Tesadüfi icatlar-2

Önceki bloğumda hayatımızı kolaylaştıran tesadüfî icatlardan bahsetmiştim. Bu bloğumda hayat kurtaran tesadüfî icatları yazacağım.

Günümüzde pek çok hastalığı yenmemizi sağlayan penisilinin bulunmasıda çok ilginç bir tesadüfün sonucu. Alexander Fleming bir deney üzerinde çalışırken, muhtemelen laboratuarın karşısındaki bardan uçup gelen bir küf mikroskoptaki lamın üzerine konmuştu. O sırada Fleming, lam üzerinde zararlı bir bakteri türü olan stafilokokları inceliyordu. Dikkatsiz bir bilim adamı bu küfü büyük olasılıkla önünden uzaklaştırırdı, ama o, küfün bakteri üzerindeki etkisini görmek istedi. Sonuç hayret vericiydi çünkü Fleming, “Pencilim notatum” isimli yeşil küfün bulunduğu bölümdekibakterilerin öldüğünü fark etmişti. Daha sonra gerçekleştirilen testlerde, bu küfün diğer bakteriler üzerinde de etkili olduğu ortaya çıktı. Tavşan, fare ve insanlar üzerinde yapılan testler sonunda, açık bir yan etkisinin de olmadığı görüldü. Ne var ki Fleming, küften sızan maddeyi bir türlü keşfedememişti. Sonuç olarak 1939 yılında, Oxford’dan Howard Florey ve Ernst Chain bu maddeyi ayrıştırmayı başardılar ve buna “penicilin” adını verdiler. Bu madde, öldürücü bakteriyel hastalıklarla savaşabilen ilk antibiyotik olarak tarihe geçti. Fleming ve diğer iki bilim adamı, 1945 yılında Nobel Ödülü aldılar çünkü milyonlarca insanın hayatını kurtaran bir buluş yapmışlardı.

Şeker hastaları için çok önemli bir yeri olan “Sakarin” in bulunması da tamamen tesadüf eseriydi. 1879 yılında Fahlberg isimli bir kimya öğrencisi, toluol (kömür katranındaki hidrokarbon) türevlerini araştırırken tüm kimya kurallarını hiçe saydı ve sağlığını umursamadan elindeki maddeyi tattı. Keşfettiği bu lezzetli ve zararsız tat günümüzün yapay tatlandırıcısı sakarin olacaktı. Diğer yapay tatlandırıcılardan “cycalamate”nin de yine bir kimya araştırmacısının parmaklarına bulaşmış kimyevi maddeyi unutarak bir sigara alıp yakması ve dilinde hissettiği tatlılık ile ortaya çıktığı anlatılır.

http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=74164