Terör, Anarşi, Kaos...

İşin felsefesi olarak bu iç içe geçen kavramların da anlamlandırılmaya, açıklanmaya ihtiyacı olduğu düşüncesindeyim. Bu üç kavram : Terör, anarşi, kaos…

 

“Memlekette terör var…”

“Memlekette anarşi var…”

“Memlekette kaos var…” dediğimiz zaman acaba her üç cümle de aynı anlamı mı taşır? Bu ayrımcıklara dikkat etmeyen bir göz için sanki her üç sözcük (terör, anarşi, kaos..) aynı gibi görünse bile, sözcüklerin biraz felsefi derinliğini anlayabilen kişiler bu üç sözcüğün “sinonim” olmadığını, tam anlamdaş veya eş anlamlı olmadıklarını; aralarında bir ayrımcık bulunduğunu söyleyeceklerdir. Öyleyse bu sözcükler eşanlamlı değil, olsa olsa “yakın anlamlı” sözcüklerdir. İlk bakışta eş anlamlı gibi görünmesine karşın aralarında az da olsa anlam farkı bulunan sözcüklere “yakın anlamlı” sözcükler denir..

 

Şimdi bu sözcüklerin tek tek sözlük anlamlarını araştıralım…

 

“Terör” ne demek?

 

TDK sözlüğünde, “terör” "yıldırma, cana kıyma ve malı yakıp yıkma, korkutma, tedhiş" olarak tanımlanır. Kaynaklarda terör sözcüğü bazen “şiddet” veya “siyasal şiddet” kavramlarıyla eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.

 

Aslına bakacak olursanız Fransızca “terreur” den dilimize girmiş yabancı kaynaklı bir sözcüktür. Diğer anlamları : Korku salma, yıldırma..dır. Genellikle , “genellikle siyasal bir dava uğruna girişilen, toplumu korkutmaya, yıldırmaya yönelik her türlü eylem”e verilen addır.

 

“Terör ya da terörizm ya da Yıldırıcılık, siyasal, dinsel ve/veya ekonomik hedeflere ulaşmak amacıyla sivillere; resmî, yerel ve genel yönetimlere yönelik baskı, yıldırma ve her türlü şiddet içeren yolun kullanımını ifade eden bir terim. Hükümetlere veya kuruluşlara göre değişmekle birlikte, terör uygulayan organize çeşitli gruplara terör örgütü; terör uygulayan kişilere ise terörist  denilmektedir.”  Fransızca’da ise terreur, “ Bir toplumda bir grubun halkın direnişini kırmak için yarattığı ortak korku" olarak  kullanılır.”

 

Peki, “Anarşi” ne ola ki?

 

Sözlüklerde : “Siyasal ve yönetimsel kurumlarda beliren güçsüzlük nedeniyle toplumda devlet denetiminin kalmaması durumu.”dur deniliyor.. Devlette bu güçsüzlüğün belirmesinin bir nedeni de acaba çok sık başvurulan “terör” olayları mıdır?

 

Anarşi, bir bakıma devletin acze düşmüş halidir.. Aşırı bir durumda ise Devlet’in felç olmasıdır; en aşırısı “Devletin ortadan kalkmasıdır… 

 

Mihail Aleksandroviç Bakunin (1814 – 1876) tanınmış bir Rus devrimci ve kolektivist anarşizm kuramcısıdır. Anarşist düşünürlerin ilk kuşağının temsilcilerindendir ve Anarşizmin babaları olarak anılan düşünürlerden biridir.

 

Yani “Anarşizm” başlı başına bir felsefe ekolü ve anlayışı olmuş… Devletin nasıl ortadan kaldırılacağına ilişkin düşünceler çeşitli filozoflar tarafından ayrıntılı olarak tartışılmıştır.

“Anarşizm, özel mülkiyeti toplumda baskı kaynağı ve devleti onun bir aracı olarak gören, bunların ortadan kalkmasıyla insanın özgürleşeceğini öne süren siyasal öğretidir.” Marksis-Leninist düşüncelerin filizlendiği çağlarda, “Devletin tümden ortadan kaldırılması; Anarşizm” konuları ayrıntılı olarak tartışılmıştır. Proudhon, Stirner, Bakunin, Kropotkin, Tolstoy gibi anarsist kuramcılar aynı zamanda filozof olarak da değişik yanlardan anarşist felsefenin gelişimini sağlamışlardır. Bilgi, akıl ve bilim konularında anarşist filozoflar genel bir eğilim olarak bu kavramları sürdürme eğilimi gösterirler.”

 

Buna göre Terör, devlete karşı bireysel, kısmi kalkışmalar ise;  Anarşizm, Devletin toptan ortadan kaldırılması için toptan kalkışmalar anlamında kullanılabilmektedir.  

 

“Kaos” ise bir bakıma devletin yetkesinin (otorite)sinin ortadan kaldırılması için bir dizi serseme çeviren olaylar zinirini başlatmaktır. “Kaos”un Türkçe’si “Karmaşa”dır ve Türkçe’ye iyi oturmuş bir sözcüktür.

 

Devletin başında bulunanlar bu sözcüklerin “Derin Anlam”larını iyi bilirlerse, bunlarla mücadeleleri de ona göre olur ve akıllıca olur.

 

Kim neye, ne için, nasıl kalkışmaktadır…Ellerinde ne gibi silahları vardır… Amaçları nedir? Bunun için güçleri kuvvetleri nedir? 

 

Bu güçlerin arkasında ne gibi ikincil güçler bulunmaktadır…?

 

Her olayın bir anlamı vardır. Her yapanın kendine göre bir nedeni. İyi anlayıp sormak gerekir. Bir çok olayda önceden önlemler alınsaydı, sonraki olaylara sebep verilmemiş olurdu. Ne diyor şarkı:

 

“Nerde boynu bükük bir garip görsen 

Hor görme kimbilir ne derdi vardır 

O garip halinde ne sırlar gizli 

Onu bu hallere bir koyan vardır…”

 

Önce bir sorup, soruşturalım, ondan sonra gerekirse içeriye koyalım. Ne dersiniz?? Ama bazen buna fırsat kalmıyor…! Çünkü dünyanın hesabı, evdeki hesaba uymuyor…