Tarihi, şık ve estetik

Birçoğumuz Rus hediyelik mağazalarında görmüşüzdür bu yumurtaları. Renkleri, desenleri ve taşlı görüntüleri ile Çarlık döneminin gösterişli bu takıları bir çok bayanı cezbetmiştir mutlaka. İşte beni de son zamanlarda çok cezbeden bu yumurtaları alma konusunda kendimi bir türlü durduramıyorum. Önce zarif ve sade siyah bir tane aldım derken bu da şu renkle iyi gider, öbürü başkasıyla derken dur durak bilmez bir arayış başladı ve düşündüm, acaba bu yumurtaları bu kadar özel kılan nedir? Rus kuyumcusu ve mücevhercisi olan Carl Faberge 1842 yılında Petersburg’da bir dükkan açar ve bu dükkan dönemin en meşhur mücevhercilerinden birisi olur. Ancak asıl şöhret Gustav Faberge’nin Almanya’da eğitimini tamamlayıp 1870 yılında babasının firmasının başına geçmesi ile gelir.

Rus ortodoks kilisesinin en önemli bayramlarından birisi Paskalya’dır , bu bayram birbirinden güzel boyanmış yumurtalarla kutlanır. 1984’de Feberge III. Aleksander’ın ilk paskalya yumurtasını yapar. Yumurta Çariçe Maria’ya çarlığının gösterişli gücünü hatırlatacaktır. Faberge, paskalya yumurtaları yapmaya III. Aleksander ölene kadar 11 sene boyunca devam eder. III.Aleksander’dan sonra oğlu II.Nikolas da bu geleneği sürdürür. Hediyelrin paskalya yumurtası şeklinde yapılması ve içlerinden her defasında değişik bir sürprizin çıkması popülerliğini artırır. Faberge yumurtalarını yaparken Rus sanatından etkilenir ve seyahatlerinde gördüğü sanatsal eserlerden ilham alarak yumurtalarını çeşitlendirir. Rus tarihindeki gelişimler yumurtaların da sayısını artırır. II.Nikolas’ın taç giyme töreninden, Sibirya demir yollarının açılmasına kadar bir çok olay yumurtalar ile onurlandırılır. Faberjelerin yapım tekniği mineleme denen bir sanata dayanır. 19. yüzyılda popüler olan bu sanatta yarı saydam mineleme tekniği kullanılır. Her minelemeden sonra eser fırınlanır ve sadece birkaç renk kullanılır. Faberje bu tekniği geliştirir ve 140 değişik yumurta yapar. Faberje yumurtalarının yapımında alaşım gümüş, altın, bakır, nikel, paladyum kullanılır ve bu metaller değişik oranlarda kullanılarak değişik renkler elde edilir. Bu teknikle 56 adet imparatorluk yumurtası yapılır ve bunlardan 44’ü bilinmektedir. 2 tanesi ise fotoğraflandırılabilmiştir. Diğer 12 yumurta ise Sibiryalı altın madeni sahibi olan Aleksander Ferdinandoviç’in kolleksiyonundadır. Faberje yumurtaları içinde en ünlüsü taç giyme töreni yumurtasıdır. Yüzeyi yarı saydam sarı renkli mine yapılmıştır ve altın kafes işiyle çerçevelenmiştir. Opak, siyah mineli imparatorluk kartalları kefeslerin kesiştiği yerlerdedir. Her kartal pençesinde ise mücevher taşları bulunur. Yumurtanın sürprizi ise içinden çıkan, yapımı 15 ay süren minyatür at arabasıdır. Arabada altın, platinyum ve kristal kullanılmıştır. Arabanın kabini değerli mücevherler ile çevrelenmiştir.

1885 yılında bu yumurtalar Numberg sergisinde altın madalya alır ve 1918 yılında şirket kamusallaştırılınca Faberge İsviçre’ye göç eder. Şimdilerde bu yumurtalar turistik amaçla bir çok yerde bulunmaktadır. Özellikle kolye şeklinde yapılanları bayanlarca çok tercih edilmektedir. Artık değerli taşlar kullanılmasa da bir çoğunda mine işleri oldukça zariftir. İlgilenenler için önerebileceğim adres İsmailovski Park yakınındaki Vernisaj. Cumartesi-Pazar günleri pazarda pek çok satıcıda bunları bulabilirsiniz. Fiyatları 800’den başlar 200 dolara kadar çıkar. Elbette işçilik ve malzeme de birbirinden farklı oluyor.