Söylev (Nutuk)

Yurdumuzun parçalanıp, işgal edildiği günlerden başlayarak, Türk tarihinde bir dönüm noktası olan Bağımsızlık Savaşı'nı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ve devrimlerin yapılışını anlatan Söylev, siyasi ve ulusal tarihimizin birinci elden, değerli bir kaynağıdır.

Atatürk'ün kendi kaleminden çıkan bu yapıt etkili söz söylemeye dayandığı için Söylev adını almıştır.

Söylev yalnız geçmiş devrin bir öyküsü olarak dünümüzü anlatmakla kalmayıp, yakın tarihimizden alınan derslerin kazandırdığı deneyimlerle, ulusal varlığımızın bugününe de yarınına da ışık tutabilen bir değer taşımaktadır.

Söylev, ulusu, ülkenin geleceğini belirleyecek olan ulusal birlik ilkesi doğrultusunda bilinçlendirip bütünleştirerek, ulusal istenç, ulusal egemenlik kavramlarının eyleme geçmesi yoluyla, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kuruluşundan Cumhuriyetin ilanına kadar uzanan başarılı bir tarihi akışın öyküsüdür.

Söylev, ilk kez 1927 yılında, biri asıl metin, diğeri belgeler olmak üzere Arap harfleriyle iki cilt olarak yayınlanmıştır. Aynı yıl, tek cilt halinde lüks bir baskısı da yapılmıştır. Yazı devriminden sonra, bu ilk metnin okunması güçleştiğinden, 1934 yılında, Milli Eğitim Bakanlığınca üç cilt olarak yeniden basılmıştır. Söylev, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezince yeniden basılmıştır.

Mustafa Kemal Atatürk, yaşamının her döneminde kitapla bütünleşmiştir. 3997 kitap okuyan Büyük Atatürk, bu okuma sevgisinin kendisine sağladığı bilgi birikimini zaman zaman yazmaya dönüştürüp yaşamının akışı içinde değişik konularda kitaplar yazmıştır.

Atatürk soyadını Konya milletvekili Naim Hazım (Onat) B 24.11.1934 ‘de önerisiyle 2587 sayılı yasa ile TBMM’de onaylanır.

Atatürk’ün Yazdığı Kitaplar :
1. Medeni Bilgiler
2. Arıburun Muharebeleri Raporu
3. Atatürk’ün Hatıra Defteri
4. Mustafa Kemal Atatürk’ün Karlasbad Hatıraları
5. Zabıt ve Kumandan İle Hasbıhal
6. Cumalı Ordusu
7. Takımın Muharebe Eğitimi
8. Geometri
9. Taktik Meselenin Çözümü ve Emirlerin Yazılmasına İlişkin Öğütler
10. Bölüğün Muharebe Eğitimi
11. Taktik Tatbikat Gezileri
12. Nutuk ( Söylev )

Büyük Atatürk, Söylev’i sunma başarısını, 1919-1922 dönemini kapsayan “Ulusal Kurtuluş Savaşı”nı ve sonrasını, 15-20 Ekim 1927 günlerinde CHP’nin 2. Kurultayı’nda her gün altı saat konuşarak altı günde gerçekleştirmiştir. Söylev’i, Büyük Atatürk’ün altı gün süren sunumunda ilk ağızdan izleme olanağını buluyoruz.

Söylev dili açısından yine de Osmanlıca ağırlıklıydı. Bu nedenle Büyük Atatürk, Söylev’in okunuşundan beş yıl sonra 12 Temmuz 1932’de Türkçeyi Osmanlıcadan kurtarmak, dilde bağımsızlık savaşını kazanmak için Türk Dil Kurumu’nu kurmuştur.

Söylev iki cilt olarak sunulmaktadır:
1.cilt : TBMM öncesi
2.cilt : TBMM sonrası

Atatürk bu sunumu örgütün genel başkanı olarak yapar. Örgüt, Anadolu ve Rumeli Müdafai Hukuk Cemiyeti, Söylev’in sunulduğu gün Halk Fırkası sonra CHP’ olarak adlandırırlır..

Türk Dil Kurumu, Söylev’in sunumunun 50.yılında, Kasım 1977, özel sayı çıkarır.

Söylev, bir eylemin, Ulusal Kurtuluş Savaşı ile Cumhuriyet dönüşümünü içeren bir devrimin, bir devrim eyleminin öyküsüdür.


1919-1922 Ulusal Kurtuluş Savaşı dönemi Atatürk Devrimi (Türk Devrimi) içinde yer alan en önemli bölümdür. Bu savaş Türk Devrimi’nin döl yatağıdır.

Büyük Atatürk baştan sona bu eylemi ilk ağızdan belgelerle anlatır.

Tarihe mal olmuş bir çağın öyküsüdür anlatılan. Bu öyküde yeni bir çağ başlar. Ulusal Kurtuluş Savaşları Çağı. Bu çağ eylemi bir öğretiye bir kurtuluş kuramına dönüştürür.

Bir avuç Türk’ün barındığı “Ata Yurdu” nda halk gücüne dayanarak, bağımsız, yeni, halkçı bir devlet kurmak. Bağımsızlık, uluslaşmak ve çağdaşlaşmak. Bu öğreti halkçı, çağdaş, laik bir ulus olmanın devrimci sürecidir. Ulusal varlığı sona ermiş sayılan büyük bir ulusun bağımsızlığını nasıl kazandığını, bilim ve tekniğin en son ilkelerine dayanan ulusal ve çağdaş devleti nasıl kurduğunu Büyük Atatürk Söylev’de anlatır.

Çağdaşlık, ( Batı Uygarlığı) Fransız Devrimi’nin (1789) ilkeleri: Cumhuriyetçi, Ulusçu, Halkçı, Laik, Eşit yurttaş olarak adlandırılabilir. Bu uygarlık insancıl, uscudur aynı zamanda.

Batı Uygarlığı endüstri devriminden geçerek kapitalizmi (anamalcılık), kapitalizm de bir sonraki aşaması emperyalizmi doğurmuştur.

Bu süreç böyle gelişse de Batı Uygarlığı adı altında topladığımız değerlere bağlı olarak savaşılır. Boynumuza taktığımız bağımsızlık halkası yine bu uygarlığın değerlerini kullanarak elde edilebilir.

Uluslaşırken çağdaşlaşmak Atatürk’ün bir Batlılaşma devrimidir. Bu gerçeği Söylev’de belirtir.