Tarihi Fertek Çeşmeleri

Hacı Osman Efendi Çeşmesi


Niğde - Fertek Kasabasında bulunan fakat işlevlerini yitiren tarihi çeşmelerden birisi de Hacı Osman Efendi çeşmesidir. Fertek Çay Mahallesinde yer almaktadır. Bu çeşmenin üzerinde bulunan kitabeden 1215 Hicri/ 1800 Miladi yılında yapılmıştır. Yaptıran kişi Hacı Osman Efendidir.([1]) Çeşmenin kitabesi ana nişin kuzey duvarında bulunmaktadır. Kitabe, taş levhaya nesih hat ile üç satır olarak yazılmıştır.

1. Tarih-i çeşme ab-ı hayat ve ma-i zemzem-i zülal

( Soğuk tatlı zemzem ve hayat suyu tarihi çeşmesi )

2. Su içen eylesin el-Hacc Osman Efendi’ye dua

3. Sene 1215

Bu çeşme orjinal özelliklerini muhafaza etmesine rağmen işlevlerini yitirmiştir. Çeşmenin inşasında ağırlıklı olarak sarımtrak renkte trakit taşı kullanılmıştır. Ayrıca iki sivri kemerli nişin bir kemerinde ne siyah taşa yer verilmiştir. Nişin kemerlerinde siyah ve sarı renklerde kesme taş kullanılarak renk kontrastı oluşturulmuştur.Nişin cephe veiç kısmı, kemerin üzengi hizasından itibaren profilli silmeyle hareketlendirilmiştir. Ayrıca çeşmenin cephesi, üç yaandan diş motifini hatırlatan plastik bezemeyle çerçeve içerisine alınarak yapının monotonluğu giderilmeye çalışılmıştır.([2])

Fehmi DİNÇER

Ocak 2007, Ankara

(*) Kitabenin Osmanlıca yazımınıda içeren asıl metin aşağıdaki linkteki yazımda verilmiştir.

http://fehmidincer.googlepages.com/TARHFERTEKEMELER.pdf


Fertek Yazıları:

http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=105176

[1] Osman Efendi (SÜMER)

[2] M.Özkarcı, Niğde-Fertek’te Osmanlı Dönemi mimari Eserleri ve Türk Mimarisindeki Yeri-Türk Tarih Kongresi (14.:2002:Ankara)