Temel sektörlerin planlanması

İnsan yaşamı için sırasıyla; beslenme, giyinme, barınma, ulaşım ana tüketim sektörlerinden sonra, önem derecesine göre diğer sektörler gelmektedir. Diğer sektörlerin ekonomideki payları giderek artsa bile, yukarıda saydığımız dört temel sektörün yapısal analizi ve rasyonel planlaması, ülkeyi rasyonel işletmenin temelini oluşturacaktır. Bu durum özellikle bizim gibi ülkelerde, temel tüketim konularında bile adam başına düşen miktarların düşük olmasından ötürü daha da önem kazanmaktadır.

İnsan yaşamının temel ihtiyaçları olan beslenme, giyinme ve barınma sektörleri arasında denge sağlayacak ve ilave ithalata neden olmayacak bir program ile tüketim talebi oluşturulursa, bu doğrultuda artan üretim ve istihdam kapasitesi de GSMH ve VERGİ GELİRLERİNİ artıracağından hem vatandaşların refahının yükselmesi, hem de kamu finansmanına fon oluşturması açılarından çok önemlidir.

Bu politika ve program düzenlenirken izlenecek strateji; özellikle ilk üç sektörde oluşturulacak paralel talepler, yeni talepleri doğuracak yönde olmalıdır. Bu düzenleme ile sağlanacak ekonomik yapı krizlerden en az etkilenecektir. Bu nedenle ülkede beslenme, giyinme ve barınma konusunda tüketim miktarları çok düşükken ve bu sektörlerde yapılacak düzenlemenin ekonominin iç dinamiklerini dengeli şekilde harekete geçirebilme özelliği varken, öncelikle bu sektörlerin detay analizleri ile yeni paralel stratejiler belirlenmelidir. Program ve stratejilerin, oluşturulması ve uygulanmasıyla doğacak talebin üretiminin, makine, malzeme, enerji ve emek faktörleri piyasalarını ve ödemeler dengesini pozitif etkileyecektir.

Ancak ulaşımda tüketim aracı olan ithal otomotivler ve tamirleri için gerekli parçalar ile genelde otomobillerin kullanımı için gerekli olan petrol ithalatının artmasına neden olacağından, ekonomiye yükler doğuracaktır. Bu sektörde otomobil vergileri -ekonominin yapısına paralel düzenleyici anahtar olarak kullanılmalıdır. Bu nedenle de otomotiv sektörünün ihracata daha da yönelmesi için gerekli para, vergi ve destek politikaları stratejileri en etkin hale getirilmelidir.

Ekonomiyi gözlerken maalesef bu anlamda sektörel değerlendir- menin yapılmadığı izlenimini ediniyorum. İzlenimim ithalat gerektirmeyen, ekonominin iç dinamikleri ile faaliyete geçebilecek sektörler yerine, otomobil gibi ithalatı körükleyen sektörlerin öne alınması, üretim ve kullanım aşamasında ithalat ve dış finansman gerektirmesi ekonomiye kazancından çok yük getirmektedir.

Teknoloji üretimi için bilimsel ve uygulama alt yapısının oluşturulması, teknolojik ürün tasarım ve üretimini kapsayan projelerin özel teşvik statülerinin girişimcileri yöneltecek şekilde düzenlenmesi gereklidir.

KADRİ KANPAK