Testosteron nedir, neden önemlidir ?

Bildiğiniz gibi ben doktor değilim ama özellikle erkekleri ilgilendiren ve bir çok erkeğin ihmal ettiği bu konuyu bir çok doktorun halkı bilinçlendirmek için yayınladıkları yazılı ve görsel yayınlardan araştırıp derleyerek özetledim ve sizlerle paylaşıyorum. 

Erkeklik hormonu olarak bilinen ve erkeklerin testislerinde üretilen testosterone hormonunun cinsel istek, sperm üretimi, ses kalınlaşması, vücut kıllanması, kısaca erkeklik özellikleri vermenin yanında kemik ve kas kütlesinin yapımında da çok önemli rolü vardır. Testosterone hormonu kadınlarda da bulunur ve yumurtalıklar tarafından üretilir. Ama erkeklerde 10 kat fazladır. Erkeklerde 20 yaşında en yüksek düzeyde bulunur ve 20 yaşından sonra yavaş yavaş azalır. Yaşa göre aşırı az olursa kas ve kemik kaybına, depresyona, diyabet ve kardiyovasküler hastalıklarına, ereksiyon sorununa, cinsel isteksizliğe, göğüs büyümesine, saç kaybına, enerji düşüklüğüne vs. yol açabilir. Bu belirtileri olan erkekler doktora başvurmalı ve kendi başlarına testosterone hapları almamalıdır. Çünkü aşırı testosterone alımı prostat kanserine ve kalp hastalıklarına yol açabilir. Ayrıca Testosterone hap veya enjeksiyonu vücudun kendi testostorone üretimini baskılayacağı için erkeğin üreme fonksiyonunu ortadan kaldırabilir. Bu nedenle çocuk sahibi olmak isteyen erkeklere testosterone hormon ikame tedavisi uygun değildir. Serbest testosterone seviyesi laboratuarda yapılan kan testleri ile tespit edilebilir, yaşa göre düşük çıkarsa bir çok sebebi olabilir ve tedavi edilmelidir. Sebepler arasında testislerde veya hipofiz bezinde bir fonksiyon bozukluğu olabilir. Testosterone'u üreten bezlerde bir bozukluk yoksa bazen seviyesini doğal yollardan artırmak mümkün olabilir. Sağlıklı beslenme, düzenli uyku, halter kaldırırken büyük kasları ( bacak, göğüs vs.) çalıştıran ağır halter kaldırmak, kısa mesafe hızlı koşmak testosterone üretimini artırabilir. Bunlar yardımcı veya mümkün olmadığı takdirde doktor değerlendirmesi sonucunda hormon ikame tedavisi uygun olabilir. 

Tıpkı kadınlarda bir miktar testosterone hormonu bulunduğu gibi erkeklerde de bir miktar dişilik hormonu östrojen vardır. Erkeklerde östrojen hormonunun aşırı olması durumunda göğüs büyümesi gibi bazı dişilik özellikleri görülebilir. Bazı doktorların dediğine göre soya yağının aşırı yenmesi erkeklerde östrojen hormonunu normal seviyenin üzerine çıkarabilir. Bu nedenle erkekler soya yağı tüketimlerini abartmamalılardır.

Rasih Bensan

20 Ocak 2014