tematestus – mizah ve referandum

Toplumsal gerçekliğin hem ürünü, hem de bir sonucu olan mizah; içinden çıktığı toplumsal koşullara sorgulayıcı, alaycı, eğlenceli bir gözle bakmaktır. Gülmek, engelleri yıkar, asidir, boyun eğmez ve en mahrem mekânlara kadar sızar. Gülmek, mevcut dünyanın olduğu gibi kabullenilmesini engeller, korkuyu ortadan kaldırır, var olan yaşamın yükü ve baskısını hafifletir.

Türkiye siyasi tarihinde 7'nci kez referandum yapılacak. Biraz güldürelim, biraz düşündürelim diyerek “mizah ve referandum” tematestus’umuza  başlayalıııım..

Soru1- İlk soru yaşı yetenlere.. Gözünüzün önüne 89’daki siyasi yasakların kaldırılması hakkındaki referandum sırasında takım elbisesinin üzerine giydiği “ no no no-well maybe yes” yazan turuncu tişörtlü adamı getirin. Kimdi?                                                                                                                                 a- Haldun Taner       b- Güneş Taner       c- Survior Taner     d- Ercan Taner

Soru2 – İkinci sorumuzda bugünün gençlerine..Türkiye'nin 6'ncı referandumu, 12 Eylül 1980 askeri darbesiyle hesaplaşma adına 12 Eylül 2010’da yapıldı. Referandumdan “57.9 evet” çıktı.                          O günlerde, -ve hala-  Devrimci Sosyalist İşçi Partisinin ortaya attığı slogan çok konuşuldu. Hatırladınız mı?                                                                                                                                                        a- Yetmez ama yes     b- Yetmez ama no    c-Yetmez ama evet     d- Yetmez ama hayır

Soru3- Olay, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez Milli Birlik Komitesi tarafından hazırlanan 1961 Anayasası’nın, halkoyuna sunulmasında geçmiş. Kendisi de Karadenizli olan Altan Öymen’e köylüler, “Referandum diye bir papaz var diyorlar, bize hristiyanlığı getirmek istiyormuş doğru mu?" diye sormuşlar (!) 56 yıl sonra tekrar aynı durum ile karşılaşılır mı? Referandum-plebisit yerine, Türkçe karşılığı olan “halkoylaması” kelimesi mi kullanılmalı? Neyse.. Sorumuz bu değil. Altan Öymen nereli?                                                                                                                                                                            a- Trabzon       b- Rize         c- Sinop          d- Giresun

Soru4- Halkoylamalarının neden iki seçenekli olduğuna kafa yormamak elde değil. %50 oranı katılan kişi sayısı üzerinden değil, seçmen sayısı üzerinden olamaz mı? Katılmamak da demokratik bir siyasi tercih değil midir?                                                                                                                                          Halkoylamaları eğitim seviyesi yüksek, gelişmiş toplumlarda kullanışlı bir uygulama olabiliyor iken bizim gibi sözde gelişmiş toplumlarda facia bir uygulama olabiliyor. 35 yıldır, 82 Anayasa’sından kurtulmaya çalışıyoruz. Yöneticilerimizden bilimsel ve ahlaki bir şekilde karar vermelerini beklediğimizi hatırlatarak soralım; 1982 Anayasası toplumun yüzde kaçının evet’i ile kabul olmuştu?                                                                                                                                                                            a- Yüzde 92         b-Yüzde 72         c- Yüzde 62         d- Yüzde 52

Soru5-  Türkiye,  altı kez halkoylaması yaşadı. Sandıktan beş “Evet”, bir "Hayır” çıktı. Seçmen, o halkoylamasında yüzde 65 oranla erken seçimlerin öne alınmasını kabul etmedi. “Hayır “ yıl kaçtı?        a- 1998               b- 1988                 c-1978               d- 1968

Soru6- İşte sizi de 16 Nisan’da yapılacak referandum sürecinde gülümseten bir soru. Üç eşli, sekiz çocuklu Diyarbakırlı bir çiftin, dokuzuncu kız çocuklarına verdiği isim nedir?                                              a- Halkoyu          b- Referandum        c- Hayır          d- Evet

Soru7- Bizim gibi ülkelerde “Evet” ya da “Hayır” sanki birer parti ismi. Evet dese bir türlü, Hayır dese bir türlü.. Halkoylaması üzerine siyasi düşüncelerini beyan edebilecek korkusundan yorum yapamıyor. Ünlü bir İngiliz düşünürü kendisine Nobel ödülü verilirken şu konuşmayı yapıyor; "Eğer bir insan size demokrasi önerirken, diğeri bir çuval buğday önerirse açlığın hangi aşamasında buğdayı demokrasiye tercih edersiniz?" Kimdir bu toplumsal eleştirmen?                                                                      a- David Beckham    b- Cristiano Ronaldo    c- Bertrand Russel    d-Steven Gerrard

Soru8- Politika insanları iki kere ikinin beş olduğuna inandırma sanatıdır. Ancak iki kere iki dörttür ve hep dört kalacaktır. Halk oylaması ile değil 80 milyon, 80 milyar kişi de beş dese bu değişmez.             Biz gelelim, 16 Nisan 2017’de yapılacak halkoylamasının maliyetine.. Ulaşım, gıda, tekstil ve reklam sektörlerinin payı hariç, maliye bakanımızın açıkladığı merkezi yönetim bütçesinden çıkacak seçim masrafı kaç TL?                                                                                                                                                             a- 190milyon       b- 100milyon    c- 50milyon     d- 19milyon

Soru9- Cicero derki; “ Eğer bir siyasi olaya şahit olduysanız ve şahit olduğunuz olayın kim tarafından ne amaçla yapıldığına bir türlü karar veremiyorsanız, sormanız gereken tek soru vardır: "cui bono?Yani..?                                                                                                                                                                           a- Nerden çıktı bu?    b- Kimse yok mu?         c- Kimin yararına?      d- Kim haklı?

Önümüzdeki halkoylamasında ne “oy” vereceğinizi bilmem imkansız. Sonuç ne olursa olsun, neşeniz daim olsun..

Platon ile bitirelim;  "Sorgulanmayan bir hayat, yaşanmaya değmez."

Cevaplar: 1-b, 2-c, 3-a, 4-a, 5-b, 6-d, 7-c, 8-a, 9-c