Süt Dosyası 6 - Bebek Beslenmesinde Süt

Süt ile ilgili güncel tartışmalara değindiğim “Süt Dosyası” yazılarına devam ediyorum.Geçen yazımda "Süt ve Kalsiyum" konusunu ele alarak, "Günlük kalsiyum ihtiyacı ne kadar?", "Kalsiyum hangi gıdalardan alınabilir?" ve "Süt kalsiyum almak için iyi bir yöntem mi?" gibi soruları yanıtladım. Bu yazımda ise "Bebek Beslenmesinde Süt" konusuna eğilmek istiyorum.

Bu konuda kamuoyunda yer alan tartışmaları şu şekilde özetleyebilirim:

Bir bebek için en faydalı ve uygun gıda, tartışmasız olarak anne sütüdür. Amerikan Pediatri Akademisi (AAP), hayatlarının ilk 6-12 ayında, bebeklerin anne sütü ile beslenmesini önerir. 4-6 aydan itibaren uygun katı gıdalar eklenebilir.

Ancak kimi anneler çeşitli nedenlerle bebeklerine anne sütü verememektedir. Bu durumda AAP, anne sütüne en iyi alternatif olarak, demir ile güçlendirilmiş hazır mamayı tavsiye eder.

AAP, 1 yaşın altındaki bebeklere, tam yağlı inek sütü ve düşük oranda demir içeren bebek maması verilmemesini tavsiye eder.

Neden 1 Yaşın Altındaki Bebeklere İnek Sütü Verilmez?

İnek sütü 1 yaşın altındaki bebeklerin ihtiyacı olan bazı gıdalar açısından fakirdir. Küçük bebeklerin henüz tam gelişmemiş olan sindirim sistemi, inek sütünü işleyemez/sindiremez. Küçük bebeklerde inek sütü tüketimiyle bağlantılı olarak demir kansızlığı, elektrolit dengesizliği, protein yüklemesi, mide/bağırsak sorunları ve  alerjik reaksiyonlar görülebilir.

• Yetersiz besin: İnek sütü bebeklerin gelişimi için önemli olan, demir, yağlı asitler ve E vitamini gibi bazı gıdalar açısından fakirdir.
• Demir kansızlığı (anemi): Yenidoğanlarda inek sütü tüketiminden sonra en sık görülen sorundur. Tedavi edilmezse hayat boyu sürecek öğrenme bozukluklarına ve motor gelişiminin gecikmesine yol açabilir.
• Elektrolit dengesizliği: İnek sütü yenidoğan vücuduna olması gerekenden fazla potasyum ve sodyum yükleyerek elektrolit dengesizliğine yol açar. Bu maddeler bebeğin gelişmekte olan böbreklerine yük binmesine sebep olur. Bebek terleme ve ishal yoluyla sıvı kaybeder.
• Protein yüklemesi: İnek sütü anne sütüne göre çok daha fazla protein içerir. Bebeğin sindirim sistemi bu kadar fazla protein almaya uygun değildir.
• Mide ve bağırsak sorunları: İnek sütü bebeğin mide ve bağırsak çeperlerini rahatsız eder. Bu durum bebekte karın ağrısına ve dışkı yoluyla kan kaybına neden olur. Zaman içinde bu kan kaybı büyük boyutlara gelerek, demir anemisine yol açabilir ya da anemiyi artırabilir.
• Alerji: İnek sütü küçük bebeklerde alerji sorununa yol açabilir. Alerji, çocuğun beslenme sağlığı üzerine uzun süreli problemler yaratabildiği gibi, bazı durumlarda ölümcül de olabilir.

Dr. Sears’ın Süt Konusundaki Tavsiyeleri

Çocuk gelişimi uzmanı Dr. Sears, süt konusunda şu tavsiyelerde bulunmaktadır :

Bir yaşından önce inek sütü verilmemeli, 1-2 yaş arasında tam yağlı süt verilmeli ve 2 yaşından sonra az yağlı ya da yağsız süt verilmelidir.

Süt alınırken mümkünse organik süt tercih edilmelidir.

Dr. Sears, zamanı geldiğinde inek sütüne alternatif olarak, yoğurt ya da keçi sütü verilebileceğini belirtmektedir. Bunun nedenlerini de şöyle açıklamaktadır:

• Yoğurt süte gore daha çok kalsiyum içerir.
• Yoğurtta bağırsak sağlığını koruyan iyi bakteriler bulunur.
• Yoğurdun oluşma sürecinde proteinler ve laktoz çözülerek süte göre daha kolay hazmedilir.
• Keçi sütünün proteini ise daha yumuşak ve kolay sindirilebilir bir yapıdadır. İnek sütüne gore daha az alerjiktir.

Sears, bebek anne sütünden inek sütüne geçtiğinde, demir ihtiyacının karşılanması için demir yönünden zengin kara erik suyu, demir yönünden güçlendirilmiş mısır gevreği, fasulye, organik et, mercimek ve tofu verilmesini tavsiye etmektedir.

Ne düşünüyorum?

Amerikan Pediatri Akademisi ve Dr. Sears gibi alanında söz sahibi çocuk gelişimi uzmanları bebek beslenmesinde sütü önemli bir gıda olarak görüyor.

Yukarıda bahsettiğim çeşitli sebeplerden dolayı 1 yaşın altına inek sütü önerilmiyor. Biz de bu tavsiyeye uyarak henüz 1 yaşına basmış olan oğlum Can'a anne sütünden sonra vitamin ve minerallerle zenginleştirilmiş devam sütü içirdik. Can daha yeni 1 yaşına bastığı için, inek sütüne yavaş yavaş başlatıyoruz. Ayrıca Can, 4 aylıktan beri yoğurdu severek yiyor.

Demir ihtiyacının karşılanması için diğer besinlerle beraber dengeli bir beslenme programına da devam edeceğiz.

Süt dosyası içinde daha önce ele aldığım "Süt Alerjisi ve Laktoz Hassasiyeti" başlıklı yazımda belirttiğim gibi, süt alerjisi tüm bebeklerin %2-5'i gibi küçük bir oranında gözüküyor ve alerjik çıkan çocukların %80'i 6 yaşıyla beraber bu alerjiden kurtuluyor. Eğer Can bu küçük yüzdenin içine girerse, keçi sütü gibi alternatifleri düşünebiliriz.

Özetle inek sütünü önemli bir besin olarak görüyor ve 1 yaşından sonra bebeklere inek sütü verilmesini destekliyorum.

Bir dahaki yazımda "Süt ve Antibiyotikler" konusunda buluşmak üzere...

Sevgiler,
Tanla
Diger yazilarim için>> http://www.bebekveben.com
Facebook>> Bebek ve Ben http://www.facebook.com/pages/Bebek-ve-Ben/156814961053785
Twitter>> Bebek_ve_Ben http://twitter.com/Bebek_ve_Ben