Tarımı Ötelemeyelim

Çok zor günlerden geçiyoruz. Corona virüs salgını pek çok kişinin, kuruluşun, ülkenin göründüğü gibi mükemmel olmadığını gösterdi. Sadece ülkemizde değil, tüm dünyada yöneticilerin yetersizliği, öngörüsüzlüğü, her şeyi tekrar seçilmek uğruna yaptıkları net bir şekilde ortaya çıktı.

Aşağıdaki açıklama Meteoroloji Genel Müdürlüğü’ nün 2019-2020 Su Yılı 5 Aylık Alansal Kümülatif Yağış Raporu’ndan alınmıştır.

1 Ekim 2019- 29 Şubat 2020 dönemini kapsayan 2019-2020 su/tarım yılı yağışları normali ve geçen yıl yağışlarının altında gerçekleşti. Su/tarım yılı yağışları Antalya’nın doğusu, Mersin, Adana, Karaman ve Adıyaman civarları, Giresun sahil kesiminde normallerine göre %20’den fazla artış gösterdi. Mevcut su yılı yağışlarında Erzurum’un kuzeydoğusundan başlayarak Ardahan’a kadar uzanan kesimde %60’ın üzerinde azalma mevcuttur. Geride kalan 5 aylık dönem yağışlarında batı sınırımızda yer alan Meriç-Ergene Havzası ile doğu sınırımızda yer alan Çoruh ve Aras Havzaları son 40 yılın en düşük yağışlarını aldı.

Türkiye geneli 2019-2020 su/tarım yılı yağış ortalaması 291.8 mm olarak gerçekleşti, normali 323.2 mm ve geçen dönem yağış ortalaması 410.0 mm’dir. Yağışlarda normaline göre %10, geçen yıl aynı dönem yağışlarına göre %29 azalma meydana geldi.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü raporlarına göre özellikle sonbahar mevsimi çok kurak geçti. Bu durum buğday rekoltesini ne kadar etkileyecek ? Göreceğiz. Yukarıdaki değerlendirmelere alınmayan Mart ayının son günlerinde bir miktar yağış bekleniyor. Örneğin, bugün tahminlere göre yağış beklenen İzmir’ de bir damla yağış gerçekleşmedi. Umarım şarkılara konu olan Nisan yağmurları bizi üzmez.

Barajların doluluk oranlarının iyi olduğu söyleniyor. Ancak virüs salgını nedeniyle, ‘’elini sabunla’’ mesajları ve evde oturan insanların aşırı su tüketimi düşünüldüğünde, mevcut doluluk oranları neyi ifade eder bilemiyorum.  

Yılın on iki ayı tarımsal üretim faaliyetleri kesintisiz devam eder. Yazlık ürün hasad edilir, kışlıkların hazırlığı yapılır, kışlık ürünler hasad edilir, yazlıkların hazırlığı yapılır. Bu döngü kesintisiz devam eder. Mart, Nisan ve Mayıs ayları yazlık ürünlerin hazırlık aylarıdır.

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Başkanı Dr. Tevfik Türk, ‘’seralarda 1,5 milyar fide ekilmezse, asıl felaket yarın olacak’’  uyarısında bulunuyor. Türkiye Tohumcular Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Savaş Akçan, ‘’dünyayı esir alan coronavirüs salgınının olumsuz etkilerinin salgın sonrasında daha da ağırlaşmaması için gıda üretiminin kesintiye uğramaması gerektiğini ifade ediyor.

İlgililer son derece haklılar. Görevlerini yapıyorlar. Ben de aynı görüşte ve tedirginlikte olduğum için bu yazıyı, ulaşabildiğim kadar kişiye ulaşmak amacıyla paylaşıyorum. Öngörüler ne kadar gerçekleşir bilinemez.  Amaç; bizlerden çok çok daha fazla veriye ve olanaklara sahip karar vericilerin, uyarıları dikkate almasını sağlamak. Amaç; karar alıcılara farklı bakış açıları olduğunu iletebilmek. Yöneticilerin olmazsa olmazı, bir değil, beş adım sonrasını düşünmeleridir.

Son söz; Kıtlık ve açlık sorunu yaşamamak için ülkemizde derhal ‘’tarımsal üretim seferberliği’’ ilan edilmelidir.