Tematestus - Aydınlatma

W. Shakepeare, 1590’larda Aşkın Çabası Boşuna (Love's Labour's Lost) kitabını yazarken (bugün) 12.000 sterline mal olan mumlardan gelen (lümen/saat) ışığı kullandı. Eğer bugün elektrik lambasından gelen ışık ile yazsaydı, sadece 2 sterline mal olacaktı!

Tematestus’umuzun  bu seferki teması “aydınlatma”.

 “Erken yatın erken kalkın, gün ışığını verimli kullanın” nasihati ile işte size aydınlatma le ilgili 10 soru..

1- Her yıl, Paris - Eyfel Kulesi, Londra -Buckingham Sarayı, Vatikan- St.Peter Bazilikası, Rio de Janeiro - İsa Heykeli, Newyork - Empire State Binası ve Times Meydanı, Rusya - Kremlin Sarayı ve Mısır – piramitler, Türkiye – Dolmabahçe Sarayı  gibi tanınmış mekanların, bir saatliğine ışıkları kapatarak küresel iklim değişikliğine dikkat çektiği kampanyanın adı nedir?                                                  

a- Küresel Saat     b- Dünya Saati      c- İklim Saati        d- Duvar Saati

2- Aydınlatma film yapımında en önemli noktalardan bir tanesi. Başka hiçbir teknik bakış açısı, hafif bir modifikasyonla anlatının ruhunu ve modunu değiştiremez. Aşağıdaki filmlerden hangisi tamamen doğal aydınlatma şartları içinde çekilmiştir?                                                                                                          

a-The Godfather (Baba)       b-Citizen Kane (Yurttaş Kane)         c-The Revenant  (Diriliş)                              d- Silence of the Lambs  (Kuzuların Sessizliği)

3- Elektronlar devrelerin etrafında bilgi taşır ama enerji kaybeder ve aktarım sırasında ısınır. Çok yakında, her gün uğraştığımız aşırı ısınan laptoplardan, telefonlardan ve tabletlerden kurtulabiliriz. Üzerinde çalışılan, ışığı enerji kaybına uğratmadan ileten bu yeni materyalin adı nedir?                            

a- Metamateryal        b- Parameteryal       c- Detamateryal       d- Senamateryal

4- Başınızın üzerindeki lambaya bakın; şaplak atılınca, sıkılınca veya çimdirdiğinizde yanıyor. Hayal değil bu. Tasarımcı Joseph Begley tarafından 2014 yılında sınırlı sayıda üretilen ve 10 farklı renkte yanabilen bu lambaların adı ne olabilir?                                                                                                                

a- Patlak           b-  Şaplak        c- Şaptirik           d- Hopyandı

5- Özellikle küçük kızların favori  rengi. Her daim kadınlık, romantizm ya da bahar mevsimiyle özdeşleştirilen,kırmızı ve morun bir birleşimi olan renk tartışmalı. Bilim adamları bu rengin gerçekte var olmadığını, sadece aklımızda olduğunu söylüyor. Bu renk hangisidir?                        

a- Mor         b-Eflatun        c- Turunç        d- Pembe

6- Işık yoksulluğu sebebiyle hayatını kaybedenlerin sayısı, HIV virüsü sebebiyle hayatını kaybedenlerin sayısına eşit. (BM Uluslararası Işık Yılı 2015 toplantısından) 500 milyon kişinin elektrik ışığına erişiminin olmadığı 12 Afrika ülkesinde, 100 adet LED merkezi kurmak için çalışan ünlü aydınlatma şirketi hangisidir?                                                                                                                                  

a-  Osram        b-General Electric        c- Philips          d- Schneider Electric

7-  Southampton Üniversitesi’nce yapılan araştırma sonuçlarına göre, geceleri şehir parkı içinde yol gürültüsünün ve gece aydınlatmasının bülbüllerin şakımalarında ve davranışlarında değişimler gözlenmiş. Bu bülbüllerin adını nedir?                                                                                                                    

a- Nar bülbülleri         b- Kiraz bülbülleri      c- İngiliz bülbülleri      d- Park bülbülleri

8- Sadece biz değil, çoğunlukla böcekler olmak üzere omurgasız canlıların %60’ı ve omurgalı canlıların %30’u geceye aitler. Elektrik icat edilmeden önceki “geceyi” hiçbirimiz bilmiyoruz… Bilmediğimiz bir diğer şey ise gece gökyüzünü aydınlatma kabiliyetimizi geliştirdiğimizde ne kaybettiğimiz…Dünya nüfusunun üçte ikisi ve Amerika kıtası ile Batı Avrupa’nın %99’u artık yapay aydınlatmadan uzak olan doğal “geceyi” deneyimleyemiyor.Bu kirliliğin adı nedir?                                      

a- Su kirliliği       b- Işık kirliliği       c- Toprak kirliliği     d- Hava kirliliği

9- Bir ilçe belediyemiz LED tabelaya yasak getirdi. Bundan böyle ilçenin tarihi yapısına aykırı olanrengarenk tabelaları dükkanlarının önlerine takılmayacak, tanıtım levhaları ahşaptan olacak. Bu belediyemiz hangisidir?                                                                                                                                            

a- Beyoğlu       b- Alanya     c- Mudurnu       d- Gerze 

10- Tevfik Dorak, İngiltere´nin Newcastle Üniversitesi´nde kanser araştırmaları yapan bir Türk doktor. Dorak´ın dünya tıp literatürüne geçmiş çarpıcı bulguları var. Bunlardan  biri, “karanlıkla –kanser” arasındaki ilişki.Dorak, vücudun hücre yenileyici ve bağışıklık sistemi düzenleyici melatonin hormonunu gece karanlıkta salgıladığını hatırlayıp uyarıyor: “Karanlıkta uzun ve düzenli uyku bu salgıyı ve kansere bağışıklığı artırıyor.” Dorak’a göre, kanser riski az olan özür gurubu hangisidir?            

a- Körler           b- Dilsizler          c-Zihinseller          d- Sakatlar

Cevaplar: 1-b, 2-c, 3-a, 4-b, 5-d, 6-c, 7-a, 8-b, 9-d, 10-a

*Sorular, https://pldturkiye.com/‘dan derlenmiştir.