TIBBİ SOSYAL HİZMETLERİN ÖNEMİ

Bu güne değin, sağlığınızla ilgili bir tedavi sürecinde herhangi bir şekilde tıbbi sosyal hizmet olarak nitelendirebileceğiniz bir yardım ve destek aldınız mı? Bu soruyu yöneltmemdeki amaç, tıbbi sosyal hizmet uygulamalarının hastanın içinde bulunduğu duygusal, sosyal ve çevresel koşulların bir bütün olarak değerlendirilerek iyileştirilme sürecine yapacağı katkıları ve hastalık üzerindeki olumlu yansımalarının ne denli önemli olduğunu vurgulamaktır. Bilimin ve modern dünya ülkelerinin ulaştığı en son bulgular artık yeni yaklaşımların yaşama geçirilmesini gerekli kılmaktadır.

Bu bağlamda, tıbbi sosyal hizmet uzmanlarının rol ve fonksiyonları üzerinden gidilerek konuyu değerlendirmek uygun olacaktır. Sanırım şöyle bir soru ile de konunun daha doğru algılanması ve akılda kalması kolaylaştıracaktır.

Hastane sosyal hizmet uzmanlarının sağlıkta “tam bir iyilik halinin sağlanmasındaki” kilit rolleri yeterince biliniyor mu?

Yapılan araştırmalar değerlendirildiğinde, psikososyal boyutun hastalıklar üzerindeki etkisi ve moral durumunun bir çok hastalığın tetikleyicisi olabileceği gerçeğine bağlı olarak “Hiçbir hasta ve yakını yeterli tıbbi sosyal hizmet desteği almadıkça ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik haline ulaşamaz.” tezini doğrulamaktadır. Bu yüzden sağlık sektörünün artık dikkate alması gereken bir bilimsel bulgu olarak bu perspektife ulaşması gerekiyor.

Hastane Sosyal Hizmet Uzmanları [HSHU], hasta ve yakınlarını, sağlık hizmeti verilen süreçte, kurumun kendine özgü işleyiş sistemi içerisinde, kurumla-doktor ve diğer sağlık çalışanları ile ilişkilerinden doğan ve doğabilecek olan; yönetişim, ilişki ve iletişim sorunlarıyla karşılaşmaları durumunda, sorunun çözümüne dönük mesleğe özgü psikososyal boyutta yöntem, teknik ve yaklaşımlarla birlikte, girişimde bulunması, çözüm önerileri sunması, hasta haklarının savunulması ve tedavi sürecindeki hastanın psikososyal uyumunun sağlanarak korunması, sistemin işleyişinden ve uygulamalarından kaynaklanabilecek hastaya dönük zararlarının önlenmesi ve olumsuz etkilerine yönelik hastanın danışmanlık teknikleriyle rahatlatılması ve bir bütün olarak hastanın aile ve sosyal çevresi ile ele alınarak değerlendirilmesini, kurumun bireyi psikososyal boyutu ile algılamasını sağlayan profesyonel nitelikli mesleki değer ve ilkelere sahiptir.

Hastane sosyal hizmet uzmanları, işleve baglı bu tanımda belirtilen fonksiyonlarını hastanenin en uygun olabilecek alanında ve özenle düzenlenmiş, Hastane Sosyal Servislerinde, Halkla İlişkiler ve Sosyal Hizmet Bürolarında ve Hasta Hakları Birimlerinde yerine getirir.

Bu servis,büro ve birimlerle bitişik nizamda oluşturulan görüşme veya seans odalarında ve eğitim salonlarında danışmanlık desteği, kişisel ve grupla sosyal çalışmalar ve rehabilite edici ve psikososyal boyutta onarıcı mesleksel uygulamalar gerçekleştirilir ve kaydedilir.

Bunun dışında kurum çalışanlarının performansının ve motivasyonunun sağlanmasında, kuruma karşı aitlik duygusunun ve kurum çalışanlarının birbirleri ile olan ilişkilerinin geliştirilmesinde eğitsel, sosyal, sanatsa, kültürel ve sportif etkinliklerin düzenlenmesi ve personelin gereksinimleri dikkate alınarak becerilerin artırılmasını sağlayıcı organizasyonlarla ekipler kurarak gerçekleştirir.

Son olarak kurumun sağlık politikalarının sosyalleştirilmesinde ve halka dönük bilinçli hasta kültürünün oluşmasında koruyucu ve önleyici eğitsel sosyal proje tasarımları geliştirerek uygulanmasının sağlanmasında katkıda bulunur.

Böyle bir inovasyonun, sağlık sitemine dinamizm kazandıracağı, Hatta Dünya Sağlık Örgütünün sağlığın tanımında "bedensel, ruhsal ve sosyal tam bir iyilik hali” olarak tanımlanan sağlık kavramının esasına bağlı kalınarak sağlık hizmeti alma sürecinde insanımızın kaliteli yaşamını geliştireceği kabul edilmekle birlikte, bu felsefe ve yaklaşımın benimsetilmesi ve yaygınlaştırılması, tıbbın sosyal bir bilim olduğu gerçeğinin yeterince algılanmasına gereksinim vardır.

Sonuç olarak sağlığın üç boyutlu (bedensel, ruhsal, sosyal) saç ayağından oluştuğu kabul edilmediği ve buna göre gerekenler yapılmadığı sürece hiçbir sağlık hizmeti bu üç boyutu bir bütün olarak ele almadıkça tamamlanmış kabul edilemez. Amacımız ve dileğimiz bu anlayışın ve algının gelişip yaygınlaşması ile sağlık hizmetleri sunumunda yeni bir açılımın yerleşmesidir.

ALİ SONGÜL SHU. Şubat 2009, Antalya