Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

31 Mart '11

 
Kategori
Tiyatro
 

Tiyatro ve Kırsal Kalkınma

Tiyatro ve Kırsal Kalkınma
 

Tiyatro insanlık tarihinin başından beri tek başına veya grup halinde insanların yaşadığı çağın teknolojik, ekonomik ve sosyal özellikleri ile dil ve edebiyat alanındaki gelişmelerine bağlı olarak toplumu eğiten sanat dalıdır. Başlangıçta insanların birbirlerini bilgilendirmek amacıyla başlayan taklit yetenekleri yerleşik topluma geçiş sürecinde toplumsal mesajlar taşımaya ve sanatsal özellikler kazanmaya başlamıştır. Önceleri avını anlatmak için taklit yapan insanlar, yerleşik topluma geçtiklerinde tarımsal üretim ve dinsel motiflerle, kostümde kullanarak bunu görsel bir törene dönüştürmüşlerdir.

Daha sonra mevcut küçük yerleşim yerlerinin bir araya gelerek oluşturdukları şehir devletlerinde bu görsel törenler çeşitlenmeye halk ve yöneticiler için ayrı eğlence gösterilerine dönüşmüştür. İlk çağlarda şekille ve sözlerle sanatçılar tarafından geleceğe taşınan tarihi olaylar ve hikâyeler, dil ve yazıdaki gelişmeye bağlı olarak yazılı sanat eserleri haline gelmeye başlamış, tiyatronun daha da gelişmesine imkân sağlamıştır. Toplumu eğlendirerek eğiten tiyatro gösterileri, toplumsal değerleri topluma yansıtmaya, insanlara tarihsel geçmişini anlatmaya, birleştirici ve sorunlara karşı daha makul düzeyde yaklaşımı öğretmektedir.

Bugünde tiyatro önemini korumakta ve toplumsal gelişmedeki değeri bilinmektedir. Nitekim UNESCO’nun öncülüğünde her yıl Dünya Tiyatrolar Günü kutlanmakta, dünya barışının korunup geliştirilmesinde, toplumun eğitilmesindeki önemi, her yıl dünyaya mesajlarla ve etkinliklerle hatırlatılmaktadır.

2011 yılında DPT tarafından yayınlanan Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisinde kırsal kalkınma söyle tanımlanmaktadır. Kırsal alanda, sürdürülebilir doğal kaynak kullanımını esas alarak, bir taraftan kırsal kesimin gelir düzeyinin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi yoluyla gelişmişlik farklarının azaltılması amacına yönelen, diğer taraftan çevresel ve kültürel değerlerin korunmasını ve geliştirilmesini gözeten, yerelde farklılaşan sosyal, kültürel ve ekonomik özellikleri, ihtiyaçları, potansiyelleri ve dinamikleri dikkate alarak çok sektörlü yaklaşımla planlanan faaliyetler bütünü olarak kabul edilmektedir. Kırsal kalkınmanın da başarılmasında eğitim çok önemlidir. http://sgb.tarim.gov.tr/mevzuat/YPK/20060204-9-2.pdf

Ülkemizde ise kırsal kesimin sorunlarının başında eğitim sorunu gelmektedir. Eğitim yetersizliği tarımsal üretimi ve ormancılık çalışmalarını olumsuz yönde etkilemektedir. Kırsal kesimde yaşayanları eğitim yetersizlikleri sonucu; üretimde ve pazarlamada tekniğine uygun ve pazarın istediği miktarda ve kalitede üretim yapılamamaktadır. Bu nedenle ürünler değer fiyattan satılamamaktadır. Örgütlenme bilinci eksikliği nedeniyle örgütsel güç oluşturulamamakta, fiyat oluşumunda etkin olunamamaktadır. Hele günümüzde rekabet koşullarının ağırlaştığı ve iyi tarım uygulamalarının günden güne ağırlık kazandığı düşünülürse eğitim ihtiyacı daha da ön plana çıkmaktadır.

Diğer bir boyutu da; kırsalda sosyal etkinliklerden uzak kalma, ağır doğa şartları nedeniyle kapalı bir yaşam sürme nedeniyle insani ilişkilerde sorunlar yaşanmakta, gerek aile içi gerekse çevre ile ilgili şiddete dayalı davranışlar ortaya çıkmakta, ölüme varan tahammülsüz ve acımasız yanlış geleneksel değerler ortaya çıkmaktadır. Kan davaları, kadın ve çocuğa şiddet, izinsiz yapılan evliliklerin ölümle cezalandırılması bu sorunlardan bazılarıdır.

Büyük bir kısmı temel eğitim konusunda sorunları bulunan kırsal kesimde sorunların hafifletilmesi ve zaman içinde tümüyle çözümü için eğitim şarttır. Yetersiz eğitim altyapısı da eğitim yöntemlerinin albenisinin iyi olmasını zorunlu kılmaktadır.

Tiyatroyu bizlere farklı kılan üstlendiği öğretici rolüdür. Bu özelliği nedeniyle diğer sektörlerde olduğu gibi ülkemizde sorunların en çok olduğu kırsal kesim için tiyatro büyük önem taşımaktadır. Kırsal kesimin milli gelirden aldığı pay, milli gelirin yarısı kadardır. Bu oran orman köylerinde daha da düşmektedir.

Bu nedenlerden dolayı kırsaldaki insanlara cazip gelen göze hitap eden bir öğretim şekli olan tiyatrodur. Kırsal kesim insanı uzun ve sıkıcı cümlelerle doldurulmuş bir eğitim programı içindeki sınıf eğitimini benimsemekte zorluk çekmektedir. Bunun yerine pratik uygulamanın çok olduğu veya eğlence ile karışık bilginin kendisine aktarılmasını daha cazip bulmaktadır.

Kırsal kesime yönelik eğitimlerde eğitim setlerinin bir tiyatro eseri haline getirilmesi eğitimdeki başarı şansını artırmaktadır. Kırsal kesim insanı bir ölçüde oyunun içinde kendini bulabilmek, verilen bilginin değerini görmek ister. Diğer taraftan kırsal alanda ana çocuk sağlığı, yeni üretim alanları ile girişimcilik eğitiminin verilmesinde tiyatro kolaylaştırıcı eğitim aracıdır. Tabii bir de kırsal kesimin tiyatro sanatı ile karşılaşması kişisel gelişim ve sosyal ilişkiler bakımından da farklılık yaratmaktadır.

Ülkemizde kırsalın tiyatro ile bütünleşmesinin temeli yıllar önce köy enstitüleri ile atılmış, önemli eserler sergilenmiş, eserler yazılmıştır. Ne yazık ki bu adımın devamı getirilememiş, bu hareket köy siyasetinin sığ alanları içinde yok edilmiştir. Kırsal kalkınmadaki sorunların hala devam etmesindeki sorun kırsalın dışındaki insanlarla çözüm bulunmaya çalışmaktır. Kırsalda yaşayan çocukların eğitilerek yine köye hizmete gönderilmesi gerçekten en iyi yöntemdi. Ama bugün bile bu gerçek gözardı edilmektedir.http://e-kutuphane.egitimsen.org.tr/pdf/2251.pdf, http://www.siirkolik.com/denemeler/9396-dunya-tiyatrolar-gunu.asp

Bugün kırsal alanda tiyatronun eğitici gücünü gören yöneticilerimiz vardır. Bu insanlar kısıtlı imkânlarına rağmen kırsala yönelik eğitici tiyatro faaliyetleri gerçekleştirmektedirler.

Bakınız Muş Tarım İl Müdürlüğü, çiftçilikle uğraşan vatandaşları tiyatro oyunuyla bilgilendirmeye çalışmaktadır. Bu iş için memurlar mahalli kıyafetler giyerek bilgiler vermektedirler. http://www.kentselhaber.com/V6/News/151521/Mus-Tarim-Il-Mudurlugu-ciftcileri-tiyatro-ile-egitecek

Nitekim Sivas’ta Orman İşletme Müdürlüğünce Orman köylerinde çocuklara yönelik ormanı ve çevreyi korumaya yönelik eğitici tiyatro gösterileri yapılmaktadır. Sincap Çocuk Tiyatrosu ile gösteriler gerçekleştirilmiş ve büyük beğeni toplamıştır. http://sivasorman.gov.tr/haber_detay.asp?id=407

Türkiye’de bir ilk olan Bademler Köy Tiyatrosu, 76. yıldır perdelerini açmakta ve kırsal alana hizmet vermektedir. Köy tiyatroları zaman zaman kendi aralarında şenlikler bile düzenlemektedirler. http://www.bademlerkoyu.com/ana.asp?i=4 , http://www.samanyoluhaber.com/s_433070_koy-tiyatrolari-senligi-basladi.html

Bu örnekleri çoğaltmak mümkündür. Çoğunluğu amatör olan bu insanların oynadıkları oyunlar sanat adına mükemmel bulunmayabilir. Ama gerek bu insanların gerekse seyircilerin tiyatroyu sevmelerinin en önemli adımıdır.

Bugüne kadar tiyatroya gidemeyen çoğunun da kırsalda olduğu unutulmamalıdır. Tiyatro yeni seyircilerini de eğitmek ve hayata hazırlamak zorundadır. Ülke nüfusunun yarıdan fazlasının kırsalda yaşadığı düşünüldüğünde tiyatronun bu insanlara, bu insanlarında tiyatroya ihtiyacı vardır.

 
Toplam blog
: 416
: 790
Kayıt tarihi
: 19.02.10
 
 

Tarım, Gıda, Ormancılık, Çevre, Örgütlenme ve Proje konularında çalışmalarda bulunmaktayım. Öncel..