Söke Kent Arşivi ve Müzesi'ne Bir Yaklaşım

Belediyelerimizin sosyal, kültürel ve toplumsal çalışmalarının yanı sıra bir de içinde yaşadığımız kentin ( il veya ilçenin hata kasabaların ) geçmişten geleceğe tarihini kent müzesiyle ilgili kaynakları bir araya getirip, toplamak, belli bir yerde, bir kitapta kayıt altına almak, muhafaza etmektir. Kent Arşivini ve Müzesini oluşturmaktır.

Yerel ve ulusal basında, medya da bazen bu tür can alıcı haberlere rastlıyoruz. Örneğin büyük şehirlerimizden İstanbul, Ankara, Adana, İzmir, orta Anadolu’da Kayseri, Sivas, Kırşehir, Güneydoğu’da Gaziantep, doğu’da Malatya ve Erzurum gibi gelişmiş büyük kentlerimizde bu şehirlerin dünden bu güne kent Arşivi ve Kent müzelerini hazırladıklarına dair haberlerle karşılaşıyoruz.

Kurulacak Kent Arşiv ve Müzelerinin elbette ki gelecek kuşaklar için önemli, takdire değer verimli çalışmalardır. Bu çalışmalar alkışlanmalıdır. Unutmamak gerekir ki belediyelerin görevleri arasında sadece şehrin temizliği, kanalizasyon, su elektrik, cadde, sokakların parke ile donatım işleri değildir. İçinde yaşadığı kentin sosyal toplumsal ve kültürel çalışmalarına da katkıda bulunmak, sosyal, kültürel olaylara ayna tutmak, ışık olmak, bu yolda çalışanlara kol kanat germektir.

Kent müzelerinin işlevi kuruluş amacı; binlerce yıllık geçmişleri, üzerinde yaşadığımız toprakların ev sahipliği yapmış olduğu uygarlıkların yaratmış olduğu kültürel birikimin, zenginlik tarihsel kaynakların taşıyıcısı olan şehirlerimizin bünyesinde bulunan tarihi uygarlıklardan kendi payına düşen tarihi mirası, modern bir anlayış içinde ve bu anlayış doğrultusunda teknolojinin da katkılarıyla yararlanıp bugünkü genç kuşaklara aktarmak ve tanıtmaktır.

Kent müzesinin hazırlanmasında müzede toplanan objelerin sergilenmesi statik bir sergilemenin ışığı altında yapılır. Toplanan eşyaların arkeolojik, etnografik, her türlü tarihsel özellikleriyle uzun yıllar müzede kalmasına, saklanmasına dikkat ve özen gösterilir. Bunların düzenli, sağlıklı bir şekilde arşivi yapılır.

Kent müzelerinin oluşmasında, amaçları doğrultusunda hem kentin sakinleri hem de kent dışından gelen her isteyenin kolayca ulaşılması bağlamında olanaklı olabilecektir. Yine bu müzeler yaşanılan kentin tarihsel ve kültürel geçmişini geçmişten geleceğe, kuşaktan kuşağa yansıtan adetlerini, ( gelenek ve göreneklerini ) derli, toplu arşivlere bağlanması ve sahip olması gereken bir realitedir.

Kent Arşiv ve Müzelerine alınacak objelerin politik, siyasi kaygılardan uzak tutulmalıdır. Her kentin kültürel, tarihsel birikimleri vardır, bu birikimler bilinen uzmanlar tarafından arşivlenmeli ve müzelere kazandırmalıdır. Bu konuda objektif olunmalıdır. Hazırlanan malzemelerden ayırma ve kayırma işlevleri bulunmamalıdır.

Derlemeler kalıcı ve objektif olmalıdır. Bunlara tarafsız bir göz ile bakmalıdır. Yine bu müzeler her hangi bir kişinin veya zümrenin çıkarlarının aracı haline getirilmemelidir. Bu amaçlarla kullanılması düşünülmemelidir. Müzeler hazırlanırken kentin kapasitesine göre hazırlanmalıdır. Yine bu müzeler kurulurken ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan mutlaka yasal izinler alınmalıdır. Bu izinler doğrultusunda çalışmalar yapılmalıdır.

Söke’de böyle bir çalışmanın başlamasına, bu güzelim ilçede yaşayan bir vatandaş dolarak ben de sevindim. Kentin müzesine bazı araç ve belgelerin kazandırılması konusunda hepimize önemli görevler düşmektedir. Elimde bulunan bazı yazılı belgeleri ( 21 Adet yazılı belge’yi geçenlerde ( Bir dosya halinde / 28.09.2010 ) Belediye Başkan yardımcımız Sayın Levent TUNA Bey’e elden teslim edip armağan ettim.

Belediye başkan yardımcımız Sayın Levent TUNA Bey’in bu olumlu çalışmalarını yakından gözlüyor ve izliyorum. Sanatımıza, kültürümüze değer veriyor. Bu konu da emek verenlere kol, kanat geriyor. Yapıcı, birleştirici bir yanı vardır. Her şeyden önemlisi önyargılı değildir. İnsana değer veriyor, tepeden bakmıyor, halkıyla bütünleşen bir yanı vardır. Bu olumlu, duyarlı çabasını yürekten kutluyorum. Bana gösterdiği sıcak ilgiden dolayı da ayrıca burada teşekkür ediyor, görevinde başarılar diliyorum.

Geçenlerde makamında Sayın Levent TUNA ile yaptığımız bir söyleşi ( sohbet ) sırasında şöyle diyordu:

" Söke’mizde bir kent Arşivi ve Müzesi' nin çalışmalarını sürdürüyoruz. Vatandaşlarımızdan ilgi bekliyoruz. Elinde geçmişe ait her türlü bilgi, belge, fotoğraf v.s. ne varsa hemşerilerimizden bunları bize ulaştırmaları hususunda ilgi bekliyoruz” diyordu.

Geçte olsa Söke’de böylesine kalıcı bir oluşumun Kent Arşivi ve Müzesi’nin hazırlanması bağlamında sevindiri bir olaydır. Söke ‘de bir kent arşivi ve kent müzesine elbette gereksinim ( ihtiyaç ) vardır. Bu konuda bazı çalışmaların yapılması için plan ve programlar çerçevesinde hazırlıklar yapılmıştır. Bu oluşum, Söke için iyi bir başlangıçtır, sevindirici bir çabadır.

Söke hem tarihsel, hem de sosyal ve kültürel bakımından bol kaynaklı zengin bir ilçedir. Sanat, edebiyat bağlamında Aydın’ın ve hatta Ege’nin önde gelen ilçelerinden biridir. Söke Belediyesi bu açıdan şanslı bir ilçedir. Bunlardan yararlanmalıdır…

Söke Kent Arşivi ve Kent Müzesi’ne şimdiden hayırlı olsun diyorum. Bu konuda emek verip destek olanlara, Müze’nin oluşumunda katkı da bulunanlara başarılar diliyor, selam ve saygılarım sunuyorum efendim.

*** *** ****

Not: Yandaki fotoğraf: Söke Belediyesi Başkan Yrd. Levent Tuna,

yazar Abdülkadir Güler'e Kent Arşivi ve Müzesi'ne yaptığı

katkılarından dolayı bir plaket veriyor. ( 28 Eylül 2010).