Toplum ve insan

Toplum yaşantımızda bazı insanlar vardır işiyle uğraşır, sadece önünü görür, sağa, sola bakmadan gider. İçinde yaşadığı topluma zerre kadar faydası olmaz. At gözlüğünü takıp yoluna devam eder. Bazı insanlar vardır para hırsıyla yaşar, tuttuğunu koparmaya çalışır, hiçbir kimseye yararı dokunmaz. Değim yerinde ise “yaralı parmağa işemez”.Malının mülkünün izini sürer, geceleri uyumaz, hesabını bitiremez. Uykusuz geceler yaşar ve de ölümden korkar, çoğu zaman stres içinde yaşar. Belki farkında değildir. Malının, mülkünün ve makamının ışığı kabir kapısına kadar onunla arkadaşlık eder, lakin öldükten sonra ışığı cılız bir mum gibi çabuk söner, bir müddet yansa da yavan kalır. Adı, sanı, çabuk unutulur, gider tarihe, toprağa karışır. Bazı insanlar da vardır hep hile- hurda peşinde koşar, kendini akıllı zanneder, lakin onun da sonu nafiledir.

Kimi insanlar da vardır; çabuk köşeyi dönmeye çalışır, kısa yoldan zengin olmayı düşünür. Haramı ve helâlı bilmez, gayri meşru yollardan kazanmaya bakar. Helal yollardan kazanmada uzak kalır. Kitabında “yardımlaşma, merhamet, hayır yapma, selam verme, muhabbet etme, fakir, fukaraya el uzatma, konuk-komşuya yardım etme” gibi sözleri lügatinde asla geçmez. Kazanır kazanmasına lakin onun da hayrını görmez. Öldükten sonra malı mülkü konusunda yakınları, yani mirasçıları topu dairesi ve mahkeme kapıları arasında mekik dokurlar, kafasında bin bir tilki dolaşır. Kiminin kafasında kırk tilki dolaşır da kuyrukları birbirlerine değmez. O da kazansa da “haydan gelen huya gider”. Bu gibi adamların da ışığı çabuk söner…

İnsan içinde yaşadığı topluma ve bu toplumun güzide insanlarına elden geldiği kadar yararlı olmaya çalışmalıdır. Malı ile yardımcı olmalı, dili ile de hiçbir kimseyi rahatsız etmemelidir. İnsan konusunda atasözlerimizde epey yer verilmiştir. İşte bunlardan birkaçı:

Duvarı nem, insanı gam yıkar. Ağacı kurt, insanı dert yer götürür. Fakir insan, malı çok az olan değil, arzusu çok olandır. Fedakârlık çiçeğin köküdür, insan bu kökten ders almalıdır. Sorma kişinin aslını, sohbetinden belli olur, Suyun yavaş akanından, insanın yere bakanından kork, Altın ateşte, insan mihnette belli olur, Her insan kitap gibidir, ama onu nasıl okuyacağınızı bilmeniz gerekir. İnsanın dostu ve düşmanı da kendisidir. Herkesin kalbinde bir aslan yatar. Ey insan! Sen kendini küçük bir cisim olduğunu sanırsın. Oysa en büyük âlem senin içindedir. Hz. Ali.

Kardeşim sen düşünceden ibaretsin, Geriye kalan et ve kemiksin. Gül düşünürsen gülistan olursun, Diken düşünürsen dikenlik olursun. Gül senin olsun bana dikenlerden söz et. Hz. Mevlana. Diline, eline ve beline sahip ol, Her ne ararsan kendinden ara –Hacı Bektaşi Veli. Yabancı bilim adamlarından birkaç örnek: İnsanlarda üç büyük erdem vardır: Cesaret, akıl ve dürüstlüktür. - Rogar Bacon. İnsanın olgunlaşması için mutlaka acılarla yoğrulması gerekir. Çünkü o hem taş ve hem de heykeltıraştır. Napoleon Bonaparte.

Topluma hiç bir faydası olmayan insan, toplumun yüz karasıdır. Alexis Carrel. Asıl olan insandır, Teknoloji asla onun yerini alamaz. Mahatma Gandi. Ne yazık ki! Bir kısım insanlar yaşamları boyunca bir gölge bile bırakmadan bu dünyadan göçüp gidiyorlar. Victor Hugo İnsanı süsleyen üç önemli şey vardır: İlim, Sevgi ve Özgürlük. Kimseyi küçümsemeyiniz, herkesin kendine göre bir değeri vardır. Platon Eflatun. İnsanın güzelliği davranışları ifade eder. Blaise Pascal. İnsanın ruhunu olgunlaştıran acı ve hüzündür. John Lubock