Tespitlerim/ en büyük asal sayı

Dostlarım, en büyük asal sayının bulunmasına ilişkin ileti aşağıdadır.

 

Anımsarsanız, II. Dünya savaşında Pour Hurper baskınına ilişkin kripto haberleşmesinin metninin Amerika'lılar tarafından 1 saat gecikmeli olarak çözülmesi sonucunda, baskın zamanında önlenememiş ve Japon'lar, Amerika'lılara büyük zayiat verdirmişti.

 

Bilim ve Teknoloji öylesine gelişti ki, böylesine büyük rakamlarla şifrelenen mesajların çözümü mümkün müdür, bilemiyorum?

 

Ancak, bilimin bu mucizevi gelişmesinin, beraberinde yeni teknolojik gelişmeleri ortaya çıkaracağını hiç bir şekilde yadsıyamayız. Bu buluş, sadece kripto haberleşmesine yansımakla kalmayacak olup, bilgisayar teknolojisinde de hızlı gelişmeler sağlayacaktır.

 

1800'li yıllarda doğmuş dedelerimize, "televizyon denilen bir cihaz bulundu, Ankara'da ki görüntüler, anında Erzurum'da seyrediliyor" deseydik, "torunumu ecinniler bastı" diye feryat ederdi. Bilimin ışığı ve erki karşısında hiçbir gücün duramayacağını kabul eden, antenleri açık kafalar, bu teknolojik gelişimleri yeterli bulmayıp, hergün yeni gelişmelerin ortaya çıkabileceğini kabul etmektedirler. Batılılar, biz müslümanlardan farklı olarak, ilme, insanlık onur ve huzurunun gelişmesine katkı sağlayacak gelişmelere daha fazla zaman ayırarak, daha fazla emek ve önem vererek, Yüce Allah katında bizden yüce bir ibadete imza atmaktadırlar.

 

Japon mühendisler, sabah işe başlarken, " Yüce Yaratıcımız, bana öylesine bir güç ve akıl ver ki, yeni buluşlar ve üretimlerimle, mamullerimiz dünya pazarlarında en çok beğenilen, itibar ve talep gören konuma ulaşsın" diye dua ederlermiş.

 

Bir yılı aşkın bir süredir yerine getiremediğim Cuma namazı ibadeti için bugün Ayrancı Camisi'ne gittim. Okunan dualardan, manasını bildiklerimin dışında, bana etki edebilecek, arapça dua muhteviyatından pek bir etkilenmem olmadı. Ancak o meyanda, bireysel ve toplumsal ilişkiler zemininde güzel ve doğru olanları düşünerek, Yüce Allah'ımız huzurunda saygı ve inancımı arza/ korumaya çalıştım.Hocanın vaazı güzeldi. İçeriğinden feyz aldığımı rahatlıkla itiraf edebilirim.Ancak, hocanın ikazına rağmen, cep telefonlarını kapatmayan, salgın grip hastalığına müptela olmakla birlikte, ısrarla cemaatle namaza gelenlerin, başkalarına mikrop bulaştırmakla büyük günaha girdiklerini düşünemeyecek kadar aciz olduklarını gördüm. 

 

Öte yandan, ayakkabılarını alıp içeri girenlerin, ayakkabılarını raflara yerleştirene kadar, katettikleri mesafe içerisinde, ayakkabılarından çamur ve mikrop ihtiva eden parçacıklar döktüklerini düşündüğümde, hocanın bu ihtiyaca yönelik, "sayın vatandaşlarımız, hasta hasta namaza gelmek, diğerlerinin sağlığını tehlikeye düşürdüğünden, bu ibadet makbul değildir. Diğer taraftan, huşu içerisinde ibadete yönelmiş başkalarının, bu ulvi duygularını, cep telefonlarınızla taciz etmeniz ayrıca, affedilemeyecek bir günahtır. 

Bir ayrı husus da, islamiyetin temeli temizlik diyorsak, bu bağlamda, toplumla namaz kılmaya gelenlerin, behemehal yıkanmış çorap, kokmayan giysilerle camiye gelmeleri, ayrıca, ayakkabılarından raflara gelinceye kadar, artıkların dökülmesini önleyecek önlemleri alması gerekmektedir. (Tabii uyanık bir hoca:) Bu amaçla, camimize de bir katkı oluşturulması doğrultusunda, 1 TL karşılığında galoşları girişte temin etmeniz mümkündür" şeklinde medeni bir söylemde bulunsaydı, Camilerin topluma ulviyet yanı sıra, medeniyet yansıtan kurumlar olduğunu sevinçle beyan ederdim.

 

Çıkışta, mendil satarak dilenen dilencilere, herhangi bir dernek makbuzu olmaksızın, açıktan para toplayan  sözde cami derneği mensuplarına, ayrıca, vefat eden bir yakınına Fatiha okunması için, küçük bir plastiğe helva koyan ve merhumun ismini paket üstüne yapıştırarak, dağıtan kişilere rastladım. (Gülmek için çok sebep var aslında.Bazı lüzumsuz gelenekleri, aklın yoluyla aşmayı hiç düşünmeyiz)  Makbuzsuz açıktan bir naylon torba ile para toplanmasının açıkça istismar edilebileceğini, insanların merhamet duygularını istismar ederek dilenenlerin bunu meslek haline getirdiklerini, hepimiz bilir ve düşünürüz. Peki ilgililer bu doğrultuda niçin önlem almaz. Ayrıca, helva dağıtan o muhterem, sosyal dayanışma kurumlarına ciddi bir bağış yapmak ve makbuzunu boş bir çelenk üstüne yapıştırmak suretiyle, halktan, ölmüşlerine rahmet ve dua isteseydi, herhalde katılım, çok daha içten ve fazla olurdu, diye düşünmekteyim. Ancak, benim bu aciz düşüncelerim, bu sahada yetkili otoritenin önüne geçtiği için günaha mı girer miyim, bilemiyorum? Ya sizce?

Sevgi ve saygılarımla.

 

Refik BAŞDERE

En Büyük Asal Sayı Keşfedildi

 

İnsan merakı ve bilgisayar teknolojisinin bileşimi, yeni bir bilimsel keşif getirdi. ABD'nin Central Missouri Üniversitesinden matematikçi Curtis Cooper, asal sayıları bulmak için kullanılan dev bir bilgisayar ağı kullanarak uzunluğu 17 milyon basamağı geçen yeni bir sayı buldu.

 

Geçtiğimiz günlerde bu haber “En Büyük Asal Sayı Keşfedildi” olarak verilmişti. Bazı okurlarımızca yanlış anlaşılmaması için “asallığı kesin olarak bilinen en büyük sayı” demek daha doğru olur. Çünkü asal sayılar sonsuzdur. En büyüğünden daha büyükler daima vardır ve sonsuz sayıdadır.

 

Yeni keşfedilen asal sayının uzunluğu 17.425.170 basamak. Bu rakam, 2009'da keşfedilen ve 12.978.189 basamak uzunluğundaki asal sayının rekorunu da kırmış oldu.

 

Aslında yeterince bilgisayar gücünüz ve zamanınız varsa daima daha büyük ve daha büyük asal sayılar bulabilirsiniz. Bunun kolay bir yolu var. Fakat Curtis Cooper tarafından bulunan asal sayı bir Mersenne asal sayısıdır. Mersenne sayıları Mp = 2p – 1 olarak ifade edilir. Yani 2 sayısını p üssüne yükseltip 1 çıkararak elde edilir.

 

Mersenne sayılarının bazıları asaldır ve asal Mersenne sayılarını bulmak bazı matematiksel özelliklerden dolayı matematikçilerin yoğun ilgisini çekmiştir. Bir Mersenne sayısının asal olması için zorunlu bir koşul, p sayısının da asal olmasıdır. Ama her asal p asal Mp vermez.

 

Asal sayı veren ilk p değerleri ve karşılığındaki Mp değerleri şöyledir. {p=2 Mp =3} ; {p=3 Mp =7} ; {p=5 Mp =31} ; {p=7 Mp =127} ; {p=13 Mp =8191} ; …

 

Bu yeni keşfe kadar asal sayı veren ilk 47 adet p değeri ve karşılığındaki Mp değeri bilinmekteydi. Şimdi 48inci p değeri ve M48 bulunmuş oldu. 47inci p değeri Haziran 2009’da bulunmuştu.

 

İlk olarak Fransız keşiş Marin Mersenne tarafından özellikleri keşfedilerek ortaya çıkarılan bu sayılar onun adıyla anılır oldu. Matematikçiler daha birçok asal Mersenne sayısının bulunduğuna inanıyor. Bakalım 49uncu ne zaman bulunacak?

 

Yeni Mersenne asal sayısını keşfetmek için, Great Internet Mersenne Prime Search (GIMPS) adı verilen ve gönüllülerden oluşan bir bilgisayar ağı kullanıldı. 360 000 işlemciden oluşan ağın işlem hızı saniyede 150 trilyon işlemdir.

 

Büyük asal sayılar sadece bir matematiksel merak konusu değil. Günümüz kriptolojisinde çok önemli yerleri var. Sayısal imza gibi birçok güvenli haberleşme tekniği büyük asal sayıların bazı matematiksel özelliklerine bağlı. Gizli ve güvenli haberleşmelerde 1000, 2000 veya daha çok rakam uzunluğunda asal sayılar kullanılmakta.

 

Kaynakça:

 

Bilimania ve

 

http://www.livescience.com/26866-largest-prime-number-discovered.html