Stalin'in Ölümü – İzlemeye Değer Politik Komedi

Elveda Lenin ve Hükümet Kadın’dan bu yana bu kadar güzel bir siyasi komedi izlememiştim. Gerçi öyle kahkahalarla gülmüyor insan, bazen ürperiyor bile ama komedi kahkahayla gülmek değil zaten; bir olayı, kişiyi, tarihi; en belirgin özelliklerini abartarak, vurgulayarak hicvedebilmektir komedi. Stalin’in Ölümü bu anlamda hayli başarılı bir yapım.

Filmi özümseyebilmek ve keyif almak için biraz Rus ve Sovyet tarihini bilmek; Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) kadroları hakkında azıcık fikir sahibi olmak gerekiyor…

Moskova Radyosu konser salonunda Mozart konseri verilmektedir. Radyo yöneticisinin telefonu çalar. Arayan Stalin’dir.  On yedi dakika sonra yöneticiden onu geri aramasını ister.

Bu esnada KGB şefi Beria, tasfiye edilecek olanların infazlarıyla uğraşmaktadır. O dönemde tasfiye edilenler çoğunlukla Stalin’le aynı doğrultuda düşünmeyen komünistlerdir. En hafif ceza ölümdür, daha ağırına dünyanın bütün ülkeleri az ya da çok şahit olmuştur.

İnfaz edilecekler evlerinden toplanırken, radyo yöneticisi on yedinci dakikada korku içinde Stalin’i arar. Bu esnada konser dağılmaktadır. Stalin, yöneticiden, konserin kaydını ister. Mozart’ı çok sevdiğinden uygun bir zamanda dinleyecektir.

Radyo yöneticisi dehşet içinde kalır. Konserin kaydı yapılmamıştır. Olmayan bir kaydı Stalin’e nasıl ulaştırsın?  Bu koşullarda Sibirya sürgünü mü olur, tasfiye edilen yoldaşlara benzer bir akıbet mi, işin bu tarafı Stalin’in insafına kalmıştır.

Radyo yöneticisi, salondan çıkan izleyicileri çaresizlik içinde geri çağırır, uzaklaşmış olanların yerine sokaktan bulduğunu doldurur…

Koro nasılsa emri altındadır. Lakin önemli bir sorun çıkar. Piyanist, ben o katil için çalmam. O benim yakınlarımı katletti diye çalmayı reddeder. Yönetici ısrar eder, piyanist direnir. Yönetici sonunda her kapıyı açan anahtar yöntemiyle yaklaşır piyaniste, 20 bin rublelik rüşvet konuyu çözüme kavuşturur…

Konserin kaydının yapıldığı plak, zarf içinde Stalin’e ulaştırılır. Son anda piyanist zarfa bir not atar. Stalin o notu okuyunca küt diye yere düşer…

Esas komiklikler işte o andan sonra başlar. Parti yöneticileri birbirine düşer, herkes birbirinin altını oyar, ayaklanmalar, cinayetler, kumpaslar gırla gider…

Stalin’in Ölümü politik komediden hoşlananlar için kaçırılmaması gereken bir yapım.

Bu film Rusya’da yasaklanmış iyi mi. Ee, Rusya, Özbekistan, Türkiye gibi demokratik ülkelerde(!) oluyor böyle şeyler. Herhalde Putin’in, Stalin’e itibar iadesi girişimlerinden dolayı olsa gerek. Yoksa ne Ruslara bir hakaret var ne de başkasına.

Film sınırlı sayıda salonda gösterimde. Vizyondayken izleyin derim…