Taksitle verseler dünyayı alırız

Müşteri alışverişte neleri alırken zorlanır? Hangi tür alışları kolay yapar? Müşteri satıcıdan ne bekler? Neleri başkalarına sorar, neden sorar? Milletlerin alışveriş alışkanlıkları arasında farklar nelerdir?

Ülkelerin eğitim sistemleri, geçmişleri, kültürleri, ekonomik ve siyasi yapılarıyla sadece birbirinden ayrılsa da iklim, teknoloji ve siyasi yapılanma satın alma davranışı üzerinde çok etkilidir. Kuzey ve güney ülkeleri arasında iklimleri kadar davranışları arasında da büyük davranış farkları var. Güney ülkeleri alışverişte daha sıcak ve ilişki odaklı yaklaşım sergilerken, kuzey ülkelerinde ise iş odaklı yaklaşıyorlar. Çok değil üç-beş yıl önce İngiltere, yapılan araştırmalarda internetten alışverişe sıcak bakmayan ülkelerin başında geliyorken, 2005 yılında yapılan çeşitli araştırmaların sonuçları internetten alışverişin hızla yaygınlaşmaya başladığını gösteriyor. Arabistan’da ise ATM makinelerinin ve kredi kartının çok yaygın olmaması hâlâ alışverişte nakit paranın tercih edilmesini sağlıyor. Özellikle AB ülkelerindeki müşteri beklentileri ve tarzları birbirine yakın. Ülkeler arası tek tip para kullanımı alışverişte de ortak davranışa doğru gidiyor.

Türk’ün milli mizacı ve satın alma davranışı arasında nasıl bir ilişki vardır? Türkiye’de bir ürün ya da hizmeti almak, satmak diğer ülkelere göre bazı yönlerden daha kolay, bazı yönlerden ise daha zordur. Çünkü bizde satış yapmayı kolaylaştıran ya da zorlaştıran, diğer toplumlardan farklı, bize has özelliklerimiz var. Dünün veresiye defteri bugünün kredi kartı ekstresi. Dubai, Arabistan, İngiltere, İtalya, Almanya, İsviçre ve Amerika’da kredi kartı taksitli alışveriş için kullanılmıyor. Tutarı yüksek olan ürünler bankanın müşterisine tanıdığı kredi limitinden kredilendiriliyor. Amerika’da ise leasing çok yaygın. Arabistan’da ise kredi kartı kullanımı pek yaygın değil.

Cep telefonu, araba her yerde statü sembolü. Tek farkı telefonları GSM şirketleri ücretsiz veriyor ve size belli bir süre bu hattı kullanma zorunluluğu getiriyor. Amerika’da ise jeep kullananlara petrol indirimi yapılıyor. Pazarlık yapmak Akdeniz’de açığa çıksa da insanın doğasında var. Modern alışveriş merkezlerinin açılmasıyla alışverişte pazarlık sona ermeye başlasa da Akdeniz insanı pazarlığı çok sevdiği halde her yerde yapamıyor. Kendi ülkesinde parası yok anlamına geldiğinden AB üyesi ülkelerden gelen turistler Türkiye’de pazarlık fırsatını yakalamışken bırakmıyor. Araplar ve bizler için pazarlık yapmak imaj kaybı anlamına gelmiyor. Biz fırsatını bulduğumuz her yerde pazarlığı seviyoruz. Araplar ise profesyonel alıcı, yüz ifadelerinden beğendikleri anlaşılmasın diye siyah gözlük takarak pazarlık yapıyorlar.

Kadın, her yerde kadın
Dünyanın neresine giderseniz gidin farklı oranlarda olsa da kadınların hepsi takıya meraklı. Onları ayıran ise takıya bakış açıları. Ortadoğu’da altın hâlâ kötü gün dostu. Türkiye’de 14-18-22 ayar, Arap ülkelerinde 19-24 ayar takı tercih ediliyor. AB ülkeleri ve Amerika’da ise kadınlar daha çok diğer yatırım araçlarını ve hisse senetlerini tercih ediyorlar. Bu yüzden İsviçre, İtalya, Amerika, Almanya ve Fransa’da ise 8-10 ayar altın takılar üretiliyor. Tayvan ve Rusya’da ise beyaz altın ya da gümüş, kadınların gözdesi. Bizde dört mevsim indirim varken birçok ülkede ocak, ağustos indirim dönemi. Ayrıca bizde resmî ve dinî bayramlarda, Amerika ve Avrupa’da Christmas’ta, Amerika’da thanksgiving, Dubai’de shopping festival sonrası yerli halka özel indirimli satış günleri yapılıyor.

Alışverişte Türkleri diğer milletlerden ayıran farklar
Memleketlisini korur.
İyi niyeti, hoş sohbeti unutmaz.
Dokunmadan, karıştırmadan almaz.
Statü göstergesi ürünlerin marka olmasına dikkat eder.
Tanıdığından alır.
Pazarlık eder.
Bir bilene danışır.
Sağlamcıdır.
Özenir, gördüğünü ister.
Kalabalık mağazadan içeri girer.

Alışverişte sadece Türkiye’ye özel durumlar:
Kredi kartıyla taksitli alışveriş.
Peşin fiyatına taksit.
Cüzdanda beş-altı tane kredi kartıyla dolaşmak.
600 YTL’ye bile Gold Kart verilmesi.
Ardı ardına üç-beş seferde neredeyse yüzde 80’e varan indirimler.
Her işi gibi alışverişinde de acil hizmet beklentisi.
Asgari ücrete çalışıp son model telefon satın almak.
Restoranlarda kuvel+garsoniye ücreti üzerine bir de bahşiş beklemek.
Satış görevlisine kızıp “Sen benim kim olduğumu biliyor musun? Bana müdürünüzü çağırın” demek.
Kiloyla meyve, sebze satın almak. Yarım tane almak isteyeni ayıplamak.
Alışveriş yaparken satıcı ile ne olacak bu memleketin hali türünden geyikler yapıp size katılmadığında satıcıya kızmak.
Büyüğüne sormadan karar vermemek.
Promosyon için ürün satın almak.