YSK bildirisinde (1) ve 10 Kasım 2002 tarihli Resmi Gazetede (2) 3 Kasım 2002 tarihli seçimlerin sonuçları yayınlandı. 2002 seçimleri ile ilgili seçim modellerini çalışırken bu kaynaklardaki seçim sonuçları verisini kullandım ancak bağımsız adaylarla ilgili ayrı ayrı oy bilgisi bulamadım (3). 3 Kasım 2002 seçimlerinde dokuz bağımsız aday milletvekili seçildi.

Her bağımsız aday ayrı bir bağımsızdır. Değerlendirmelerde bağımsız adayların aldıkları oylar partinin oyu gibi toplanamaz. Hepsinin oyları nispi temsil hesaplarına ayrı ayrı girer. Bu nedenle bağımsız oyların her aday için ayrı ayrı rapor edilmesi gerekir.

Oy sayıları belli olduktan sonra milletvekili sayıları hesaplanırken, barajı aşan partiler ve bağımsız adaylar değerlendirilir. Bağımsız aday birkaç milletvekili kazanacak kadar alsa da bir milletvekilliği kazanır.

Eskiden seçimlerde seçilme şansı olan birkaç bağımsız aday olurdu ve onların seçileceği de seçimlerden önce tahmin edilirdi. Aynı ilde iki seçilme şansı olan bağımsız adaya rastlanmazdı. Oysa 22 Temmuz 2007 seçimlerinde durumun çok farklı olacağı görünüyor. Seçimde bağımsız olarak aday olanlardan 40-50 kişi milletvekili olacak. Aynı ilden yedi sekiz bağımsız milletvekili seçilecek.

Siyasi parti merkezleri ve bu arada seçimi en hızlı şekilde iletmeye çalışacak medya seçimle ilgili yazılımlarını çok sayıda bağımsız adaya göre düzenlemelidir. Bu seçimlerde “Bağımsızlar” başlığı altında veri toplarlarsa ilk anda ciddi yanılgılara düşebilirler.

YSK, 22 Temmuz 2007 seçimlerinin sonuçlarını Resmi Gazetede yayınlarken geçen seçimlerde olduğu gibi tüm bağımsızların oylarını toplayıp vermemelidir.

(1) YSK: http://www.ysk.gov.tr/ysk/docs/2002secim/turkiye/cevretoplusonuc.xls
(2) Resmi Gazete (10-11-2002): http://rega.basbakanlik.gov.tr
(3) 2002 seçimleri için seçim modelleri: http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=43496