Televizyon Reklamlarına İlişkin Genel Kurallar

Televizyon izlerken bizleri en çok rahatsız eden durumların başında izlediğimiz programın her dakikasında görüntünün arasına giren reklamlar gelir herhalde. En çok izlenen televizyon dizilerinin bir saati aşkın gösterdiği özetler, futbol maçlarında stadın tam ortasına yerleştirilen binbir çeşit reklamlar, altyazıyla, çerçeveyle dikkatimizi çekmeye çalışan reklamlar izleyiciler olarak bizlerin homurdanmasıyla karşılanır genellikle. Ancak reklamlar kitle iletişim araçlarının en büyük gelir kalemlerinden biri. Kuruluşların giderlerini finanse eden ve hatta kar eden reklamlar olmasa bizlerin izleyebileceği ne televizyon kalır, ne de okuyabileceğimiz gazeteler…

Reklam mevzuatı ile sınırları çizilen televizyon reklamları, reklam dünyasına biraz çekidüzen getirilebilmek amacıyla varlığını sürdürüyor.

***

Reklam mevzuatına göre televizyon yayıncılığındaki reklamlara ait sınır, kural ve kısıtlamaların satırbaşları ise şöyle:

Reklamla programın birbirinden ayırt edici olması ve bunun izleyiciye hissettirilmesi gereklidir. Program içinde ve program aralarında yerleştirilen reklamların “reklam” olduğuna dair bir ibare geçmelidir.

Günlük yayın saatinin en fazla %20’sinde reklam yayınlanabilir.

İki reklam kuşağı arasında en az 20 dakika olması gereklidir. Sinema filmlerinde 45 dakika sonra bir reklam kuşağı ve bu reklam kuşağından en az 20 dakika sonra yeni bir reklam kuşağı geçilebilir.

Bir program içerisinde yayınlanacak reklamlar en fazla 6 dakika, iki farklı program arasında yayınlanacak reklamlar ise en fazla 8 dakika olabilir. Bu yüzden yerli diziler önce yaklaşık 45 dakikalık geçmişin özetini vererek yayınlarına başlıyor. Sonra 20’şer dakikada bir 6’şar dakikalık reklam yayınlayabiliyorlar.

Bir program ya da dizi maddi destek görmüşse (sponsor) program başında ve sonunda toplam 10’ar saniye, reklam kuşağının başında ve sonunda ise 5’er saniye tanıtımı yapılabilir.

Alkol, tütün ürünleri ile reçete ile satılan ilaçların reklamları her ne olursa olsun yasaktır.

Haber bültenleri 30 dakikadan kısa ise reklam alamazlar. 30 dakikadan fazla olan bültenler reklam alabilirler.

Ana haber bültenleri sunucuları reklamlarda yer alamazlar. Haber programları, açık oturum programları, dini programlar, güncel yayınlar sponsor alamazlar.

Destekleyici firmalar yayın içeriğine, programın yayınlanış biçimine karışamazlar. Program içerisinde destekçiye ithafta bulunulamaz.

***

Bu derece ciddi kurallara sahip televizyon reklam dünyasının reklamları yayınlayabilmek için birçok kriterle donatılmasının hiç kuşkusuz en fazla kitle iletişim araçlarını tüketenlere yararı var.

A.Buğra TOKMAKOĞLU

Abtokmakoglu@gmail.com