Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

03 Mayıs '19

 
Kategori
Kitap
 

Tentene

Yokluktan varlığa bir yaşam öyküsünün kahramanları…

            Yolu, suyu, elektriği olmayan, dağ başlarında, uçurum diplerinde, zorlu doğanın kuytuluklarında nice köy vardır memleketimizde. Kış aylarında altı ay hayatın durduğu, insanların kış uykusuna daldığı nice köy… İnsanları yoksul, biçare, hastalıklı, çetin doğayla mücadele etmek zorunda kalan. Büyükşehirlerde yaşayanlar inanmazlar bu zorlu hayatın varlığından habersizdir, anlatılsa inanmazlar, ancak kartpostallarda görmüştür ya da hiç görmemiştir. Bu köylere atanan öğretmenler de böyledir, daha önce hiç görmedikleri, yaşamadıkları, dillerine, kültürlerine, yaşama biçimlerine yabancı oldukları köylere geldiklerinde psikolojik olarak alt üst olurlar. Ekmek yapma, çamaşır yıkama, içme suyu tedarik etme, iletişim kurma, biriyle iki kelam etme sorunlarıyla boğuşurlar. Yöreden ve insanlardan kopukturlar çünkü.

            Öğretmen yazar Birsen İnal’ın Lis Yayınları etiketiyle Nisan 2015’te çıkan 16 öyküden oluşan 157 sayfalık  “Tentene” isimli öykü kitabı da yer yer köy öğretmenlerinin sıkıntılarına, bu ücra köylerde yaşayan kadınların, küçük kızların, çocukların yaşadığı zorluklara parmak basıyor. Sarsıcı anlatımı, duru dili ve işlediği konularla İnal, ‘Doğu’muzda kalan, kanayan yaralarımıza dokunuyor. Her türlü sosyal yaşamdan uzak, adeta hapis hayatı yaşayan, 45 metrekarelik köhne lojmanlarda ömür tüketen köy öğretmenleri aslında eğitim sistemimizin en önemli sorunlarındandır. Öğretmen yetiştirme politikamız bu konuda bir türlü rayına oturmamıştır. Köy Enstitüleri ile köylerde yaşayan çocuklar, öğretmen olarak yetiştirilmeye başlanmış, ancak daha sonra bu okullar kapanmıştır. Türkiye’nin birçok aydınlık yüzü buralarda yetişmiştir.

            Birsen İnal’ın zaman zaman dokunduğu bu yaradan sadece köy öğretmeni değil, onun eşi, çocukları da en ağır şekilde acı çekmektedir. Doktorsuz, ebesiz, ilaçsız her türlü zorluğa katlanan çileli köylüler gibi zorlukla boğuşan köy öğretmenleri İnal’ın öykülerinde kendilerine yer bulmuştur. Çocuklukları, gençlikleri büyük kentlerde geçen, mezun olduktan sonra birden bire kendilerini bu mahrumiyet bölgelerinde bulan, bocalayan öğretmenlerin sesi oluyor yazar.

            Bu zorlu coğrafyada kadın olmak daha da zordur. Kadınların, kız çocuklarının çığlığı da oluyor Birsen İnal. Kadınlık her yerde, her mevkide zordur. Ayşe öğretmen olmak, köydeki Ayşe kadın olmaktan farklı değildir. Korkuya, acıya, cefaya, güçlüklere katlanmaktan başka çare yoktur. Sade, samimi, akıcı diliyle onların hayatlarını anlatıyor yazar. Öykülerinde yerel terimler, deyimler de kullanıyor. Bölgeyi, orada yaşayan insanları, özellikle kadınları, kızları iyi tanıyor, onların sorunlarını çok iyi biliyor. Kendisi de yakından tanık olmuş bu sorunlara, acılara çünkü. Bu yüzden fazlasıyla dokunaklı anlattıkları… Yetiştirme yurtlarında büyüyen çocukları da, Darbenin ‘kan kokan acı sütünü’ de taşıyor satırlarına.

            Doğu’daki ağalık sistemine de göndermeler yapıyor. Yoksul köylülerin elindeki lokmalara göz koyan ağaları, şeyhleri, onların zorbalıkla ve din kisvesi altında dalaverelerle köylüleri nasıl sömürdükleri de aktarılıyor. Şeyhin söyledikleri kutsal buyruktur, sorgulanmaz, anında yerine getirilir. Cehaletin olduğu yerde korku vardır, sorgu olmaz, tam boyun eğiş vardır.

            Kimliksiz, isimsiz kızların, kadınların sesi de olmaya çalışıyor yazar. Onlar için acı çekiyor, onlar için haykırıyor. Kendileri gibi yaralı, ‘Brindar’ yazgıları olan kimsesiz kızların iç paralayan sesi oluyor. Şiddete, istismara uğrayan, yok sayılan, görünmeze karışan kızların çığlığı oluyor. Zerê’nin, Brindar’ın, Kejê’nin, Cennettin, Bêrivan’ın namus cinayetlerine kurban gidenlerin, töre maskesi altında ezilenlerin. İnal’a göre erkek egemen toplumda kadın eşyadan daha değersizdir. “Kadın kötü ama eşyası iyiydi, kendini iyi insan diye adlandıran insanlar için…”

            Birsen İnal’ın öykü kitabı Tentene mutlaka okunmalı…  

 
Toplam blog
: 107
: 1402
Kayıt tarihi
: 01.11.06
 
 

1970 yılında Siverek'te doğdum. İlk ve orta öğrenimimi Tarsus'ta tamamladım. İstanbul Üniversitesi ..