Suriye'de olup bitenlere "bize ne?" deyip geçemeyiz...

Zaman zaman, ülkemizin bazı entelektüelleri ve siyasileri ve de onların takipçileri, Suriye'deki siyasi ve askeri hareketlilik için, "Orada olanlar Suriye'nin içişleridir; bize ne?" diyebilmektedirler...

...TÜRKİYE'NİN COĞRAFİ KONUMUN KENDİNE DAYATTIĞI "JEOPOLİTİK HASSASİYETİ", BU İLGİSİZLİĞE İZİN VERMEZ...

Bence, asıl ilgilenmememiz yanlış olur... Olaylar, hemen güney sınırımıza bitişik bölgelerde geçmektedir. Bu bölgeler, jeopolitik ve jeostratejik açıdan Türkiye'nin "etki sahası" içinde olan topraklardır... Bu topraklarda yaşananlar, Türkiye'nin uzaktan savunulması ve güvenliği için "hayati önem" taşımaktadır...

Türkiye, bu coğrafi konumu ile, bu coğrafyada meydana gelecek gerginliklerin ve savaşların hem "etkileyecek" ve hem de onlardan "etkilenecek" bir özelliğe ve öneme sahiptir... Böyle durumlarda, Türkiye'nin alacağı tavır, savaş öncesi siyasi gerginliğin ve savaşların sonunu belirleyecek kadar önemlidir.

Ayrıca, şu anda, "Kuzey Irak Bölgesel Yönetimin" bulunduğu topraklar ile "PYD'nin kontrolünde" tutmaya çalıştığı Fırat'ın doğusu ile geçmeye çalıştığı Fırat'ın batısındaki topraklar, İskenderun'a kadar, Türkiye'nin Misak-ı Milli hudutları içinde bulunan topraklardır...

30 Ekim 1918 yılında Mondros Mütarekesi'nin imzalandığı gün ve yürürlüğe girdiği ertesi gün, bu toprakların hemen hemen tamamı ordularımızın işgali altında idi... Mütareke şartlarına göre de, yeni sınırlar, ordularımızın bulunduğu hattan geçecekti...

Ancak, İngilizler, 3 Kasım'da, (Mütarekenin yürürlüğe girmesinden 2 gün sonra) Fırat'ın doğusunu, yani şu anda Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi bölgesini, Mütareke'nin şartlarına aykırı olarak, "haksız ve hukuksuz" bir şekilde bir "oldu bitti" ile işgal ettiler ve Musul'a bayraklarını çektiler...

Alınamaması ve sınırlarımız içine katılamaması, M. Kemal Atatürk'ün içinde adeta bir "ukde" olarak kalan ve yukarıda da belirttiğim gibi, Türkiye'nin, "uzaktan savunulması" ve "güvenli sınırlara" sahip olması için önemli olan bu topraklar bile, "Orada olanlar, Suriye'nin içişleridir; bize ne?" dememizi engelleyen tarihi önemi olan bir nedendir...

M. Kemal Atatürk, tarihi ve bir o kadar da askeri önemdeki bu sınırları "Hudud-u Milli" adı ile şu şekilde belirlemiştir(1):

"...Güney hududu, İskenderun güneyinden başlar. Halep, Katıma arasından Cerablus köprüsüne uzanan bir hat ve doğu parçasında da Musul Vilayeti, Süleymaniye ve Kerkük çevresi ve bu iki bölgeyi birbirine birleştiren hat."

M. Kemal'in, bu sınırları çizerken, askeri düşünceleri ile birlikte, çizdiği hudutlar içinde kalan halkın "demografik" yapısı ile "yaşam tarzının" Anadolu insanı ile de bir bütünlük gösterdiğini de dikkate almıştır...Bunun için de, demiştir ki, "Efendiler, bu hudut sırf askeri düşünceler ile çizilmiş hudut değildir; Hudud-u Milli olarak çizilmiştir"(2).

Görüldüğü gibi, her bakımdan Anadolu'nun bir parçası ve de uzantısı olan bu bölgeye ilgisiz ve duyarsız kalamayız...

Son olarak, M. Kemal Atatürk'ün, yukarıda da belirttiğim gibi, elde edememek, içinde bir "ukde" olarak kalan "Misak-ı Milli" konusunda bir sözünü aktarayım da, Suriye'deki olaylara "ilgisiz" ve "duyarsız" kalan ve "oradaki işlerden bize ne?" diyenleri belki biraz etkiler... 

"Allah nasip eder, ömrüm vefa ederse Musul, Kerkük ve Adaları geri alacağım. Selanik de dahil Batı Trakya'yı Türkiye hudutları içine katacağım"(3).

Madem ki, "Atatürk'ün izindeyiz" diyoruz...O zaman, izini takip edelim...

cdenizkent

----------------------- :

(1) M. Kemal Atatürk, Söylev ve Demeçler, Cilt-1, Ankara: İnkılap Tarihi Enstitüsü Yayını, 1989, s.29

(2) A.g.y.

(3) "Misak-ı Milli", Ankara : Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, 1998, ss. 216-217(M. Kemal Atatürk, bu sözü, 1933 yılında Ankara'da görüştüğü Amerikalı General Mc. Arthur'a söylemiştir)