Tarihi ile "Dünya Kadınlar Günü!"

Uluslar arası Dünya Kadınlar günü!

Alman sosyalist politikacı ve kadın hakları savunucusu Clara Zetkin, 27.Ağustos 1910 tarihinde Kopenhaag’daki uluslar arası 2. sosyalist kadınlar konferansında, dünya kadınlar günü olarak bir günün tespit edilmesi önerisini getirmiş, fakat tarih olarak belli bir günü teklif etmemiştir. Hemen hemen bir sene sonra yani tam olarak 19 Mart 1911 yılında Danimarka, Almanya, Avusturya-Macaristan devleti ve İsviçre’de ilk kadınlar günü kutlanmıştır. 19 Mart olarak belirlenen kadınlar gününün 1848 Mart devrimin de verilen şehitleri anma gününden bir gün sonra kutlanmaya başlanması tesadüf değildir. Kadınlar gününe devrimsel bir kimlik verilmeye çalışılmıştır. Bu günün Mart ayına denk getirilmesinin bir başka sebebi ise 1871 yılında Paris Komunesinin başladığı ayın Mart ayı oluşudur.

8 Mart 1917 tarihinde ( Rus takvimine göre 23.Şubat ) Sankt Petersburg’un ( 1921-1991 Leningrad ) fakir semti olarak tanınan Wyborg’un işçi ve asker eşlerinin greviyle başlayan ve daha sonra “Şubat devrimi” olarak tarihe geçen bu olayda yer alan kadınların rolüne işaret etmek amacıyla, onların anısına Moskova da 1921 deki dünya komünist kadınları konferansında Bulgar delegelerinin tavsiyesi üzerine, 8 Mart uluslar arası kadınlar günü olarak benimsenmiş ve kutlamalarına başlanmıştır.

Bir başka anlatıma göre 1952 de, 83 yaşında vefat eden Rus devrimci, diplomat ve yazar Alexandra Kollontajı’ın ve diğer devrimci kadınların önerisi üzerine, Lenin 1921 yılında 8 Mart tarihini uluslar arası kadınlar günü olarak belirlemiştir.

Soğuk savaşın getirdiği, karşıt tutumla batının, Sovyet kutlamalarına antipatik bakması, dünya kadınlar gününün Amerikan versiyonunun yaratılmasına sebep olmuştur.

Buna göre; dünya kadınlar gününün kutlanması yine bir grev sonucu cereyan eden olaylarla bağdaştırılmıştır.

8. Mart 1857 yılında New York da kadın tekstil işçilerinin düşük maaş ve çekilmez çalışma şartlarına karşı aniden başlattıkları grevi, polis kanlı bir şekilde bastırır. Bu müdaahalede onlarca kadın hayatını kaybeder. Bu olayın tam 50 yıl sonrasında, 8 Mart 1907 yılında bu grevde hayatını kaybeden kadınların anısına bir tören düzenlenir. Bundan sonra ki yıllarda 8 Mart günü, uluslar arası kadınlar günü olarak kutlandığı söylenmektedir!

Liliane Kandel, Françoise Picq ve Temma Kaplan isimli tarihçilerinin, kadınlar gününün bu tanımıyla ilgili ortak söylemleri; böyle bir ayaklanmanın ( yani 1857 deki grevin) gerçek olmadığı, 1907 de başlatıldığı söylenen uluslar arası kadınlar gününün, 1955 yılında ABD’li tarihçiler tarafından Sovyet tarihinden soyutlanması amacıyla ortaya atılmış bir efsane olduğu yönündedir. Dünya kadınlar gününün komunizmi aşan tarihsel bir gün olduğunu kanıtlamak için kullanılan bazı tarihi olayların da, aslında bu gün ile bir alakası olmadığı savunulmaktadır. Bu olaylardan biri 8 Mart 1908 yılında New York’da meydana gelen ve Social Democratic Women's Society tarafından organize edilen, kadınların seçme ve seçilme hakkı temalı bir etkinliğidir. Amerikan tarihçilerinin sözünü ettiği kadınlar gününün 1857 deki olaylarla 1908 deki etkinliği birbirine karıştırması da bu versiyonun ayaklarının yere basmadığının göstergesidir. 1955 yılının tarihçilerinin birbirine karıştırdığı bir diğer olay ise 1911 yılında yine New York’da bir giyim fabrikasında meydana gelen yangın esnasında hayatını kaybeden 146 terzi kadınla alâkalıdır.

1. Dünya savaşından sonra bazı batılı ülkelerde ( Almanya, Avusturya vb.) kadınların ciddi mücaadeleler sonrası elde ettiği seçme ve seçilme hakkıyla birlikte, 8 Mart tarihinde daha ziyade "kadının" sosyal sorunları irdelenmeye başlanmıştır. (Daha kısa çalışma süreleri, erkeğe göre gelir haksızlığı, çocuk aldırma konusunda ki kısıtlamaları gibi konular mesela )

1933-1945 yılları arasında Nazi rejimi tarafından yasaklanan dünya kadınlar günü yerine anneler günü bu rejimin düşünce yapısına daha uygun olduğu için, daha çok ön plana çıkarılmış, hatta ulusal tatil olarak ilan edilmiştir.

Günümüzde dünya kadınlar günü: Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Bulgaristan, Burkina Faso, Kazakistan, Kırgızistan, Küba, Makedonya, Gürcistan, Moldavya, Moğulistan, Rusya, Sırbistan, Tacikistan, Ukrayna, Usbekistan, Macaristan, Vietnam ve beyaz Rusya da ulusal tatil günü olarak kutlanmaktadır. Çin Cumhuriyeti’nde ise kadınlar öğleden sonra işlerinden uzak kalmaya yasal olarak müsaadeliler.

1975 yılında Birleşmiş Milletler tarafından 8 Mart dünya kadınlar günü kutlamaları ilk kez organize edilmiştir. Aralık 1977 de BM'nin genel toplantısında 8 Mart’ın dünya kadınlar günü olarak benimsenmesi karara bağlanmıştır.

Günümüzde, kadınların günü olarak belirlenmiş olan 8 Mart tarihinde, dünya’nın birçok ülkesinde kadınların barbarca uygulamalara maruz kalması (sünnet), eşit olmayan çalışma şartları, çocuk yaşta evlendirilme, kızların okutulmaması gibi birçok konu ele alınıyor.

Senenin diğer 364 gününde ne yapıldığını bilmiyorum.

Tüm kadınların Dünya kadınlar gününü kutlarım efendim.

Berlin'den sevgilerimle

Kaynak: Wikipedia, Spiegel online ve hayatımda ezici üstünlük sağlayan kadınlar:)