Sol ve Şevket Süreyya Aydemir.

Türkiye solunu bilmek için Şevket Süreyya Aydemir’i bilmeniz yeterlidir. Onun hayatını iyi okuduğunuzda Türk solu hakkındaki kanaatiniz oluşur.

Hayatının birinci dönemi Türkçü dönemidir. Balkan yenilgileri ve bununla başlayan içe dönük sorgulamalar millî refleksinin oluşmasında etken olmuştur.

Azerbaycan’daki görevi sırasında Doğu halkları konferansına katılmış ve bundan sonra Komünist bir düşünce yapısını benimsemiştir.

Türkiye’ye geldiğinde belli bir süre sonra Milliyetçi düşünceyle harmanlanmış sosyalist bir ideolojiyi savunmaya başladı. Komünistlerle anlaşamayınca bunlardan ayrıldı.

Atatürk’ün isteğiyle Yakup Kadri’yle beraber “Kadro” dergisini kurdular.

1929 yılında Amerika’da başlayan büyük ekonomik bunalım tüm dünya ülkelerini derinden etkilemişti. Sadece buğday ve fındık ihracatı yapabilen, buna karşılık unundan tuzuna şekerine kadar tüm temel ihtiyaçlarını ithal eden bir ülke olarak Türkiye de bundan büyük çapta etkilendi. Türkiye daha devletçi müdahaleyle önlemler almaya ve krizden çıkış yolu bulmaya çalıştı. Bu biraz da Sovyetlerin krizden pek az etkilenmesinden örneklenmişti.

Almanya’nın krizden daha erken sıyrılması ve ticarette Türkiye’ye ayrıcalık tanıması -mal takası- Ülkemizin krizi atlatmasında olumlu etkisi olmuştur.

Devlet yatırımları hızlandırılmıştır bu dönemde.

Kadro hareketinin özü Kemalizm ideolojisi yaratmaktı. Marksist geçmişe sahip olmaları nedeniyle eleştiriliyorlarsa da Marksizm’in sınıf kavramlarını reddediyorlardı. Özel mülkiyete karşı değillerdi. Hem Marksizm’e hem de Kapitalizm’e karşı orta yol bir formülü destekliyorlardı kısacası.

Aydemir ve bu görüşteki düşünce sahiplerinin “Sultan Galiyef” tedrisatından geçtiği unutulmamalıdır. Sultan Galiyef'i de okumanızı öneririm.

Türkiye’deki sol hareketler,e Şevket Süreyya Aydemir penceresinden baktığımızda ancak objektif bir değerlendirme yapabiliriz.

Yoksa Pravda yazılarıyla sol anlaşılamaz!

Sonra başlarız “Elveda Alyoşa “ hikayelerine!