SÖYLEV' i okumanın önemi

Söylev;  Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, 1927 yılının 15-20 Ekim günleri arasında, Türkiye Büyük Millet Meclisi büyük salonunda toplanan, Cumhuriyet Halk Partisi’nin ikinci Kurultayında ve tam altı gün süresince okuduğu tarihsel belge niteliğindeki büyük yapıtın adıdır. Üç yıldan fazla süren Kurtuluş Savaşı sonunda kazanılan zafer ile taçlanan ve kölelikten kurtulan bir ulusun, kendisine yürekten inanarak ardına düştüğü eşsiz bir adamın, aklın önderliğindeki dinmek bilmeyen mücadelesini bütün çıplaklığı ile anlatan Söylev’in önem ve değeri günümüzde çok daha iyi anlaşılmaktadır.

Her şeyden önce aradan uzun yıllar geçmiş ve yeni nesiller yetişmiştir. Söylev’in, önceleri Nutuk adı altında ilk yayınlandığı günlerde bile, bazı aydın ve milliyetçi kişiler dahil ve çeşitli nedenlerle yeterince okunmadığı düşünülürse bugünkü genç neslin bu dev yapıtla buluşturulmasının önemi ortaya çıkıyor.

Osmanlıca engelinin ortadan kalkmasından sonra, Türk Dil Kurumu bir yazı kurulu aracılığı ile 1963 yılında asıl adı Nutuk olan yapıtı, Söylev adı altında Türkçeleştirerek yayınlamıştır. Ord. Prof. Dr. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu da bu çalışmadan yararlanarak Söylev’i iç bölümlemelere ayırmak ve günümüz Türkçesi ile daha da sadeleştirerek geniş kitlelere ulaşması yönünde çaba harcamıştır.

Hıfzı Veldet Velidedeoğlu’nun, Kısaltarak Basıma Hazırladığı (  SÖYLEV Cilt: 1-2 ) başlıklı kitabın arka tanıtım kapağında şu ifadelere yer veriliyor:

“ Söylev, 1919-1927 döneminde, Atatürk’ün kendi kaleminden çıkmış bir öz yaşam öyküsüdür.

Söylev, Ulusal Kurtuluş Savaşının ve Türk Devrimi aşamalarının üst düzeyde, ilk elden tutulmuş bir güncesi niteliğindedir.

Bu nedenle de Söylev, Türkiye’nin en önemli bir döneminin belgelere dayalı siyasal tarihidir.

Söylev, asker, devlet adamı, üstün konuşmacı ve devrimci, Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü en iyi anlatan kitaptır. Atatürk’ün istençli, dayançlı, uzak görülü, sabırlı ve yürekli kişiliği, bu yapıtın her sayfasından yansımaktadır.

Söylev, gelecek kuşaklar için bir yol göstericidir.”

Velidedeoğlu’nu böylesine sabır ve yürek isteyen o kutsal çalışmaya yönelten sebeplerin başında, Söylev’in “yetişen ve yetişmekte olan Türk aydınlarınca gereği gibi okunup anlaşılamamış olmasından” duyduğu üzüntü ve etkilenmedir. Bu mümkün olsaydı, “ toplumda beliren ve kötü sonuçlar doğuran, ideolojik düşün kargaşası geniş ölçüde önlenebilirdi “ görüşündeydi.

Türk Bağımsızlık Savaşını ve onu takip eden Büyük Devrim’in hangi koşullar ve ne güçlükler içinde başarıldığını, zaman zaman, adeta masalsı bir anlatım ile bizlere sunan bu kitabı bugün her Türk gencinin okuması gereğine inanıyorum. Böylece, hem yakın tarihimizin kilometre taşlarını birinci elden ve ağızdan okumak, öğrenmek imkanına sahip olacakları gibi, bugün Türkiye’nin içinde bulunduğu durumu, yaşamakta olduğu sorunları da daha iyi anlamak ve değerlendirmek fırsatını bulacaklardır.

Velidedeoğlu, Söylev’in, okur yazar her Türk vatandaşınca okunup bilinmesi özlemini dile getirirken, Türk Ulusunun çağdaş Medeniyetler seviyesine ulaşabilmesi, her zaman kendi gücüne inanması, okumuş okumamış tüm halkın bütünleşmesi ile sonsuza dek yaşayabileceğini ve bunun da kamusal ve toplumsal yaşamımızda metafizik güçlerin değil, aklın ve bilimin egemen olmasıyla mümkün olacağını belirtmektedir.

Bu eserin genç, yaşlı herkes tarafından mutlaka en az bir kez okunması gerektiğine inanıyorum. Çocuklarımıza, gençlerimize ve gelecek nesillere bırakabileceğimiz en büyük armağan, Atatürk ve arkadaşlarının inanç dolu onurlu özgürlük mücadelelerini hatırlatmak ve aziz hatıralarını yaşatmak olmalıdır.

Not: Atatürkçü Düşünce Derneği'nin Onursal Başkanı ve Türkiye'de tanınan bir çok hukukçunun da hocası olan, Ord. Prof. Dr. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu'nu bu büyük eseri günümüz Türkçesi ile bizlere kazandırdığı için rahmet ve minnetle anıyoruz. ( d.24.08.1904 İstanbul  - ö. 24.02.1992 İstanbul )